(Thanh tra) - Trả lời có hay không có lỗ hổng trong quản lý mỹ phẩm sau vụ Mailisa, Thứ trưởng Bộ Y tế đề cập cơ chế quản lý “doanh nghiệp công bố sản phẩm, cơ quan chức năng hậu kiểm” và cho rằng việc thanh tra, kiểm tra với mỹ phẩm không chỉ có Bộ Y tế mà còn có các bộ và địa phương.
Chiều 6/12, tại buổi họp báo Chính phủ thường kỳ, lãnh đạo Bộ Y tế trả lời báo chí thu hồi toàn bộ sản phẩm liên quan đến vụ thẩm mỹ viện Mailisa, cũng như việc quản lý mỹ phẩm.
“Vì sao lại đình chỉ lưu hành? Các sản phẩm này được quản lý như thế nào? Có hay không lỗ hổng trong quản lý, giám sát và hậu kiểm khiến sản phẩm lưu hành trên thị trường thời gian dài mà không bị phát hiện?”, phóng viên hỏi.
Trả lời, Thứ trưởng Thường trực Bộ Y tế Vũ Mạnh Hà cho biết, căn cứ thu hồi, đình chỉ sản phẩm mỹ phẩm của Công ty MK Skincare dựa vào Nghị định 117 năm 2020 quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực y tế và Thông tư số 06 năm 2011 của Bộ Y tế quy định về quản lý mỹ phẩm.
Theo đó, Bộ Y tế ban hành quyết định đình chỉ lưu hành, thu hồi toàn bộ sản phẩm do Công ty MK Skincare công bố với lý do công ty này không xuất trình được hồ sơ thông tin sản phẩm (PIF).
Ông Hà nhấn mạnh, trong các quy định trên yêu cầu công ty phải có hồ sơ công bố sản phẩm. Tuy nhiên khi đi kiểm tra, công ty không xuất trình được hồ sơ công bố sản phẩm nên cơ quan chức năng đã thu hồi.
“Bộ Y tế đã phối hợp với Bộ Công Thương, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch để yêu cầu các đơn vị ngừng kinh doanh các sản phẩm, không bán sản phẩm trên thị trường”, ông Hà nhấn mạnh.
Với cơ chế quản lý sản phẩm mỹ phẩm hiện nay, theo Thứ trưởng Bộ Y tế, quản lý căn cứ vào Hiệp định về hệ thống hòa hợp ASEAN trong quản lý mỹ phẩm, Nghị định 93/2016 của Chính phủ quy định về điều kiện kinh doanh mỹ phẩm và Thông tư 06 quản lý mỹ phẩm và các văn bản pháp luật về thanh tra, kiểm tra chuyên ngành.
“Quản lý mỹ phẩm hiện nay theo cơ chế doanh nghiệp tự công bố sản phẩm, cơ quan chức năng kiểm tra sau”, theo lời Thứ trưởng Bộ Y tế.
Cụ thể, doanh nghiệp thông báo với cơ quan nhà nước để đưa sản phẩm ra thị trường và phải chịu trách nhiệm về nội dung kê khai, tính an toàn, hiệu quả và chất lượng sản phẩm.
Các cơ quan chức năng kiểm tra sự tuân thủ của doanh nghiệp sau khi công bố, theo nguyên tắc quản lý rủi do, kiểm tra xác suất và ưu tiên kiểm tra với các doanh nghiệp, sản phẩm có nhiều nguy cơ.
Trả lời về việc có hay không có lỗ hổng trong quản lý mỹ phẩm khi công ty bị khởi tố, điều tra thì Bộ Y tế mới đình chỉ, thu hồi sản phẩm, ông Hà nhắc lại cơ chế quản lý mỹ phẩm “doanh nghiệp công bố sản phẩm, cơ quan chức năng hậu kiểm”.
Cơ chế này, theo ông Hà, được thực hiện theo đúng quy định tại Hiệp định mỹ phẩm ASEAN, mà Việt Nam là thành viên tham gia ký kết. Cơ chế này cũng tương tự như quy định quản lý mỹ phẩm của châu Âu và nhiều nước phát triển.
Cùng với đó, cơ chế này tạo điều kiện hội nhập quốc tế, tạo điều kiện cho các doanh nghiệp chân chính sớm đưa sản phẩm có chất lượng phục vụ người dân.
“Việc thanh tra, kiểm tra chuyên ngành đối với mỹ phẩm không chỉ có Bộ Y tế mà còn có các bộ, các địa phương như Công Thương, Tài chính, Ban Chỉ đạo 389, UBND các tỉnh, thành phố…”, ông Hà nêu.
Ông Hà cho biết, thời gian tới, Bộ Y tế sẽ tiếp tục tăng cường công tác quản lý mỹ phẩm. Đặc biệt, Bộ Y tế đã tiếp tục rà soát, ban hành, trình cấp có thẩm quyền về các biện pháp quy phạm pháp luật, hoàn thiện hành lang pháp lý quản lý mỹ phẩm.
Bộ Y tế cũng sẽ tham mưu Chính phủ khẩn trương ban hành quy định về quản lý mỹ phẩm sửa đổi, bổ sung các nghị định liên quan theo hướng tăng chế tài xử phạt, đảm bảo tính răn đe đối với hành vi sản xuất, kinh doanh mỹ phẩm giả.
Cùng đó, bộ tiếp tục xây dựng hệ thống dữ liệu mỹ phẩm quốc gia để quản lý và truy xuất nguồn gốc. Tăng cường cơ chế phối hợp liên bộ ngành và các đơn vị như Công Thương, Tài chính, Ban Chỉ đạo 389 và các địa phương trong công tác phòng chống buôn lậu, gian lận thương mại bằng mỹ phẩm giả.
Thứ trưởng Bộ Y tế cũng khẳng định sẽ tăng cường quản lý việc kinh doanh, quảng cáo mỹ phẩm trên các sàn thương mại điện tử và mạng xã hội.
Cục Quản lý dược (Bộ Y tế) đã ban hành quyết định thu hồi toàn bộ phiếu công bố sản phẩm mỹ phẩm, đình chỉ lưu hành các sản phẩm của Công ty MK Skincare do chồng bà Phan Thị Mai (Mailisa) phân phối. Quyết định được ban hành ngày 25/11.
Trước đó vào ngày 21/11, Cơ quan cảnh sát điều tra Bộ Công an khởi tố vụ án hình sự buôn lậu xảy ra tại Công ty TNHH sản xuất thương mại dịch vụ xuất nhập khẩu MK Skincare và các đơn vị, địa phương liên quan.
Cùng ngày, cơ quan cảnh sát điều tra Bộ Công an đã tiến hành khởi tố bị can, thi hành lệnh bắt bị can để tạm giam đối với bà Phan Thị Mai (Giám đốc Công ty TNHH thẩm mỹ viện Mailisa) và 7 đối tượng khác về tội danh “Buôn lậu” theo quy định của pháp luật.
Điều tra bước đầu xác định, trong khoảng thời gian từ năm 2020 đến năm 2024, bà Phan Thị Mai cùng chồng là ông Hoàng Kim Khánh đã thỏa thuận mua mỹ phẩm được sản xuất tại Quảng Châu, Trung Quốc với giá thành rẻ.
Các sản phẩm này được xác định không đảm bảo chất lượng và thành phần theo công bố, không đủ điều kiện để được cấp Giấy chứng nhận lưu hành tự do (CFS) tại Trung Quốc.
Để hợp thức hóa nguồn gốc, các đối tượng đã câu kết với các đối tượng người Trung Quốc, ký kết hợp đồng ngụy tạo, thay đổi nguồn gốc mỹ phẩm (từ Quảng Châu, Trung Quốc thành Hồng Kông) nhằm được cấp CFS tại Hồng Kông.
Sau đó, số mỹ phẩm này được tổ chức nhập lậu về Việt Nam và được quảng cáo sai sự thật là mỹ phẩm sản xuất tại Hồng Kông.
Hành vi này đã thu hút sự tin tưởng của khách hàng trong nước, bán với giá cao gấp nhiều lần, thu lời bất chính được ước tính lên đến hàng nghìn tỷ đồng (chỉ tính riêng 3 trong số 100 sản phẩm chủ đạo mà hệ thống Mailisa cung cấp ra thị trường)
