ĐBQH Bùi Văn Xuyên và Bộ trưởng GTVT Nguyễn Văn Thể

Chắc chắn thanh tra, thậm chí cơ quan điều tra Bộ Công an sẽ vào cuộc

Chất vấn Bộ trưởng GTVT sáng ngày 5/6, ĐB Bùi Văn Xuyền (Thái Bình) đặt vấn đề, dự án đường sắt đô thị Cát Linh – Hà Đông do Bộ làm chủ đầu tư phê duyệt từ năm 2009, với mức vốn ban đầu là 8.769 tỷ đồng. Đến năm, 2016 điều chỉnh nâng lên 18.000 tỷ đồng.

Theo ĐB, dự án này dự kiến hoàn thành và đưa vào vận hành vào năm 2013, nhưng đến nay vẫn chưa đưa vào vận hành thương mại.

“Bộ trưởng cho biết vì lý do gì mà tuyến Cát Linh – Hà Đông vẫn chưa đưa vào vận hành? Có xem xét đến trách nhiệm việc đội vốn hay không”, ông Xuyền chất vấn.

Cùng mối quan tâm, ĐB Nguyễn Minh Đức (TP Hồ Chí Minh) cho hay, trong báo cáo của Bộ có nói đến nguyên nhân 2 dự án đường sắt đô thị của Hà Nội đội vốn là kinh nghiệm lập dự án ban đầu của tư vấn trong nước còn hạn chế, bộ máy quản lý dự án năng lực còn hạn chế.

“Tổng thầu chưa phải là đơn vị chuyên nghiệp và không đầy đủ kinh nghiệm. Các ĐB không biết được năng lực đường sắt này ra sao và trong tương lai của nó như thế nào?”, ĐB Đức hỏi.

Trả lời chất vấn, Bộ trưởng GTVT Nguyễn Văn Thể cho hay, dự án này điều chỉnh tổng mức đầu tư là do sau khi phê duyệt, từ năm 2009 – 2012 có trượt giá, biến động rất lớn về ổn định kinh tế vĩ mô. Quá trình thực hiện lại khai phát sinh công tác giải phóng mặt bằng, linh kiện, công nghệ…

“Sắp tới chắc chắn các cơ quan như thanh tra, kiểm toán và thậm chí cơ quan điều tra Bộ Công an sẽ vào cuộc để làm sáng tỏ các vấn đề phát sinh đúng sai. Nếu đơn vị nào làm sai, chủ quan thì phải chịu trách nhiệm trước pháp luật”, ông Thể nhấn mạnh.

Hiện Bộ GTVT cũng đang chỉ đạo ban quản lý dự án đường sắt cố gắng cùng đơn vị liên quan sớm vận hành, sau đó sẽ tiến hành các thủ tục quyết toán kiểm toán và xử lý số liệu liên quan.

Chứng minh xong an toàn hệ thông mới vận hành

Về ý kiến của ĐB Đức, Bộ trưởng GTVT cho rằng, do cán bộ ngành đường sắt hiện nay trình độ thực tiễn còn hạn chế, tư vấn cũng hạn chế. Do đó khi triển khai các dự án đường sắt lúng túng, phát sinh nhiều vấn đề.

Riêng với dự án đường sắt Cát Linh – Hà Đông, theo ông Thể, khi ký hiệp định vay vốn Trung Quốc, họ đã chỉ định tổng thầu thực hiện. Đây là tổng thầu xây dựng đường sắt rất tốt nhưng vận hành lại thiếu kinh nghiệm.

“Khi thi công đường sắt, vận hành các tàu nó khác nhau, do đó chúng tôi đánh giá tổng thầu này thiếu kinh nghiệm. Chúng tôi đã làm việc với các bên của Trung Quốc, với đại sứ quán, Bộ Giao thông Trung Quốc rất nhiều lần để làm sao cải thiện tình hình, cố gắng đưa dự án sớm đi vào vận hành”, Bộ trưởng giải thích.

Về nguyên nhân dự án thực hiện chậm, ông Thể cho biết, đến nay các hạng mục đã xong 99%, 1% còn lại là còn 1 số hạng mục nhỏ, đặc biệt phải chứng minh được an toàn hệ thống.

“Bộ GTVT cùng với Tổng thầu và các cơ quan liên quan đang cố gắng làm sao kết thúc 1% này. Khi 1% này xong, chứng nhận được thiết bị, bảo đảm an toàn hệ thống, chúng ta mới vận hành thương mại được, đây là quy định của pháp luật”, Bộ trưởng nêu rõ.

Xảy ra sự cố thì rất nghiêm trọng

Chưa đồng tình với trả lời của Bộ trưởng, ĐB Quách Thế Tản (Hoà Bình) tiếp tục chất vấn, khi nào đưa vào sử dụng khai thác thương mại vì dự án này đã lỡ hẹn 8 lần?

“Chúng tôi rất mong muốn đưa dự án Cát Linh-Hà Đông đưa vào vận hành thương mại”, Bộ trưởng Nguyễn Văn Thể trả lời.

Nhưng theo Bộ trưởng, đây là dự án đường sắt đầu tiên của quốc gia, liên quan đến sinh mạng của hành khách, do đó để vận hành thương mại thì tư vấn phải chứng nhận được an toàn hệ thống.

“Muốn chứng nhận được an toàn hệ thống chúng ta phải nghiệm thu, phải được cung cấp đầy đủ thông tin liên quan đến các thiết bị, linh kiện”, ông Thể cho biết, việc này tư vấn đang làm cùng với Bộ.

UBND TP Hà Nội cũng đã chỉ đạo công ty đường sắt Hà Nội đang đào tạo khoảng 800 người sử dụng phương tiện này. “Đội ngũ 800 người này phải am hiểu thuần thục thì chúng ta mới vận hành thương mại. Bởi vận hàng thương mại mà xảy ra s ự cố thì rất nghiêm trọng”, ông Thể nêu quan điểm.

Hương Giang