(Thanh tra) - Tổng Thanh tra Chính phủ Đoàn Hồng Phong nhấn mạnh dự thảo luật trình Quốc hội tiếp tục quy định “không cho phép ủy quyền tiếp công dân cho cấp phó”, nhằm nâng cao trách nhiệm trực tiếp của người đứng đầu, đảm bảo thực hiện đúng chỉ thị, kết luận của Bộ Chính trị.
Quốc hội chiều 5/12 thảo luận ở hội trường về dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Tiếp công dân, Luật Khiếu nại, Luật Tố cáo. Giải trình ý kiến đại biểu, Tổng Thanh tra Chính phủ Đoàn Hồng Phong tiếp tục khẳng định quan điểm không cho phép ủy quyền tiếp công dân cho cấp phó.
Thiết lập cơ chế ràng buộc trách nhiệm người đứng đầu trong tiếp dân
Góp ý, đại biểu Quốc hội Nguyễn Tâm Hùng (đoàn TP HCM) đánh giá rất cao việc bổ sung hình thức tiếp công dân trực tuyến.
Để triển khai thống nhất trên toàn quốc, ông Hùng đề nghị cân nhắc quy định rõ nguyên tắc công nhận giá trị pháp lý của buổi tiếp công dân trực tuyến tương đương tiếp công dân trực tiếp, bao gồm giá trị của biên bản, hồ sơ, xác nhận và trách nhiệm pháp lý khi cung cấp thông tin sai sự thật.
“Quy định này giúp hạn chế tình trạng tranh chấp và bảo đảm sự thống nhất khi áp dụng trong thực tiễn ở các địa phương”, ông Hùng nói.
Đại biểu Hùng cũng đề nghị thiết lập cơ chế ràng buộc trách nhiệm cá nhân của người đứng đầu trong trường hợp chậm hoặc né tránh tiếp công dân, kéo dài thời hạn giải quyết, hoặc chuyển đơn lòng vòng.
“Thực tiễn cho thấy nhiều vụ việc khiếu nại, tố cáo kéo dài không xuất phát từ sự phức tạp của vụ việc mà từ sự né tránh trách nhiệm. Việc gắn trách nhiệm người đứng đầu với kết quả tiếp công dân và giải quyết khiếu nại, tố cáo sẽ tăng tính hiệu lực, thực chất của hệ thống”, theo lời ông Hùng.
Dự thảo luật cho phép tiếp tục giải quyết khi người khiếu nại được mời đối thoại nhưng không tham gia mà không có lý do chính đáng.
“Quy định này là cần thiết để tránh kéo dài vụ việc”, đại biểu đoàn TP Hồ Chí Minh nhận định. Nhưng theo ông, cần làm rõ tiêu chí xác định “không có lý do chính đáng”, bởi đây là căn cứ quyết định việc tiếp tục giải quyết, ảnh hưởng trực tiếp đến quyền và lợi ích hợp pháp của công dân.
Quan tâm đến quy định tạm đình chỉ, đình chỉ giải quyết khiếu nại, đại biểu Trần Văn Tuấn (đoàn Bắc Ninh) nói, dự thảo luật có quy định trường hợp tạm đình chỉ giải quyết khiếu nại “do sự kiện bất khả kháng hoặc trở ngại khách quan”.
Ông đề nghị cơ quan soạn thảo nghiên cứu bổ sung quy định cụ thể ngay trong luật này hoặc giao cho Chính phủ quy định cụ thể.
“Cần quy định cụ thể các trường hợp tạm đình chỉ giải quyết khiếu nại do sự kiện bất khả kháng, trở ngại khách quan là như thế nào? Đồng thời, cần bổ sung quy định cụ thể về thời hạn tạm đình chỉ tối đa”, ông Tuấn góp ý.
Trong khi đó, đại biểu Hoàng Anh Công (Thái Nguyên) đề nghị rà soát các quy định về bảo vệ người tố cáo, các hành vi nghiêm cấm của Luật Tố cáo và các luật có liên quan như Luật Phòng chống tham nhũng, Luật Tiết kiệm, chống lãng phí để nghiên cứu, điều chỉnh cho phù hợp.
Không bổ sung mô hình ban tiếp công dân cấp xã
Giải trình sau đó, Tổng Thanh tra Chính phủ Đoàn Hồng Phong cho biết cơ quan chủ trì soạn thảo dự luật thống nhất với ý kiến của đại biểu Quốc hội về các trường hợp thực hiện tiếp công dân trực tuyến, xây dựng cơ sở dữ liệu quốc gia về tiếp công dân, cách thức tổ chức, bảo đảm an toàn, bảo mật và lưu trữ thông tin.
Cơ quan chủ trì soạn thảo sẽ tiếp thu các nội dung này và quy định trong nghị định của Chính phủ hướng dẫn thi hành luật, theo Tổng Thanh tra.
Ông cũng cho hay, cơ quan chủ trì soạn thảo luật tiếp thu ý kiến của đại biểu Tuấn về việc đình chỉ giải quyết khiếu nại trong trường hợp bất khả kháng. Nội dung này, theo Tổng Thanh tra, sẽ thể hiện trong nghị định của Chính phủ hướng dẫn thi hành luật.
Trước ý kiến đề nghị bổ sung trường hợp người khiếu nại được triệu tập nhiều lần để đối thoại nhưng không đến vào quy định đình chỉ giải quyết khiếu nại, Tổng Thanh tra giải thích, việc đình chỉ trong trường hợp này có thể ảnh hưởng đến quyền lợi của người khiếu nại.
Trong khi, trách nhiệm của các cơ quan hành chính nhà nước là phải giải quyết khiếu nại. Vì vậy, Tổng Thanh tra đề nghị giữ nguyên như dự thảo.
Về bảo vệ người tố cáo, theo Tổng Thanh tra, Luật Tố cáo hiện hành đã quy định đầy đủ, bao gồm: bảo vệ thông tin, vị trí việc làm, tính mạng, xử lý hành chính, xử lý hành vi trả thù người tố cáo…
Sau khi rà soát phạm vi, đối tượng được bảo vệ, Tổng Thanh tra cho rằng, phù hợp, nên đề nghị giữ nguyên như quy định hiện hành.
Về quy định người đứng đầu tiếp công dân, có ý kiến đại biểu đề nghị bổ sung cơ chế ủy quyền cho cấp phó, mở rộng chủ thể tiếp công dân, quy định thành lập ban tiếp công dân tại cấp xã.
Tổng Thanh tra nhấn mạnh, dự thảo luật tiếp tục kế thừa quy định hiện hành, đó là “không cho phép ủy quyền tiếp công dân cho cấp phó”, nhằm nâng cao trách nhiệm trực tiếp của người đứng đầu, đảm bảo thực hiện đúng chỉ thị, kết luận của Bộ Chính trị.
Ông cũng khẳng định, pháp luật hiện hành đã quy định đầy đủ về chủ thể tiếp công dân tại các cấp, ngành, cơ quan, đơn vị, tổ chức chính trị - xã hội…
“Để tránh phát sinh tổ chức mới và phù hợp với chủ trương của Đảng, Nhà nước về tinh gọn tổ chức bộ máy, dự thảo luật không bổ sung mô hình ban tiếp công dân cấp xã, mà bố trí bộ phận công chức thuộc đơn vị phù hợp của UBND xã để làm nhiệm vụ tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo”, Tổng Thanh tra nói.
Tổng Thanh tra đồng thời khẳng định, cơ quan chủ trì soạn thảo sẽ phối hợp với Ủy ban Dân nguyện và Giám sát nghiên cứu, tiếp thu, hoàn thiện các vấn đề mà đại biểu Quốc hội quan tâm để đáp ứng yêu cầu thực tiễn trong công tác tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo.
Theo chương trình nghị sự kỳ họp 10, Quốc hội sẽ biểu quyết thông qua Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Tiếp công dân, Luật Khiếu nại, Luật Tố cáo vào ngày 11/12.
