Tổng Thanh tra Đoàn Hồng Phong trả lời chất vấn

Phát biểu mở đầu, Tổng Thanh tra Đoàn Hồng Phong cho hay, thời gian qua, Thanh tra Chính phủ và toàn ngành thanh tra đã cố gắng vượt qua mọi khó khăn, thách thức, phấn đấu hoàn thành nhiệm vụ được giao, đạt kết quả tích cực, góp vào thành tựu chung của đất nước.

Thông qua công tác thanh tra đã phát hiện, kiến nghị sửa đổi, bổ sung nhiều cơ chế chính sách pháp luật còn sơ hở, bất cập dễ phát sinh tham nhũng, tiêu cực; kịp thời phát hiện, kiến nghị nhiều vi phạm, sai phạm.

"Đặc biệt dưới sự chỉ đạo của Ban Chỉ đạo Trung ương về phòng chống tham nhũng, tiêu cực, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, Thanh tra Chính phủ đã tiến hành thanh tra phát hiện, kiến nghị nhiều vụ việc có dấu hiệu vi phạm pháp luật và chuyển hồ sơ sang cơ quan điều tra xử lý theo quy định của pháp luật.

Trong đó, có vụ việc rất nghiêm trọng và đặc biệt nghiêm trọng mang tính đột phá trong đấu tranh phòng chống tham nhũng, tiêu cực được dư luận xã hội đặc biệt quan tâm, đánh giá cao, góp phần củng cố niềm tin của cán bộ đảng viên và nhân dân đối với Đảng, Nhà nước và chế độ”, ông Đoàn Hồng Phong cho hay.

Tổng Thanh tra nhấn mạnh hoạt động chất vấn là một trong những nội dung giám sát của Quốc hội với công tác thanh tra, phòng chống tham nhũng, tiêu cực góp phần nâng cao hiệu lực, hiệu quả thanh tra để ngành thanh tra hoàn thành tốt hơn các yêu cầu, nhiệm vụ mà Đảng, và nhân dân giao cho.

Trước khi vào phiên chất vấn, Tổng Thanh tra Đoàn Hồng Phong đã có báo cáo gửi đại biểu Quốc hội về một số nội dung liên quan đến nhóm chất vấn, trong đó có nội dung giải pháp ngăn chặn, xử lý nghiêm và thu hồi tài sản tham nhũng.

Theo đó, 9 tháng đầu năm 2022, Thanh tra Chính phủ và toàn ngành thanh tra tiến hành đôn đốc, kiểm tra việc thực hiện 5.586 kết luận và quyết định xử lý về thanh tra.

Kết quả các cơ quan chức năng đã thu hồi 1.089 tỉ đồng (đạt tỷ lệ 60,3%), 10,2ha đất; xử lý hành chính 1.714 tổ chức, 4.841 cá nhân.

Chuyển cơ quan điều tra 76 vụ, 93 đối tượng; khởi tố 5 vụ, 3 đối tượng; ban hành mới, sửa đổi, bổ sung, bãi bỏ 370 văn bản về cơ chế, chính sách, pháp luật theo kiến nghị tại các kết luận thanh tra (đạt tỷ lệ 72,4%).

Về công tác thi hành án liên quan đến thu hồi tài sản tham nhũng năm 2022, theo báo cáo, tổng số phải thi hành là 3.973 việc, tương ứng gần 89.610 tỷ đồng.

Trong đó, số có điều kiện thi hành là 2.739 việc, tương ứng với 43.593 tỷ đồng; đã thi hành xong 1.895 việc, tương ứng với 15.989 tỷ đồng (tăng hơn 11.895 tỷ đồng, tương đương tăng 290,51% về tiền so với năm 2021).

“Dù kết quả thu hồi tài sản tham nhũng năm sau cao hơn năm trước, song việc thu hồi tài sản do tham nhũng vẫn đạt tỷ lệ thấp, là một trong những hạn chế trong công tác phòng, chống tham nhũng của nước ta hiện nay”, Tổng Thanh tra nhìn nhận.

5 nguyên nhân chủ yếu đã được Tổng Thanh tra chỉ ra. Trong đó, bên cạnh nguyên nhân do một số quy định của pháp luật về thu hồi tài sản còn bất cập thì số tiền thu hồi rất lớn nhưng người phải thi hành án hoặc đối tượng thanh tra không có tài sản hoặc tài sản bảo đảm có giá trị thấp.

“Có những trường hợp cố ý chây ỳ hoặc trốn tránh việc thực hiện, hoặc không có khả năng nộp lại khoản tiền bị cơ quan thi hành án và cơ quan thanh tra thu hồi”, Tổng Thanh tra thông tin.

Nguyên nhân nữa là, thời gian giải quyết các vụ án, vụ việc kéo dài, thời điểm xử lý vi phạm cách xa thời điểm có hành vi vi phạm dẫn đến tài sản dễ bị tẩu tán, che giấu.

Vướng mắc về cơ chế, chính sách trong việc xử lý tài sản cũng làm ảnh hưởng đến quá trình thi hành án và xử lý sau thanh tra, nhất là các quy định liên quan đến lĩnh vực đất đai, bất động sản, trái phiếu, chứng khoán...

Ngoài ra, có những trường hợp pháp lý của tài sản chưa rõ ràng, gây khó khăn trong việc xác định chủ sở hữu để thu hồi.

Trong một số vụ án, vụ việc vẫn xảy ra việc đối tượng bỏ trốn; việc phối hợp trong tương trợ tư pháp hình sự và thực hiện kết luận thanh tra gặp nhiều khó khăn.

Để nâng cao tỷ lệ thu hồi tài sản tham nhũng, Tổng Thanh tra cho rằng, cần hoàn thiện các quy định về xử lý sau thanh tra, tăng cường các biện pháp chế tài xử lý hành vi vi phạm; bổ sung lực lượng cán bộ, công chức đủ mạnh để làm công tác này.

Đi kèm với đó là tăng cường trách nhiệm để các bộ, ngành, địa phương, các đối tượng thanh tra thực hiện đầy đủ, kịp thời kết luận, kiến nghị, quyết định xử lý sau thanh tra.

Giải pháp nữa là tích cực, chủ động hơn nữa trong công tác thu hồi tài sản, nhất là việc kê biên, phong tỏa, tạm giữ, phục vụ cho việc tổ chức thi hành án, thu hồi tối đa tài sản công bị chiếm đoạt, thất thoát trong các vụ án tham nhũng, kinh tế.

Tổng Thanh tra cũng nhấn mạnh đến giải pháp tăng cường hợp tác quốc tế để thu hồi tài sản tham nhũng trong tố tụng hình sự. Theo ông, cần tiếp nhận, xử lý yêu cầu tương trợ tư pháp hình sự của nước ngoài về thu hồi tài sản tham nhũng và đề nghị nước ngoài thực hiện yêu cầu tương trợ tư pháp hình sự về thu hồi tài sản tham nhũng của Việt Nam...

Nhóm vấn đề Tổng Thanh tra Đoàn Hồng Phong sẽ trả lời chất vấn

- Nâng cao hiệu lực, hiệu quả trong hoạt động thanh tra, kịp thời phòng ngừa, ngăn chặn vi phạm pháp luật; biện pháp xử lý, thu hồi tài sản sau thanh tra, việc xử lý đối với tập thể, cá nhân vi phạm, nhất là những nơi để xảy ra vi phạm pháp luật nghiêm trọng.

- Công tác tuyên truyền, giáo dục về phòng, chống tham nhũng, tiêu cực; giải pháp tăng cường phòng, chống tham nhũng, tiêu cực trong hoạt động thanh tra.

- Giải pháp ngăn chặn, xử lý nghiêm và thu hồi tài sản tham nhũng để tạo lòng tin trong Nhân dân.

- Công tác phối hợp và giải pháp khắc phục chồng chéo, trùng lắp trong hoạt động thanh tra, kiểm tra, kiểm toán.