Giá bán rượu, bia năm 2026 sẽ tăng khoảng 10% so với 2025

Trình bày tờ trình của Chính phủ trước Quốc hội sáng 22/11, Phó Thủ tướng Lê Thành Long cho biết, sửa Luật thuế tiêu thụ đặc biệt lần này hướng đến mở rộng cơ sở thu (như bổ sung vào đối tượng chịu thuế với nước giải khát có đường, áp dụng thuế hỗn hợp đối với thuốc lá, tăng thuế suất thuế tiêu thụ đặc biệt với rượu, bia...).

Phó Thủ tướng Lê Thành Long cho biết, Chính phủ đề xuất đưa nước giải khát có đường vào diện chịu thuế tiêu thụ đặc biệt; tăng thuế suất với rượu, bia. Ảnh: P.Thắng

Điều này để bảo đảm tính minh bạch, dễ hiểu, dễ thực hiện luật, góp phần nâng cao năng lực và hiệu quả của hoạt động quản lý thuế trong phòng, chống trốn thuế, thất thu và nợ thuế, đảm bảo thu đúng thu đủ vào ngân sách Nhà nước.

Dự thảo luật có 4 chương và 12 điều (bao gồm các quy định chung; căn cứ tính thuế; hoàn/khấu trừ thuế và điều khoản thi hành).

Trong đó, Chính phủ đề nghị bổ sung nước giải khát theo tiêu chuẩn Việt Nam có hàm lượng đường trên 5g/100ml vào đối tượng chịu thuế thu nhập đặc biệt; đồng thời sửa đổi danh mục hàng hóa chịu thuế (thuốc lá, rượu, bia, ô tô dưới 24 chỗ, điều hòa không khí...).

Dự thảo quy định giữ nguyên mức thuế suất 75% với mặt hàng thuốc lá và bổ sung mức thuế tuyệt đối theo lộ trình tăng từng năm trong giai đoạn từ năm 2026 đến năm 2030 để giảm tiêu thụ bảo vệ sức khỏe cộng đồng.

Với mặt hàng rượu, bia cũng quy định thuế suất theo tỷ lệ phần trăm tăng theo lộ trình từng năm trong giai đoạn từ năm 2026-2030.

Theo tờ trình, Chính phủ đề xuất với rượu từ 20 độ trở lên, tăng thuế suất từ mức hiện hành 65% lên 80%, 85%, 90%, 95%, 100% theo từng năm trong giai đoạn từ năm 2026-2030.

Rượu dưới 20 độ, tăng thuế suất từ mức hiện hành 35% lên 50%, 55%, 60%, 65%, 70% theo từng năm trong giai đoạn từ năm 2026-2030.

Với mặt hàng bia, tăng thuế suất từ mức hiện hành 65% lên 80%, 85%, 90%, 95%, 100% theo từng năm trong giai đoạn từ năm 2026-2030.

Với phương án này, theo Chính phủ, giá bán năm 2026 sẽ tăng khoảng 10% so với năm 2025, các năm tiếp theo mỗi năm giá bán sẽ tăng 2-3% so với năm trước để đảm bảo giá sản phẩm tăng tương ứng theo mức độ lạm phát và gia tăng thu nhập của các năm tiếp theo.

Chính phủ khẳng định, việc tăng thuế suất trên sẽ có tác dụng giảm khả năng chi trả đối với các sản phẩm rượu, bia mạnh hơn, tác động tốt hơn trong việc giảm tỷ lệ sử dụng rượu, bia và giảm các tác hại liên quan do việc lạm dụng rượu, bia gây ra.

Đáng chú ý, với nước giải khát, Chính phủ quy định mức thuế suất là 10% do đây là mặt hàng mới bổ sung vào đối tượng chịu thuế tiêu thụ đặc biệt.

Làm rõ khái niệm “theo tiêu chuẩn Việt Nam” của nước giải khát

Thẩm tra, Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính Ngân sách Lê Quang Mạnh cho biết, đa số ý kiến trong ủy ban đồng tình, nhưng đề nghị làm rõ hơn khái niệm “theo tiêu chuẩn Việt Nam” để tránh khó khăn khi thực hiện với hàng nhập khẩu.

Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính Ngân sách Lê Quang Mạnh. Ảnh: P.Thắng

Các ý kiến đồng ý áp dụng thuế suất 10% với mặt hàng nước giải khát có hàm lượng đường cao, nhưng một số cho rằng mức này vẫn quá thấp, không đủ để thay đổi hành vi tiêu dùng.

Cạnh đó, một số ý kiến đề nghị cân nhắc việc bổ sung nước giải khát có đường vào đối tượng chịu thuế thu nhập đặc biệt.

Theo quan điểm này, nước giải khát có đường không phải là nguyên nhân chính và duy nhất gây ra bệnh thừa cân béo phì. Nếu bổ sung đồ uống có đường vào diện chịu thuế tiêu thụ đặc biệt không chỉ tác động không thuận tới hoạt động sản xuất, kinh doanh của doanh nghiệp sản xuất mà còn có thể ảnh hưởng đến các ngành công nghiệp phụ trợ.

Vẫn theo ông Mạnh, đa số ý kiến trong cơ qua thẩm tra tán thành phương án tăng thuế tuyệt đối với mặt thuốc lá; đồng tình tăng thuế suất với rượu, bia theo lộ trình mà Chính phủ đề xuất.

Nhưng một số ý kiến đề nghị cân nhắc tính toán, đề xuất mức tăng hợp lý với rượu, bia để có thể đạt được các mục tiêu đặt ra.

“Có ý kiến cho rằng, việc quy định thuế suất đối với bia bằng thuế suất đối với rượu trên 20 độ là chưa thực sự phù hợp vì tác hại của rượu hay bia phụ thuộc chính vào nồng độ cồn”, Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính Ngân sách cho biết.

Sau khi ngheo tờ trình, thẩm tra Dự thảo Luật Thuế tiêu thụ đặc biệt, Quốc hội thảo luận tại tổ về dự luật này.