ĐB Huỳnh Nghĩa (Đà Nẵng) cho rằng, dự án sân bay Long Thành cần thiết nhưng chưa cấp thiết. Ảnh: Thảo Nguyên

Cần thiết nhưng sao vẫn băn khoăn?

Nhiều ĐB cho rằng, hiện nay sân bay Tân Sơn Nhất đã quá tải, việc mở rộng rất khó khăn, chi phí đền bù GPMB rất lớn khi phải giải tỏa tới gần nửa triệu hộ dân. Nhìn ở tầm chiến lược và dài hạn, đầu tư sân bay Long Thành là cần thiết để đáp ứng yêu cầu phát triển kinh tế-xã hội của đất nước, theo kịp sự phát triển của các nước trong khu vực.

ĐB Nguyễn Phi Thường (Hà Nội) nhấn mạnh, dự án không chỉ vừa cần thiết mà còn cấp thiết. Nhưng tại sao khi đặt ra vấn đề này lại tạo ra tâm lý băn khoăn trong dư luận, nhân dân và nhiều ĐBQH.

“Điều lo lắng đó là có căn cứ vì đâu đó vẫn còn vết gợn như dùng đất trống cạnh sây bay Tân Sơn Nhất để làm sân golf hay thực tế chúng ta quản lý đầu tư công chưa hiệu quả, tình trạng tham nhũng, thất thoát, lãng phí trong lĩnh vực này chưa được ngăn chặn. Chất lượng dịch vụ tại 2 sân bay lớn nhất đất nước cũng là vấn đề mà Bộ trưởng Bộ Giao thông vận tải đang phải xắn tay vào giải quyết”, ĐB Thường nói.

Tuy nhiên, theo ĐB Thường, không thể vì những điều trên mà chúng ta không đầu tư vì nếu không đầu tư sẽ không phát triển, đặc biệt đối với những dự án cấp thiết, mang tính chiến lược, có tác động lan tỏa như xây dựng sân bay Long Thành.

Một số ĐB thể hiện sự lạc quan cho rằng, tuy hiện tại là thời điểm nền kinh tế có nhiều khó khăn, nhất là về ngân sách nhưng khoảng thời gian từ lúc Quốc hội cho chủ trương đầu tư đến khi Chính phủ thực tế triển khai dự án này còn xa.  Cho nên, cần thông qua chủ trương để Chính phủ sớm có những bước chuẩn bị tiếp theo về huy động nguồn vốn và triển khai thu hồi đất.

“Quốc hội cần sớm thông qua  chủ trương đầu tư,  để  Chính phủ tập trung hướng tiếp theo, có giải pháp để triển khai càng nhanh càng tốt. Bởi nếu không triển khai ngay từ bây giờ  thì không  còn khả năng cạnh tranh và sẽ lỡ nhịp”, ĐB Nguyễn Bá Thuyền (Lâm Đồng) đề nghị.

Lo ngại vốn đầu tư…

“Bài toán khó nhất là tìm kiếm nguồn vốn”, ĐB Thường đề nghị, cần phải chủ động tìm nguồn vốn, cân nhắc hơn về lựa chọn nhà đầu tư, cũng như tăng hiệu quả đầu tư, chuẩn bị kỹ phương án khai thác kinh doanh sân bay Long Thành.

Thuyết minh dùng 3 viễn cảnh: tăng trưởng số khách hàng hàng không nội địa; kết quả phát triển sản lượng; vị trí trung tâm khu vực Đông Nam Á để khẳng định sự thuận lợi là chưa thuyết phục. Trong vận tải, vận chuyển hàng không, nguyên tắc kinh tế, chi phí thời gian, nguyên tắc an toàn thường chi phối khách hàng hơn các yếu tố khác.

“Chưa thể khẳng định nhờ vào lợi thế cạnh tranh nào để mà sân bay Long Thành có thể lấy khách của các sân bay khác. Cho nên cần phải làm rõ hơn vai trò chiến lược của dự án sân bay Long Thành trong phát triển ngành hàng không dân dụng, công nghiệp hàng không và phát triển kinh tế xã hội vùng kinh tế trọng điểm Nam Bộ”, ĐB Thường nói.

ĐB Huỳnh Nghĩa (Đà Nẵng) đặt vấn đề, việc xây dựng cảng hàng không đàng hoàng tầm cỡ khu vực là rất đúng, cần thiết. Song dự án cần thiết những chưa cấp thiết. Gần 18 tỷ đô la lấy ở đâu ra? Tôi chia sẻ với  cách tính Bộ Giao thông Vận tải về  tổng mức và phân kỳ đầu tư  nhưng vấn đề hiệu suất đầu tư chưa đuợc làm rõ, nhất là trong tình hình hiện nay. Bội chi ngân sách lớn, nợ công gần như chạm đỉnh. Bình quân 900USD/người là con số không nhỏ. Nợ công vẫn tăng đây là vấn đề cốt tử cần cân nhắc.

“Khi chưa có tiền nâng lương cho những người làm việc cần mẫn ngày đêm thì cũng chưa nên làm sân bay Long Thành”,  ĐB Huỳnh Nghĩa (Đà Nẵng) nhấn mạnh và đề nghị, Bộ trưởng trả lời vì sao sân bay Tân Sơn Nhất thiếu đất mà sao lại lấy 160 ha đất trong chính sân bay để xây dựng sân golf? Tại sao sân bay của Singapre có 1300 ha nhưng là 1 trong ít những sân bay có chất lượng phục vụ tốt nhất?.

Cũng bày tỏ băn khoăn, ĐB Trần Du Lịch (TP.HCM) chia sẻ, làm hay không làm dự án này là quyết định rất khó khăn trong lúc này đối với các vị ĐBQH. Bởi vì nếu làm mà không hiệu quả thì không nên làm. Còn nếu không làm thì phải giải quyết vấn đề quá tải sân bay hiện nay và trong tương lại ra sao? Chủ trương phải làm là cần thiết, nhưng đã cấp thiết chưa là vấn đề cần phải làm rõ tại đề án.

Thảo Nguyên