Trong đơn gửi các cơ quan có thẩm quyền, bà Trần Thị Kiều Oanh và em gái là Trần Thị Kiều Loan (cùng trú tại số 103 Liên khu 10-11, khu phố 11, phường Bình Trị Đông, quận Bình Tân, TP Hồ Chí Minh) phản ánh: Họ đã cùng gia đình sinh sống tại căn nhà có địa chỉ này từ lúc còn bé đến nay.
Sổ hộ khẩu số 31240022039 do Công an quận Bình Tân cấp ngày 19/6/2012 thể hiện bà Trần Thị Kiều Oanh và bà Trần Thị Kiều Loan là con của chủ hộ Trần Thị Tám, cùng chuyển nơi thường trú (số 103 Liên khu 10-11, khu phố 11, phường Bình Trị Đông, quận Bình Tân, TP Hồ Chí Minh) ngày 1/10/1976.
Tuy nhiên, theo bà Oanh và bà Loan, từ tháng 3/2022 đến nay, việc cư trú của họ gặp rất nhiều khó khăn, trở ngại do phát sinh tranh chấp về đất và nhà với ông Nguyễn Minh Tr. và ông Trần Hoàng Th.
Thông tin do Chi nhánh Văn phòng Đăng ký đất đai quận Bình Tân cung cấp cho Báo Thanh tra liên quan đến nguồn gốc và quá trình biến động của thửa đất và tài sản gắn liền với đất tại địa chỉ số 103 Liên khu 10-11 thể hiện: Thửa đất trước đây bà Trần Thị Tám (mẹ của bà Oanh, bà Loan) sử dụng theo Giấy chứng nhận (GCN) QSDĐ số 1187QSDĐ/UB-TBĐông do UBND huyện Bình Chánh cấp ngày 26/12/1996.
Sau đó, UBND quận Bình Tân cấp GCNQSDĐ (có tài sản gắn liền với đất) số H00954/Bình Trị Đông ngày 1/7/2005 với diện tích đất là 213,0m2, diện tích sàn xây dựng là 160,7m2. Đăng ký biến động diện tích ngày 17/2/2006, diện tích đất ở còn lại là 166,8m2, diện tích sàn xây dựng còn lại là 121,5m2.
Về việc cho tặng và chuyển nhượng, theo thông tin từ Chi nhánh Văn phòng Đăng ký đất đai quận Bình Tân, ngày 5/6/2014, bà Trần Thị Tám lập hợp đồng tặng cho QSDĐ (có tài sản gắn liền với đất) cho ông Trần Hoàng Th. có chứng nhận của công chứng viên Văn phòng Công chứng Hoàng Xuân, TP Hồ Chí Minh. Ông Trần Hoàng Th. đăng ký nhận tặng cho ngày 26/1/2015.
Ngày 2/12/2019, ông Trần Hoàng Th. lập hợp đồng chuyển nhượng QSDĐ (có tài sản gắn liền với đất) cho ông Nguyễn Minh Tr. có chứng nhận của công chứng viên Văn phòng Công chứng quận 8, TP Hồ Chí Minh.
Đến ngày 31/8/2020, Sở Tài nguyên và Môi trường (TN&MT) TP Hồ Chí Minh cấp GCNQSDĐ, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất đối với thửa đất tại địa chỉ nói trên.
Về lí do không thực hiện việc xác minh thực địa, theo Chi nhánh Văn phòng Đăng ký đất đai quận Bình Tân, do hồ sơ của ông Nguyễn Minh Tr. thuộc loại hồ sơ đăng ký biến động do nhận chuyển nhượng, đã đầy đủ thành phần hồ sơ theo quy định.
Bà Trần Thị Kiều Oanh cho rằng, có nhiều vấn đề pháp lý cần được làm rõ trong việc tặng cho QSDĐ (có tài sản gắn liền với đất) giữa bà Trần Thị Tám và ông Nguyễn Hoàng Th. (cháu ngoại bà Tám). Trong đó có việc bà Oanh, bà Loan cùng các thành viên gia đình đã sinh sống tại căn nhà có địa chỉ số 103 Liên khu 10-11, khu phố 11, phường Bình Trị Đông, quận Bình Tân, TP Hồ Chí Minh từ ngày 1/10/1976 (có xác nhận của Công an quận Bình Tân trong số hộ khẩu).
Theo bà Trần Thị Kiều Oanh, cả gia đình bà Trần Thị Tám (trong đó có bà Oanh và bà Trần Thị Kiều Loan) đã góp công sức để tôn tạo, sử dụng thửa đất có địa chỉ nói trên. Đồng thời, trong quá trình sinh sống tại đây, họ đã có đóng góp tiền trong việc xây dựng, tu sửa căn nhà trên thửa đất này. Vậy nên, bà Oanh cho rằng việc chuyển nhượng toàn bộ căn nhà cho người khác mà không có sự đồng ý của bà Oanh, bà Loan là giao dịch trái luật.
Thế nhưng, trong quá trình ký kết hợp đồng tặng cho QSDĐ (có tài sản gắn liền với đất) giữa bà Trần Thị Tám và ông Trần Hoàng Th. thì bà Oanh không được biết, không được tham gia bàn bạc, trao đổi.
Bà Oanh nghi ngờ có sự bất minh trong việc tặng cho này, bởi vì thời điểm tặng cho (5/6/2014), bà Trần Thị Tám đã không còn minh mẫn và không thể nào tự ý ký kết hợp đồng tặng cho QSDĐ.
    |
 |
| Sổ hộ khẩu thể hiện bà Oanh, bà Loan thường trú tại căn nhà số 103 Liên khu 10-11 từ ngày 1/10/1976. Ảnh: CN |
Trong đơn khởi kiện gửi TAND quận Bình Tân, bà Trần Thị Kiều Oanh yêu cầu tòa án tuyên vô hiệu hợp đồng tặng cho quyền sử dụng đất giữa bà Trần Thị Tám và ông Trần Hoàng Th.; yêu cầu tuyên vô hiệu hợp đồng chuyển nhượng QSDĐ giữa ông Trần Hoàng Th. và ông Nguyễn Minh Tr.
Ngày 6/5/2022, TAND quận Bình Tân đã thụ lý Vụ án dân sự số 117/2022/TLST-DS về việc “tranh chấp hợp đồng tặng cho QSDĐ” giữa nguyên đơn Trần Thị Kiều Oanh và bị đơn Trần Hoàng Th., ông Nguyễn Minh Tr. được xác định là người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan.
Khi vụ án dân sự này đã được thụ lý và đang trong quá trình chuẩn bị xét xử thì ngày 8/7/2022, Cơ quan Cảnh sát điều tra, Công an quận Bình Tân đã ra Quyết định khởi tố vụ án số 277 đối với vụ “chiếm giữ trái phép tài sản” xảy ra tại số nhà 103 Liên khu 10-11, khu phố 11, phường Bình Trị Đông, sau khi xác minh tố giác về tội phạm của ông Nguyễn Minh Tr.. Bà Trần Thị Kiều Oanh và Trần Thị Kiều Loan được xác định là những đương sự trong vụ án.
Trao đổi với PV Báo Thanh tra, ông Phạm Việt Hải, Phó Chánh án TAND quận Bình Tân cho biết: Hiện nay, TAND quận Bình Tân đang thụ lý vụ án dân sự theo yêu cầu khởi kiện của bà Oanh. Trong quá trình thụ lý thì cơ quan điều tra có gửi công văn đến tòa án liên quan đến việc khởi tố vụ án hình sự.
Ông Phạm Việt Hải cho rằng, vụ việc này đang trong quá trình phối hợp giải quyết, các hồ sơ, tài liệu phục vụ chứng cứ cho công an nên không thể cung cấp được. Về nguyên tắc nếu công an đang khởi tố vụ án thì vấn đề hình sự sẽ được giải quyết trước, dân sự phải chờ.
Theo luật sư Võ Tấn Lộc, luật sư thành viên Công ty Luật Long Phan PMT, Đoàn Luật sư TP Hồ Chí Minh thì trong trường hợp này có sự khác nhau về quan điểm trong việc xác định quan hệ pháp luật của vụ việc giữa các cơ quan có thẩm quyền. Điều này dẫn đến sự xung đột trong quá trình giải quyết vụ việc giữa các cơ quan tiến hành tố tụng và bắt buộc một trong hai cơ quan phải tạm đình chỉ/đình chỉ giải quyết vụ việc.
Để xác định cơ quan nào cần tạm đình chỉ/đình chỉ giải quyết, theo luật sư Võ Tấn Lộc, phải xác định bản chất tranh chấp này chịu sự điều chỉnh của quan hệ pháp luật nào (dân sự hay hình sự), điều kiện thỏa mãn cấu thành để từ đó thống nhất cơ quan có trách nhiệm giải quyết.