Các cột khói đang xả khói đen mù mịt. Ảnh: Nhóm PV

Người dân ngoắc ngoải sống chung với ô nhiễm

Theo phản ánh của người dân, một đơn vị sản xuất hạt nhựa bằng cách đốt chất liệu làm bằng cao su, cùng với các xưởng nhuộm vải thường xuyên xả khói và nước thải ra môi trường mà không qua xử lý. Người dân đã nhiều lần làm đơn lên UBND xã Vĩnh Lộc A, nhưng các cơ sở sản xuất vẫn ngang nhiên hoạt động.

Một buổi chiều mù mịt khói từ các xưởng nhuộm. Ảnh: Người dân cung cấp

Chị M.H. bức xúc nói:“Người dân chúng tôi phải sống chung với bầu không khí ô nhiễm này đã gần 5 năm, cũng đã nhiều lần làm đơn phản ánh đến chính quyền, có lúc treo băng rôn phản đối nhưng họ vẫn cứ thản nhiên hoạt động và dân chúng tôi vẫn phải cố sống với ô nhiễm.”

“Nhiều gia đình muốn bán nhà để tìm nơi khác sinh sống nhưng không bán được, gia đình có người đang mang thai nhưng không dám về nhà vì sợ ảnh hưởng đến thai nhi. Các trẻ em sinh sống ở đây thường xuyên phải vào viện để khám phổi, viêm xoang do hít phải không khí không trong lành. Chúng tôi thật sự kêu trời không thấu”, chị M.H. chia sẻ.

Vi phạm nhiều lần vì sao vẫn còn hoạt động?

Để thông tin được khách quan, đa chiều, chúng tôi đã đặt nhiều câu hỏi đến lãnh đạo UBND huyện Bình Chánh nhằm nắm bắt các thông tin liên quan đến các xưởng sản xuất trên.

Ngày 11/12/2023, chúng tôi nhận được Công văn số 5546/UBND của UBND huyện Bình Chánh trả lời về tình hình xử lý các cơ sở gây ô nhiễm môi trường tại khu vực tổ 7, ấp 3A, xã Vĩnh Lộc A.

Công văn nêu rõ, vào thời điểm kiểm tra, các cơ sở trên đều đảm bảo công tác về an toàn phòng cháy, chữa cháy, có ký kết hợp đồng lao động với công nhân theo quy định. Thời gian qua, ba cơ sở nhuộm vải nằm trên địa bàn này đều đã bị UBND huyện Bình Chánh ban hành quyết định xử phạt hành chính vì có hành vi gây ô nhiễm môi trường không khí và ô nhiễm môi trường nước, buộc phải thực hiện khắc phục, cải tạo hệ thống xử lý khí thải, nước thải.

Vải vụn được làm nguyên liệu đốt lò

Chúng tôi đã liên hệ với các chủ cơ sở trên để phỏng vấn. Tuy nhiên, chủ các chủ cơ sở đều né tránh trả lời báo chí cũng như từ chối cung cấp các thông tin liên quan.

Câu hỏi đặt ra: Vì sao những cơ sở sản xuất gây ô nhiễm sau khi bị xử phạt vẫn ngang nhiên hoạt động? Vì sao chính quyền địa phương không có biện pháp bắt buộc di dời các xưởng trên đến các điểm công nghiệp có hệ thống quan trắc xử lý chất thải? Đây có phải là tình trạng quản lý thiếu chặt chẽ, sâu sát của lãnh đạo địa phương?

Vấn đề đất đai, xây dựng của các xưởng sản xuất trên có giấy tờ pháp lý hợp pháp để xây dựng kho bãi, nhà máy hay không thì UBND huyện Bình Chánh vẫn chưa có câu trả lời mà chỉ nêu UBND xã Vĩnh Lộc A đang rà soát, kiểm tra.

Vỏ điều là một trong những nguyên liệu chính dùng để đốt lò

Theo tìm hiểu của chúng tôi, những xưởng sản xuất này được thành lập và hoạt động gần 5 năm, sát với nơi sinh sống của người dân. Các xưởng này được dựng lên rất sơ sài, không có hệ thống phòng cháy, chữa cháy hoặc trang bị bình chữa cháy khá đơn sơ mặc dù đây là ngành sản xuất có vật liệu dễ bắt lửa; xung quanh xưởng ngổn ngang bao tải và các thùng hóa chất, phẩm màu; các phế liệu từ cao su như lốp xe được tập kết bên trong xưởng xay hạt nhựa…

Ghi nhận thực tế, những xưởng sản xuất trên hầu như không có hệ thống xử lý khí thải mà thải trực tiếp ra bên ngoài. Công nhân khi làm việc không đảm bảo an toàn lao động cũng như trang bị bảo hộ lao động…

Để tiết kiệm chi phí, những xưởng nhuộm vải trên đã dùng vỏ điều, vải vụn, tạp chất để đốt lò gây độc hại vô cùng cho người dân. Theo tìm hiểu, các loại nguyên liệu đốt này khi cháy sản sinh ra nhiều khói độc gây nguy hại cho sức khỏe của con người và môi trường không khí.

Chất phenol có trong dầu vỏ hạt điều là một chất độc trong môi trường không khí và cả môi trường nước, nó có mặt trong khói khi đốt vỏ hạt điều, có khả năng gây ung thư cao.

Công nhân làm việc trong môi trường nhếch nhác, không đảm bảo an toàn lao động

Anh M.V.L. là quản lý một xưởng nhuộm, thừa nhận rằng: “Các xưởng vẫn tồn tại các vấn đề mà người dân bức xúc. Tuy nhiên, xưởng cũng đang cố gắng khắc phục và hạn chế các tác động xấu đến môi trường.”

Dân làm mọi cách, nhưng không thay đổi được gì

Người dân chia sẻ, nhiều người trực tiếp tìm đến chủ các xưởng để đối thoại nhằm chấm dứt hành vi xả thải thì bị các nhóm đối tượng hung hãn, côn đồ “đe dọa”. Thậm chí có lúc, các hộ dân ở đây thiện chí cho chủ xưởng sản xuất hạt nhựa mượn tiền không lãi suất để đầu tư hệ thống xử lý ống khói tránh gây mùi hôi và ô nhiễm nhưng vẫn bị phớt lờ.

Vũng nước “lạ” bốc mùi hôi thối, tanh nồng rất khó chịu bên cạnh xưởng nhuộm

Cống nước thải có dòng nước màu xanh đen nằm gần các xưởng nhuộm

Tro xỉ không đem đi xử lý mà được đổ san gạt mặt bằng

Lốp xe dùng để cắt nhỏ rồi đem nung chảy và ép qua máy thành sợi hoặc hạt nhựa

Người dân cho biết, khi có đoàn kiểm tra, xưởng sản xuất hạt nhựa chỉ tiến hành xay các phế liệu từ cao su để lấy thành phẩm chứ không hề đốt. Nhưng thực tế, ống khói từ xưởng ngày nào cũng thải ra một lượng lớn khói đen, không đốt thì sao lại có khói và mùi hắc của nhựa, kết quả của đoàn kiểm tra thực sự chưa khách quan.

Hàng loạt các ô nhiễm trên đã, đang và sẽ gây ra các hệ lụy khôn lường cho môi trường sống, giết dần, giết mòn những người lao động nghèo khó. Thiết nghĩ, Thanh tra Sở Tài nguyên và Môi trường và các cơ quan chức năng cần có biện pháp giải quyết dứt điểm tình trạng này, để đảm bảo môi trường cũng như cuộc sống của người dân ngày một tốt hơn.

Chúng tôi tiếp tục làm việc với chính quyền xã Vĩnh Lộc A và sẽ thông tin đến bạn đọc vào bài viết tiếp theo.