Bà Vũ Thị Phúc bên chiếc xe bán hàng rong hàng xóm cho mượn để ở từ ngày UBND xã Mễ Trì "tiện tay" giải tỏa đến nay. Ảnh: Lê Nguyên

Bà Vũ Thị Phúc, 51 tuổi, bức xúc: "Gia đình tôi đã bao đời sống tại thôn Thượng và sử dụng phần đất này. Do khó khăn về chỗ ở, tôi dựng căn nhà tạm trên phần đất 5% của gia đình và ở nhiều năm qua không có tranh chấp. Khi dựng nhà, gia đình cũng đã trừ khoảng cách vỉa hè 20m. Vậy mà khi thông báo cưỡng chế tháo dỡ biển hiệu, biển quảng cáo để giải tỏa lòng đường, vỉa hè, chính quyền xã (nay là phường) đã xúc bay căn nhà của gia đình chúng tôi. Các con, cháu tôi nay phải đi ở nhờ, còn vợ chồng tôi được dân làng giúp đỡ cho mượn chiếc xe bán hàng rong ở tạm qua ngày”.

Gia đình chị Lê Thị Hiền cũng bị chính quyền phường “tiện tay” xúc luôn chỗ kinh doanh kiếm sống. “Khi nhận được thông báo cưỡng chế giải tỏa lòng đường, vỉa hè, gia đình tôi tin rằng mình không nằm trong diện bị cưỡng chế. Lý do là nhà tôi còn cách lòng đường đến 20m. Ai ngờ, ngày 17/3, UBND xã đã tổ chức xúc luôn, khiến gia đình không kịp trở tay. Toàn bộ hàng hóa, đồ dùng mất hết. Kể từ ngày đó, vợ chồng con cái phải nhờ mảnh đất của hàng xóm căng lều ở tạm”, chị Hiền cho biết.

Ông Nguyễn Văn Cường, một trong những hộ dân có đơn kêu cứu bức xúc: “Sự việc xảy ra rất nhanh, cán bộ xã vừa đưa thông báo hôm trước, hôm sau đã tổ chức cho người và phương tiện đến phá dỡ nhà cửa của chúng tôi. Khi chúng tôi yêu cầu chính quyền đưa ra căn cứ hay quyết định cưỡng chế phá dỡ nhà thì chỉ nhận được câu trả lời là thực hiện Chỉ thị số 01 của UBND TP Hà Nội và làm theo lệnh của Chủ tịch UBND xã Mễ Trì”.  Phần hành lang các hộ dân chủ động trừ lại từ trước dù không biết quy định khu vực này là bao nhiêu mét. Ảnh: Lê Nguyên

Cũng theo ông Cường, các hộ dân bị cưỡng chế vừa qua đã ăn ở ổn định nhiều năm tại khu vực Đằng Lang, không có tranh chấp. Nhiều căn nhà dù là nhà tạm vì khu vực này là đất 5%, không được cấp phép xây dựng, nhưng là nơi ở duy nhất của nhiều hộ. Tuy nhiên, đoàn cưỡng chế đã san phẳng khiến một số hộ không còn chỗ chui ra chui vào. Chưa hết, trong quá trình tổ chức cưỡng chế, toàn bộ tài sản của các hộ dân chưa di chuyển, tháo dỡ (do không biết ranh giới bị tháo dỡ đến đâu - PV) đều bị tịch thu gây tổn thất lớn.

Tiếp xúc với chúng tôi, ông Dương Văn Hợp, chủ hộ (Cty) kinh doanh đá mỹ nghệ thất thần: Chỉ trong buổi cưỡng chế, tôi đã bị tịch thu số tài sản vào khoảng 4 tỷ đồng (tính theo giá nguyên liệu). Thiệt hại trong kinh doanh do vẫn phải trả lương nhân công, sản xuất bị đình trệ do bị cắt điện, cắt nước ước khoảng 300 triệu đồng. Điều đáng nói là, toàn bộ số tài sản bị tịch thu đã được gia đình để bên trong khuôn viên của vỉa hè. Do toàn bộ các hộ gia đình đều căn vỉa hè của khu Trung tâm Hội nghị Quốc gia Mỹ Đình làm chuẩn nên dù không có mốc giới vẫn đo từ vỉa hè đến khu sử dụng là 10 - 13m. 

Ông Cường cũng cho biết: "Khi chúng tôi đề nghị được cung cấp văn bản về việc tịch thu tài sản, cưỡng chế phá dỡ nhà, chính quyền không những không cung cấp mà còn bắt, tạm giữ người vô cớ. Tôi đã bị các công an viên khám người, kiểm tra tiền bạc trong người và tạm giữ nhiều giờ”.

UBND xã có quá đà

Đó là "nhận lỗi" của Chủ tịch UBND xã Mễ Trì Đào Tăng Quýnh tại buổi làm việc với PV Báo Thanh tra: “Xã có thiếu sót khi thông báo thiếu nội dung cưỡng chế vi phạm trên đất nông nghiệp, không bám sát theo đúng Phương án số 94 của UBND huyện Từ Liêm (nay là quận Nam Từ Liêm). Lỗi do cán bộ tham mưu, soạn văn bản không có nội dung này. UBND xã cũng có quá đà trong triển khai thực hiện dẫn đến còn có sai sót trong lúc cưỡng chế”. Chị Lê Thị Hiền bên căn lán dựng tạm trên khu đất mượn của hàng xóm. Ảnh: Lê Nguyên

Ông Quýnh cũng cho biết, toàn bộ khu đất các hộ dân đang sử dụng là đất nông nghiệp công ích do xã quản lý. Người dân không có quyền mua bán, chuyển nhượng trái phép. 

Liên quan đến phản ánh của công dân về việc chính quyền lợi dụng việc tháo dỡ biển hiệu, biển chỉ dẫn, giải tỏa hành lang, vỉa hè để phá dỡ nhà dân và đập phá tài sản của dân, ông Quýnh thừa nhận, trong quá trình tổ chức giải tỏa, có phần tài sản của người dân, cụ thể là của gia đình ông Dương Văn Hợp. Tuy nhiên, ông sẽ yêu cầu cán bộ mời dân lên nhận tài sản theo đúng qui định của pháp luật, không có chuyện đập phá tài sản hay nhà dân.

Trả lời câu hỏi của PV Báo Thanh tra về phản ánh công dân đến gửi đơn khiếu nại, chính quyền xã Mễ Trì không những không có văn bản tiếp nhận còn bắt giữ người dân trái quy định của pháp luật, ông Quýnh khẳng định, không có chuyện tạm giữ công dân. “Tôi sẽ cho kiểm tra bộ phận một cửa, trường hợp cán bộ thực hiện không đúng quy định của pháp luật sẽ nghiêm khắc kiểm điểm phê bình”, ông Quýnh nói.

Cũng theo ông Quýnh, đây không phải lần đầu Mễ Trì thực hiện việc tổ chức tháo dỡ bục bệ, mái che, mái vẩy, biển quảng cáo kinh doanh buôn bán lấn chiếm lòng đường vỉa hè trên địa bàn xã. Lần này mới ra quân thực hiện triệt để theo Chỉ thị số 01/CT-UBND, ngày 2/1/2014 của UBND TP Hà Nội về việc thực hiện “Năm Trật tự văn minh đô thị 2014”. 

Thiết nghĩ, giải tỏa, xử lý các vi phạm, duy trì trật tự giao thông, trật tự đô thị, vệ sinh môi trường trên tuyến đường, cụ thể là tuyến đường Đỗ Đức Dục, cầu vượt Mễ Trì, đại lộ Thăng Long là cần thiết. Tuy nhiên, việc làm này cần tuân thủ đúng các qui định của pháp luật. Không thể “tiện tay, quá đà” để rồi hàng loạt tài sản và nhà cửa của người dân bị tháo dỡ, ảnh hưởng đến đời sống của các hộ dân.  

UBND TP Hà Nội cần chỉ đạo UBND quận Nam Từ Liêm và UBND phường Mễ Trì sớm có biện pháp giải quyết dứt điểm vụ việc, tránh khiếu kiện kéo dài.

Lê Nguyên