Bãi tập kết cát trái phép ở xã Hoằng Anh giống như những quả núi nhưng chẳng có cơ quan chức năng nào dẹp bỏ. Ảnh: Văn Thanh

Chính quyền "bảo kê" cho cát tặc ?

Để tìm hiểu thực trạng các bãi tập kết cát chui, chúng tôi về lại xã Hoằng Anh, TP Thanh Hóa để tận mắt chứng kiến hai bãi tập kết cát trái phép nằm gần nhau của gia đình ông Trịnh Văn Tân và Lê Văn Dân. 

Tại hiện trường, tiếng máy nổ của các tàu thuyền bơm hút cát lên bãi kêu đinh tai, nhức óc. Bãi tập kết nào cũng đầy ứ cát giống như những quả núi. Xe ô tô thường xuyên ra vào bãi để máy múc đưa cát lên thùng rồi vận chuyển đi các địa phương tiêu thụ.

Việc tập kết trái phép ở đây đã gây cản trở dòng chảy, ô nhiễm môi trường, mất an ninh trật tự ở lòng sông Lạch Trường. 

Bãi tập kết cát trái phép ở xã Hoằng Anh kéo dài cả một đoạn sông Lạch Trường. Ảnh: Văn Thanh

Theo người dân xã Hoằng Anh phản ánh, hai bãi tập kết cát này đã hoạt động nhiều năm qua, thế nhưng đến nay vẫn chưa chưa có bãi nào được các cơ quan chức năng cấp phép hoạt động. Đáng nói, việc tập kết, buôn bán cát diễn ra hằng ngày, thế nhưng chính quyền địa phương ở đây vẫn làm lơ cho cát tặc hoạt động, gây bức xúc trong quần chúng nhân dân.

Chị Nguyễn Thị T, một người dân sống ở gần các bãi tập kết cát cho biết, cát tặc ở đây hoạt động không kể ngày đêm. Ngày nắng ô tô ra vào vận chuyển bụi bay mù mịt, ngày mưa bùn đất vương vãi tứ tung khắp đường từ bãi tập kết vào đến đường nhựa, gây ô nhiễm môi trường ghê gớm. Năm ngoái, do tranh giành lãnh địa khai thác cát nên dẫn đến xung đột, một ông chủ bãi tập kết cát tên là Tân đã bị cát tặc đánh trọng thương phải nhập viện cấp cứu.

Mặc dù các bãi tập kết cát trái phép hoạt động đã khá lâu nhưng cơ quan chức năng không hề dẹp bỏ. Ảnh: Văn Thanh

Ngược sang địa phận xã Hoằng Lý, TP Thanh Hóa, tại đây xen lẫn những bãi tập kết có phép là 2 bãi tập kết cát không phép của gia đình ông Nguyễn Văn Hanh và ông Tào Văn Vinh. Hai bãi tập kết cát trái phép này hoạt động trên đất công ích của xã Hoằng Lý nhưng không bị chính quyền sở tại xử lý. Trái lại, việc hoạt động ở đây lại diễn ra công khai giữa ban ngày, tàu thuyền, máy múc, ô tô hoạt động hết công suất, nguồn gốc cát không rõ ràng, trốn thuế tài nguyên, hạ giá bất thường, cạnh tranh không lành mạnh.

Theo người dân ở đây cho biết, việc hoạt động của hai bãi tập kết cát trái phép này rất phức tạp, có thể do có sự “bảo kê” của chính quyền địa phương. Bởi khi có thông tin đoàn kiểm tra về làm việc thì hai bãi tập kết cát này đều dừng hoạt động, đưa máy móc đi nơi khác. Khi đoàn kiểm tra rút về tất cả mọi hoạt động lại diễn ra bình thường. 

Lệnh cấm bị để ngoài tai 

Để nắm thêm tình hình phức tạp của các bãi tập kết cát trái phép ở các xã Hoằng Anh và Hoằng Lý, trao đổi với phóng viên Báo Thanh tra, người đứng đầu hai địa phương này đều công nhận trên địa bàn đang có tình trạng cát tặc hoành hành. Thế nhưng, một điều lạ là không địa phương nào huy động lực lượng chức năng kiểm tra, giải tỏa dứt điểm các bãi tập kết cát này. 

Được biết, tình trạng cát tặc ở hai địa phương này cũng được báo chí phản ánh khá nhiều lần, thế nhưng tất cả chỉ giống như “gió thổi ngang tai”, các địa phương cũng chỉ cho kiểm tra qua loa rồi mọi việc đâu lại vào đấy. Không những thế, hằng năm Chủ tịch UBND tỉnh Thanh Hóa cũng đã có rất nhiều văn bản chỉ đạo các địa phương trên địa bàn thực hiện nghiêm “lệnh cấm” không cho các bãi tập kết cát trái phép hoạt động. Lệnh cấm là vậy, nhưng vì lợi nhuận từ các bãi tập kết cát chui lãi rất cao nên cát tặc vẫn cứ mặc nhiên hoành hành.

Cát tặc lợi dụng vào dự án nạo vét sông Lạch Trường làm sạt lở các cồn bãi. Ảnh: Văn ThanhÔng Lê Văn Chiến, Chủ tịch UBND xãHoằng Anh cho biết: Ở địa bàn xã Hoằng Anh đã được cấp trên quy hoạch một bãi tậpkết cát, nhưng chưa được UBND tỉnh cấp phép hoạt động. Việc các bãi tập cáthoạt động trái phép là do Cty của ông Hải Canh thuê lại bãi tập kết của nhà ôngTân để tập kết phụ phẩm nạo vét sông Lạch Trường. Ông Chiến còn tiết lộ “bímật”, diện tích làm bãi tập kết của gia đình ông Tân, chính quyền xã cho ôngnày thuê mấy năm nay. “Họ làm bãi tập kết, kinh doanh cát cũng chỉ để cầm cự,giữ khách thôi nên địa phương không dẹp. Hiện, dự án nạo vét sông Lạch Trườngđoạn qua xã Nhà nước mới giải ngân đền bù giải phóng mặt bằng xong ở thôn 4 và thôn 6, còn lạithôn 5 chưa giải phóng được do địa phương đang kiến nghị nắn lại lòng sông”,ông Chiến nói.

Ông Lê Văn Chiến, Chủ tịch UBND xã Hoằng Anh trong cuộc trao đổi về vấn đề cát tặc với phóng viên Báo Thanh tra. Ảnh: Văn ThanhÔng Tào Văn Tuấn, Chủ tịch UBND xãHoằng Lý thừa nhận: Hiện, trên địa bàn đang có hai bãi tập kết, kinh doanh cáttrái phép của gia đình ông Nguyễn Văn Hanh và ông Tào Văn Vinh. Hai bãi tập kếtcát này nằm trên đất công ích của xã. Thực hiện dự án nạo vét, khơi thông sôngLạch Trường, Nhà nước đã đền bù tiền giải phóng mặt bằng cho địa phương. Lý giải về việc hoạtđộng của cát tặc, ông Tuấn nói: "Mặc dù đã đền bù tiền đất cho xã, thế nhưng khiđịa phương chuyển về TP Thanh Hóa thì huyện Hoằng Hóa không bàn giao tài sản cótrên đất nên các hộ dân đang tận dụng đất để tập kết, kinh doanh cát trái phép". Khi phóng viên hỏi: Việc tập kết, kinh doanh cát ở hai địa điểm này là tráiphép tại sao không có biện pháp mạnh để giải tỏa, dẹp bỏ? Ông Tuấn bao biện: Chúngtôi đang chỉ đạo lực lượng chức năng giải tỏa các bãi tập kết này trong thờigian sớm nhất.

Với sự việc nêu trên, đề nghị UBND tỉnh Thanh Hóa sớm chỉ đạo các ban, ngành chức năng kiểm tra thực tế, đồng thời có biện pháp xử lý nghiêm minh vấn nạn cát tặc, đảm bảo an ninh trật tự, chấn an dư luận.

Kỳ III: Số tiền "khủng" từ bán tài nguyên cát vào túi ai ?

           Văn Thanh