Theo Hội đồng Bầu cử quốc gia, cuộc bầu cử với quy mô lớn được tổ chức thành công trong bối cảnh đại dịch Covid-19 diễn biến phức tạp càng khẳng định niềm tin vững chắc của nhân dân với chế độ xã hội chủ nghĩa, với Đảng và Nhà nước. Ảnh: Đ.X

Sáng 15/7, Hội đồng Bầu cử quốc gia tổ chức Hội nghị trực tuyến toàn quốc tổng kết công tác bầu cử Đại biểu Quốc hội khóa XV và Đại biểu HĐND các cấp nhiệm kỳ 2021-2026.

Công tác nhân sự được chuẩn bị kỹ lưỡng

Theo báo cáo, cuộc bầu cử lần này có số lượng cử tri đi bầu lớn nhất từ trước đến nay, với 69.523.277 cử tri và tổng số cử tri đã tham gia bỏ phiếu là 69.243.939 cử tri (đạt 99,6%).

Trong bối cảnh khó khăn, tác động, ảnh hưởng của dịch bệnh, nhiều cử tri ở vùng sâu, vùng xa, biên giới, hải đảo, phương tiện đi lại khó khăn hoặc đang phải điều trị hoặc thực hiện cách ly y tế để phòng, chống dịch bệnh Covid-19 nhưng vẫn tự nguyện, hăng hái, tích cực tham gia bỏ phiếu.

Trong cuộc bầu cử ngày 23/5/2021, cử tri cả nước đã bầu đủ 500 đại biểu Quốc hội khóa XV.

Tuy nhiên, trong quá trình xem xét xác nhận tư cách người trúng cử theo quy định của pháp luật, Hội đồng Bầu cử quốc gia đã quyết định không xác nhận tư cách của người trúng cử đại biểu Quốc hội khóa XV vì không bảo đảm tiêu chuẩn đại biểu Quốc hội theo quy định của pháp luật đối với 01 trường hợp tại Đơn vị bầu cử số 01 thuộc tỉnh Bình Dương (ông Trần Văn Nam, cựu Bí thư Tỉnh ủy Bình Dương - PV). Do đó, đã có 499 người trúng cử đại biểu Quốc hội khóa XV (đạt 99,8%).

Đại biểu do các cơ quan, tổ chức ở Trung ương giới thiệu có 194 người trúng cử; đại biểu do các cơ quan, tổ chức ở địa phương giới thiệu có 301 người trúng cử; đại biểu tự ứng cử có 04 người trúng cử.

Số đại biểu dự kiến hoạt động chuyên trách ở Trung ương trúng cử là 126 người; số đại biểu hoạt động chuyên trách ở địa phương trúng cử là 67 người…

“Với kết quả bầu được 499 đại biểu Quốc hội, cơ bản bầu đủ đại biểu HĐND cấp tỉnh, cấp huyện, cấp xã, khẳng định công tác nhân sự được chuẩn bị kỹ lưỡng, dân chủ, đúng quy định của pháp luật”, Phó Chủ tịch Thường trực Quốc hội Trần Thanh Mẫn cho biết.

Cơ cấu đại biểu Quốc hội trúng cử có nơi chưa đạt

Bên cạnh những kết quả đạt được, báo cáo cũng nêu rõ cuộc bầu cử lần này còn một số hạn chế, liên quan đến công tác rà soát danh sách cử tri, nắm số lượng cử tri thường trú và tạm trú trên địa bàn ở một số đơn vị hành chính cấp xã còn chậm và gặp khó khăn do số lượng cử tri tạm trú thường xuyên biến động.

Việc xác định quyền bầu cử của cử tri cách ly y tế tập trung còn lúng túng, nhất là cử tri được cách ly y tế tập trung tại đơn vị hành chính cấp xã mình cư trú.

Cơ cấu đại biểu trúng cử có nơi chưa đạt, một số trường hợp nhân sự do Trung ương giới thiệu về địa phương ứng cử nhưng không trúng cử. Cụ thể, Trung ương giới thiệu về TP Hồ Chí Minh 13 người nhưng có 6 người không trúng cử; giới thiệu về Sóc Trăng 3 người nhưng có 1 người không trúng cử; Trà Vinh, Vĩnh Long mỗi tỉnh được Trung ương giới thiệu 2 người nhưng mỗi tỉnh chỉ có 1 người trúng cử.

Hạn chế nữa được chỉ ra là ở một số khu vực bầu cử còn để xảy ra nhầm lẫn trong việc đóng dấu phiếu bầu; sai sót trong in ấn tiểu sử tóm tắt của ứng cử viên, danh sách chính thức người ứng cử không sắp xếp đúng thứ tự; phiếu bầu in sai tên đệm của một số ứng cử viên đại biểu HĐND cấp xã.

Vẫn còn một số ít đơn vị hành chính cấp xã chưa bầu đủ số lượng đại biểu cần bầu, phải tổ chức bầu cử thêm; còn 05 đơn vị bầu cử đại biểu HĐND cấp xã phải tổ chức bầu cử lại.

Tuy nhiên, theo đánh giá của Hội đồng Bầu cử quốc gia, “những sai sót, khiếm khuyết nói trên chỉ là cá biệt và đều đã được các cơ quan, tổ chức phụ trách bầu cử khắc phục, xử lý kịp thời theo thẩm quyền, đúng quy định của pháp luật”.

Dự kiến phân bổ người được giới thiệu ứng cử cần có tiêu chí cụ thể hơn

Hội đồng Bầu cử quốc gia đề nghị Quốc hội, Uỷ ban Thường vụ Quốc hội chỉ đạo nghiên cứu, hoàn thiện các quy định của pháp luật về bầu cử, chẳng hạn như việc đổi mới hình thức tổ chức hội nghị tiếp xúc cử tri để vận động bầu cử theo hình thức trực tiếp và trực tuyến; việc tổ chức bầu cử sớm ở một số địa bàn khó khăn…

Hội đồng Bầu cử quốc gia cũng đề nghị, Ủy ban Thường vụ Quốc hội phối hợp với Ban Tổ chức Trung ương Đảng thống nhất hướng dẫn rõ ràng, cụ thể về tiêu chuẩn chính trị, độ tuổi và sức khỏe của người ứng cử để bảo đảm kịp thời, thống nhất.

“Việc dự kiến cơ cấu, thành phần, phân bổ số lượng người được giới thiệu ứng cử đại biểu Quốc hội cần có tiêu chí cụ thể hơn, bảo đảm sát với tình hình thực tế ở địa phương; cần có cơ chế phù hợp để các địa phương được tham gia ý kiến trong quá trình dự kiến cơ cấu, thành phần, dự kiến phân bổ số lượng người được giới thiệu ứng cử đại biểu Quốc hội trước khi Ủy ban Thường vụ Quốc hội xem xét, quyết định”, báo cáo tổng kết cuộc bầu cử nêu.