Bộ trưởng Tài chính Đinh Tiến Dũng

Khoán chi, khoán chế độ … “nửa vời”

Theo Bộ trưởng, trong điều hành ngân sách hiện nay có những tồn tại như chi thường xuyên cao, nợ công, bội chi "ngấp nghé" vượt trần... "Bội chi ngân sách đảm bảo trong số tuyệt đối, nhưng do GDP không đạt kế hoạch nên xét về tương đối thì bội chi, nợ công tăng nhanh", ông Đinh Tiến Dũng nói.

Trong bối cảnh đó, theo Bộ trưởng Tài chính, không còn cách nào khác là phải tiết kiệm chi, đẩy mạnh khoán chi thường xuyên; sắp xếp lại tổ chức bộ máy, tinh giản biên chế; đẩy mạnh xã hội hóa về dịch vụ công.

Song ông cũng nêu một thực tế, “cắt thì cắt, nhưng biên chế cứ phình ra, tổ chức cứ phình ra thì không thể nào cơ cấu lại được ngân sách, không thể nào giảm chi thường xuyên”.

Thảo luận trước đó, ĐB Nguyễn Tiến Sinh (Hoà Bình) thông tin, thời gian qua, chúng ta thực hiện quyết liệt tinh giản biên chế, nhưng không giảm mà tăng trên 5%.

ĐB Nguyễn Tiến Sinh (Hoà Bình)

“Khoán chi, khoán chế độ cho một số chức danh cũng thực hiện hết sức nửa vời. Do đó, chủ trương, chính sách không được thực hiện một cách nghiêm túc. Thủ tục chi hành chính, thủ tục quản lý, chi lòng vòng nhưng không thực sự hiệu quả. Thanh quyết toán nhiều thủ tục rườm rà, nhiều chứng từ nhưng không bảo đảm quản lý tốt ngân sách và không tiết kiệm được đồng nào đúng nghĩa”, Phó Đoàn ĐBQH tỉnh Hòa Bình nói.

ĐBQH Mai Sỹ Diến (Thanh Hóa) thì nghi ngại, việc chuyển nhiệm vụ chi từ năm trước sang năm sau cho thấy các cơ quan quản lý “cố gắng làm đẹp con số”. Ngoài ra, theo kết quả Kiểm toán Nhà nước chi đầu tư xây dựng cơ bản, đầu tư phát triển còn nhiều thất thoát lớn ở tất cả các khâu, nhưng báo cáo quyết toán lại chưa đề cập nguyên nhân cụ thể.

“Trên dưới không nghiêm, liệu quốc gia có ổn định”

Theo ĐB Diến, phải có một báo cáo riêng nội dung kiểm điểm tổ chức, cá nhân vi phạm và có giải pháp khắc phục.

“Tôi cho rằng, cần thực hiện nghiêm từ Trung ương đến địa phương. Nếu Trung ương không nghiêm thì sao yêu cầu chủ tịch tỉnh nghiêm, chủ tịch tỉnh không nghiêm thì sao yêu cầu chủ tịch huyện nghiêm, trên dưới không nghiêm thì liệu quốc gia có ổn định, xã tắc có bình yên”, ông Diến nhấn mạnh.

ĐB Nguyễn Văn Thể (Sóc Trăng)

Cũng chung lo lắng, theo ĐB Nguyễn Văn Thể (Sóc Trăng), kỷ cương ngân sách không được siết lại thì nguy cơ nợ công vượt trần là hoàn toàn có thể xảy ra. Việc Chính phủ liên tục xin trình Quốc hội ban hành Nghị Quyết nới trần bội chi ngân sách năm 2015, từ 5%GDP vào cuối năm 2014, lên 5,71% vào tháng 11/2016 và “chốt” ở con số 6,28%... cho thấy điều hành ngân sách chưa nghiêm.

“Nợ công đã tới 63,7%, việc điều hành ngân sách chặt chẽ là hết sức quan trọng. Nếu cách điều hành ngân sách không có sự chuyển biến thì nguy cơ này là hiện hữu”, ông Thể nói.

Còn ĐB Hoàng Quang Hàm (Phú Thọ), Uỷ viên Thường trực Uỷ ban Tài chính ngân sách bày tỏ, “không thể phủ nhận Chính phủ đã có những bước đi quyết liệt để thay đổi tình hình nợ công và bội chi ngân sách”. Nhưng ông nghi ngại, “năm 2017 và các năm sau dư địa điều hành nợ công chỉ còn 1,3%/GDP nên chỉ cần nơi lỏng kiểm soát bội chi hoặc GDP không đạt thì nợ công sẽ vượt trần”.

Theo Uỷ viên Thường trực Uỷ ban Tài chính ngân sách, Chính phủ cần có động thái tích cực để yên lòng cử tri và ĐBQH là tăng thu, tiết kiệm chi, phải ưu tiên giảm bội chi, giảm vay và thực hiện ngay khi quyết toán ngân sách năm 2016.

“Chúng ta đã thực hiện để dự phòng khi lập kế hoạch đầu tư công trung hạn là khoảng 200.000 tỷ. Các bộ, ngành địa phương, các đơn vị sử dụng ngân sách cũng nên dần đổi mới tư duy để chấp nhận cắt giảm chi khi ngân sách khó khăn, bội chi vượt ngưỡng, nợ công có thể vượt trần”, ĐB Hàm nói.

Nghị quyết xử lý nợ xấu không làm thay đổi trách nhiệm

Cùng ngày, Quốc hội thảo luận vòng 2 tại hội trường dự thảo Nghị quyết về xử lý nợ xấu của các tổ chức tín dụng.

Trong phiên thảo luận tại tổ và hội trường vòng 1, nhiều ý kiến đề nghị bổ sung thêm nguyên tắc không sử dụng ngân sách nhà nước để xử lý nợ xấu; các tổ chức, cá nhân có hành vi vi phạm pháp luật để xảy ra nợ xấu phải chịu trách nhiệm theo quy định của pháp luật…

Trình bày báo cáo giải trình, tiếp thu, chỉnh lý, theo Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế Vũ Hồng Thanh, đã bổ sung về các nguyên tắc này tại Điều 3 Dự thảo. Ngoài ra, chỉ quy định các nguyên tắc có liên quan đến các chủ thể trực tiếp trong xử lý nợ xấu, việc bảo vệ quyền lợi hợp pháp của các bên liên quan được thể hiện cụ thể trong các điều của dự thảo Nghị quyết.

Liên quan đến ý kiến đề nghị chỉ áp dụng đối với các khoản nợ xấu phát sinh do nguyên nhân khách quan, Ủy ban Thường vụ Quốc hội giải trình, nợ xấu cao do bất kỳ nguyên nhân nào đều ảnh hưởng tiêu cực đến nền kinh tế và cần sớm xử lý để đưa nợ xấu về mức bình thường theo thông lệ và chuẩn mực quốc tế.

“Để xác định các nguyên nhân xảy ra nợ xấu là do chủ quan hay khách quan cần phải thông qua hoạt động thanh tra, điều tra đối với từng trường hợp cụ thể. Trách nhiệm của cá nhân, tổ chức có hành vi vi phạm pháp luật gây ra nợ xấu hiện đã được pháp luật quy định đầy đủ và đã được bổ sung trong nguyên tắc xử lý nợ xấu”, ông Thanh nói.

Việc áp dụng các quy định tại nghị quyết để xử lý nợ xấu không làm thay đổi trách nhiệm pháp lý đối với hành vi vi phạm pháp luật của các cá nhân, tổ chức có liên quan.

Thảo Nguyên