Bờ sông, đất rẫy sạt lở do tình trạng hút cát trái quy định. Ảnh: Trần Thọ

Bờ sông, đất rẫy sạt lở nghiêm trọng

Gia đình ông Nguyễn Thanh Hùng (trú thôn Phú Thuận, xã Quảng Phú, huyện Krông Nô) có hơn 1,4ha đất trồng cà phê nằm dọc theo bờ sông Krông Nô. Tuy nhiên, thời gian gần đây, nhiều diện tích đất cà phê bị sạt lở, trôi xuống sông.

Ông Hùng cho biết, đất rẫy của gia đình đã bị sạt lở, thất thoát khoảng 2.000m² với hơn 200m chiều dài dọc theo bờ sông Krông Nô. Hàng loạt cây cà phê, cây tiêu và hoa màu bị rơi xuống lòng sông.

Ông Nguyễn Thanh Hùng nhận định, việc đất của gia đình bị sạt lở là do doanh nghiệp khai thác cát gây ra.

Gần khu vực đất rẫy có Công ty TNHH MTV Khai thác khoáng sản Phước Lộc (Công ty Phước Lộc) được cấp phép khai thác cát. Công ty này sử dụng tàu hút cát trong một thời gian dài. Các tàu này dùng vòi rồng sục xuống lòng sông để hút cát. Bờ sông, ruộng rẫy của người dân bị hổng chân dẫn đến sụp đất, cây trồng trôi xuống sông.

Sạt lở đất khiến cây trồng của người dân bị cuốn trôi. Ảnh: Trần Thọ

Theo ghi nhận, Công ty Phước Lộc đã lập bến, bãi, nhà điều hành ngay bên bờ sông. Tại thời điểm chúng tôi có mặt, có 2 tàu của doanh nghiệp này đang hút cát dọc theo bờ sông Krông Nô đoạn qua xã Quảng Phú. Các tàu đậu gần giữa lòng sông, nhưng vòi rồng thì sục vào gần bờ để hút. Tiếng máy tàu khai thác cát nổ chát chúa, khuấy động cả một khúc sông.

Chỉ sau khoảng 30 phút, các tàu này đã hút đầy cát và quay đầu chạy về khu vực bến để bơm chuyển cát lên bãi.

Chúng tôi tiếp tục quan sát dọc bờ sông Krông Nô đoạn thuộc xã Quảng Phú khoảng 2km và chứng kiến hàng loạt điểm sạt lở. Nhiều diện tích cây trồng của người dân bị sạt nghiêm trọng, đất và cây trồng bị cuốn trôi xuống lòng sông.

Chỉ đạo lập đoàn khảo sát, kiểm tra

Ông Phạm Văn Tiến (người dân có rẫy sát bờ sông Krông Nô) cho biết, gia đình có gần 500m² đất trồng khoai lang bị sạt lở, trôi sông do việc khai thác cát gây nên.

“Khi người dân có mặt tại rẫy thì các tàu của doanh nghiệp chỉ hút giữa lòng sông, nhưng khi người dân vắng mặt thì các tàu này sục vòi rồng vào bờ để hút gây sạt lở”, ông Tiến nói.

Người dân xã Quảng Phú chủ yếu thu nhập từ việc làm nương làm rẫy. Đất rẫy bị sạt lở, cây trồng bị cuốn trôi cũng đồng nghĩa với việc nguồn thu nhập của họ ngày càng bị thu hẹp, cuộc sống ngày càng trở nên khó khăn.

Cũng theo ông Tiến, trước đây, tàu khai thác cát của doanh nghiệp có gắn biển, có số tàu, nhưng nay thì họ tháo biển tên doanh nghiệp để người dân không nhận diện được. Người dân xã Quảng Phú đã nhiều lần làm đơn trình báo gửi chính quyền địa phương, nhưng đến nay tình trạng khai thác cát gây sạt lở vẫn còn tiếp diễn.

Người dân bức xúc khi hàng trăm m2 hoa màu bị sạt lở do tàu hút cát. Ảnh: Trần Thọ

Ông Hồ Tràng, Bí thư Đảng ủy xã Quảng Phú xác nhận, xã đã nắm được thực tế việc sạt lở đất mà người dân phản ánh và cũng đã xác minh, báo cáo lên huyện.

Theo ông Tràng, việc kiểm tra khai thác cát, xã tiến hành gần như hàng tuần, nhưng không quản được công suất, vì tàu hút ở giữa sông.

Về tình trạng tàu cát xoáy vòi hút cát sát bờ sông gây sạt lở mà người dân phản ánh, ông Hồ Tràng khẳng định, điều người dân phản ánh là hoàn toàn đúng, vì dưới lòng sông gần như đã không còn cát để hút.

Ngày 19/4/2022, UBND huyện Krông Nô có Báo cáo số 283/BC-UBND gửi UBND tỉnh Đắk Nông và các sở, ngành, về tình hình sạt lở đất dọc sông Krông Nô trên địa bàn xã Quảng Phú. Theo đó, ghi nhận thiệt hại về đất và cây trồng của các hộ dân dọc sông và có nguy cơ sạt lở công trình nhà điều hành của Công ty Phước Lộc.

UBND huyện Krông Nô chỉ đạo UBND xã Quảng Phú lập đoàn khảo sát, kiểm tra, ghi nhận hiện trạng về đất đai, cây trồng, tài sản vật kiến trúc bị thiệt hại để có cơ sở xử lý.

Báo Thanh tra sẽ tiếp tục thông tin về vấn đề này.