Cỏ mục um tùm ngay trước cửa Nhà Văn hóa thôn Rền. Ảnh: HH

Dự án lỡ hẹn 2 năm vì vướng giải phóng mặt bằng

Báo Thanh tra số 81 ra ngày 11/10/2022 có bài phản ánh việc UBND huyện Tiên Du ban hành quyết định thu hồi đất nông nghiệp của 35 hộ dân để xây dựng nhà văn hóa thôn rộng hơn 12.000m². Tuy nhiên, 14 hộ dân đã không đồng tình, gửi đơn tố cáo, phản ánh đến nhiều cơ quan chức năng của tỉnh Bắc Ninh cũng như Trung ương.

Công dân tố cáo người ban hành Quyết định số 1257/QĐ-UBND về phê duyệt phương án bồi thường, hỗ trợ và tái định cư khi Nhà nước thu hồi đất thực hiện Dự án Nhà văn hóa thôn Rền có dấu hiệu tham nhũng, tiêu cực trong lĩnh vực đất đai, đầu tư công.

Theo 14 hộ dân có đất bị thu hồi, Nhà Văn hóa thôn Rền có diện tích khoảng 2.000m² phù hợp với quy hoạch của Trung ương và tỉnh Bắc Ninh. Hiện nay, công năng của nhà văn hóa không sử dụng hết, nhiều người dân trồng bầu bí, cỏ mọc um tùm, phía sau trồng chuối, không khác gì bỏ hoang...

Để làm rõ những nội dung công dân phản ánh, PV Báo Thanh tra đã làm việc với UBND huyện Tiên Du. Tại buổi làm việc, ông Vũ Phúc Chuyển - Trưởng phòng Tài nguyên và Môi trường (TN&MT) cho biết, việc quy hoạch chung xây dựng nông thôn mới xã Cảnh Hưng (định hướng lên phường) được UBND huyện Tiên Du phê duyệt tại Quyết định số 3795/QĐ-UBND ngày 30/10/2019. Theo đó, hệ thống hạ tầng kỹ thuật và hạ tầng xã hội đã được quy hoạch đảm bảo các tiêu chí xã lên phường.

Hiện nay, Nhà Văn hóa thôn Rền đã xuống cấp, diện tích không đủ để xây dựng các hạng mục phụ trợ. Do đó, việc mở rộng nhà văn hóa, sân thể thao, bãi đỗ xe thôn Rền là cần thiết, để đủ diện tích đầu tư xây dựng đồng bộ, đáp ứng nhu cầu sinh hoạt văn hóa, nâng cao chất lượng cuộc sống cho nhân dân.

Ông Chuyển cũng cho biết, liên quan đến dự án này, nhiều lần lãnh đạo huyện và xã đã đối thoại với người dân, nhưng đến nay vẫn còn 14/35 hộ chưa đồng ý nhận tiền bồi thường và bàn giao đất.

Đề cập tới nội dung 14 hộ dân có đơn tố cáo người ban hành Quyết định 1257 của UBND huyện Tiên Du có dấu hiệu tham nhũng, tiêu cực trong lĩnh vực đất đai, đầu tư công, ông Chuyển khẳng định: "Đây là dự án phát triển kinh tế - xã hội, được thực hiện theo đúng quy trình, thủ tục. Tôi chắc chắn không có gì lợi ích nhóm, tham nhũng, tiêu cực ở đây".

Trả lời câu hỏi của PV về nội dung người dân phản ánh nếu bị lấy đất để xây nhà văn hóa, nhiều hộ thất nghiệp thì mục đích xây dựng nhà văn hóa có ý nghĩa không, ông Chuyển cho biết: Bây giờ làm gì cũng phải hướng tới tương lai. Theo quy hoạch phát triển kinh tế - xã hội, đây là công trình công cộng, phục vụ cộng đồng.

Hiện, trên địa bàn huyện có nhiều thôn đã xây dựng nhiều công trình nhà văn hóa có diện tích lớn hơn 1ha, nhưng Dự án Nhà Văn hóa thôn Rền đến nay đã lỡ hẹn 2 năm và mới đang dừng lại ở khâu giải phóng mặt bằng (GPMB).

Ông Chuyển cũng thông tin, huyện đã có văn bản gửi UBND tỉnh Bắc Ninh đề nghị cho phép áp dụng biện pháp cưỡng chế thu hồi đất đối với 14 hộ dân không bàn giao đất để thực hiện dự án.

Tại văn bản này, UBND huyện Tiên Du cho biết, quá trình thực hiện, UBND huyện, Hội đồng Bồi thường GPMB, hỗ trợ và tái định cư huyện, các cơ quan liên quan đã thực hiện theo đúng quy định.

Diện tích đất nông nghiệp bên cạnh Nhà Văn hóa thôn Rền theo kế hoạch sẽ được thu hồi để thực hiện dự án nâng cấp, mở rộng nhà văn hóa. Ảnh: HH

Tổng diện tích bồi thường là 10.797,2m², trong đó, đất nông nghiệp giao lâu dài là 9.059m²; tổng kinh phí bồi thường gần 4 tỷ đồng. Đến nay, có 21/35 hộ gia đình, cá nhân có đất bị thu hồi chấp hành nhận tiền và bàn giao đất.

Còn 14 hộ chưa đồng thuận, mặc dù đã được vận động, thuyết phục nhiều lần, đơn thư cũng đã giải quyết trả lời và đối thoại, với diện tích thu hồi 4.508,9m², kinh phí chưa nhận gần 2 tỷ đồng.

Lý do người dân chưa nhận, theo UBND huyện Tiên Du, là do không nhất trí với quy hoạch quy mô diện tích thực hiện dự án; đề nghị được bồi thường bằng đất.

UBND huyện Tiên Du đề nghị UBND tỉnh cho phép cưỡng chế thu hồi đất của 14 hộ không bàn giao đất để thực hiện dự án để bảo đảm tiến độ, đồng thời thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội địa phương và đảm bảo hoàn thành triển khai nông thôn mới.

Trước đó, tháng 3/2020, Chủ tịch UBND huyện Tiên Du đã có Văn bản số 70/UBND-KTHT, trong đó, nêu rõ sự cần thiết, mục tiêu của dự án và khẳng định dự án có tính khả thi cao.

Chờ chỉ đạo của tỉnh

Để làm rõ hơn những nội dung trong đơn, PV Báo Thanh tra đã có buổi làm việc với UBND xã Cảnh Hưng. Theo ông Nguyễn Đình Khoáng - Chủ tịch UBND xã Cảnh Hưng, lý do 14 hộ dân chưa đồng thuận là do người dân có suy nghĩ sai lầm “thu hồi đất để làm dự án nhà ở”.

Người dân cũng cho rằng: “Đất của chúng tôi phải là mua là bán, giá như vậy chúng tôi không nhất trí. Ban đầu, người dân đòi đổi ruộng, nhưng khi chính quyền đồng ý, lại quay ra đòi đổi đất”.

Về nội dung 14 hộ dân phản ánh họ bị thu hồi đất dẫn tới không có công ăn việc làm, trở nên thất nghiệp, Chủ tịch UBND xã Cảnh Hưng phủ nhận: “Không có gia đình nào khó khăn, nhà nào cũng nhà cao cửa rộng. Công việc chính viện cớ vào nông nghiệp chứ thu nhập của 1 hộ gia đình không nhà nào dưới 10 triệu đồng, do các con cái của họ đều có công việc ổn định”.

Một góc Nhà Văn hóa thôn Rền. Ảnh: HH

Chủ tịch UBND xã Cảnh Hưng phân tích: Giá đất nông nghiệp khi bị thu hồi chỉ được bồi thường 70.000 đồng/m², nhưng người dân còn nhận được bồi thường hoa màu trên đất 9.000 đồng/m²; hỗ trợ ổn định đời sống và sản xuất 10.000 đồng/m²; hỗ trợ chuyển đổi nghề nghiệp và tạo việc làm 350.000 đồng/m².

Như vậy, nếu người dân nhận tiền bồi thường, 1 sào đất gửi ngân hàng lấy lãi 1 năm cũng được cả tấn thóc, bởi khi nhận bồi thường, trong 14 hộ dân này, mỗi hộ dân không nhà nào dưới 100 triệu đồng, trong khi nếu làm 1 sào ruộng 1 năm giỏi lắm chỉ được 2 tạ thóc (trừ chi phí rồi). 2 tạ thóc có giá khoảng 2 triệu đồng, nhưng gửi ngân hàng 1 năm lãi 7-8 triệu đồng.

Chủ tịch UBND xã Cảnh Hưng cũng cho biết, theo quy hoạch nông thôn mới, quỹ đất không rộng thì không xây được nhà văn hóa, trong khi dân số ngày một đông, mỗi khi làng có hội hè, gia đình nào có đám cưới, đỗ xe chật hết đường, không còn lối đi.

Việc xây nhà văn hóa rộng, người dân sẽ có chỗ vui chơi giải trí, chiều đến có nơi thể dục thể thao, mỗi khi gia đình nào có việc thì có chỗ đỗ xe, tránh ùn tắc giao thông. Hơn nữa, xã Cảnh Hưng đang hoàn thành các tiêu chí để xây dựng nông thôn mới và tiến tới trở thành phường, thì buộc phải có cơ sở hạ tầng rộng.

Nhà Văn hóa thôn Rền được làm từ năm 2007, đến giờ đã dột nát, nếu có trận mưa lớn nước lụt cả nhà văn hóa… Thôn Rền có 600 hộ, họp dân thì gần như 100% hộ dân ở thôn đồng ý hết, chỉ có 14/35 hộ dân có đất bị thu hồi không chịu nhận bồi thường.

Theo kế hoạch, dự án được khởi công xây dựng từ quý III năm 2021, nhưng 14 hộ dân chưa đồng thuận nên đến giờ mới chỉ dừng lại ở khâu GPMB.

Đề cập tới công tác tuyên truyền, vận động người dân, ông Khoáng cho biết, xã và huyện đã tổ chức tuyên truyền, vận động nhiều lắm. Bí thư, chủ tịch xã đã đi đến từng hộ dân không nhận bồi thường để vận động, nhưng đến nay vẫn còn 14 hộ cố tình phản đối.

Hiện, huyện cũng đã có văn bản đề nghị cưỡng chế để thực hiện dự án và đang chờ ý kiến chỉ đạo của UBND tỉnh Bắc Ninh. Đây là dự án dân sinh, nếu không làm quyết liệt thì những dự án sau cũng khó thực hiện được.

UBND tỉnh Bắc Ninh sẽ có chỉ đạo như thế nào? Chúng tôi sẽ tiếp tục thông tin!