Nhà số 77 Lê Đình Lý của ông Trương Văn Chiến.

Như chúng tôi đã nêu rõ quá trình chuyển nhượng ngôi nhà số 77 LĐL, giữa vợ chồng bà Mỹ, ông Trung với ông Chiến là hoàn toàn tuân thủ đúng pháp luật. Song, khi bà Ngọc đâm đơn ra Toà để “kiện đòi tiền” đối với con gái mình không đạt mục đích, liền quay sang kiện đòi “quyền sở hữu chung ngôi nhà”, lại được các cấp Tòa phúc thẩm công nhận và tuyên huỷ Hợp đồng chuyển nhượng nhà đất giữa vợ chồng bà Mỹ và ông Chiến.

Kháng nghị số 45/2014 của Chánh án TAND Tối cao do Phó Chánh án Bùi Ngọc Hòa ký, thể hiện: Diện tích tranh chấp tại số 77 LĐL, Đà Nẵng có nguồn gốc của ông Lê Hiệp Đồng và bà Nguyễn Thị Mai, chuyển nhượng cho ông Trung, bà Mỹ ngày 26/6/2003, sau đó ông Trung làm thủ tục cho mình bà Mỹ đứng tên. Đến ngày 02/4/2004, bà Mỹ được cấp giấy phép xây dựng và tiến hành xây ngôi nhà 6 tầng và 1 gác lửng. Khi xây dựng xong nhà, bà Mỹ cùng mẹ mình là bà Ngọc lập “Giấy thỏa thuận công nợ” vào ngày 15/6/2005, có nội dung: “Bà Mỹ là người mua miếng đất với số tiền 1,1 tỷ đồng, trong đó bà Mỹ bỏ ra 750 triệu đồng, số tiền còn lại mượn của bà Ngọc 350 triệu đồng. Sau khi thỏa thuận, bà Ngọc đã hợp tác xây căn nhà trên với số tiền 1,45 tỷ đồng. Vậy, bà Mỹ thiếu bà Ngọc 1,8 tỷ đồng. Nhưng hiện nay, ngôi nhà mượn cầm tại ngân hàng 1 tỷ đồng và cho bà Ngọc mượn… Sau khi bán ngôi nhà, bà Mỹ phải trả ngân hàng 1 tỷ đồng và trả cho bà Ngọc 800 triệu đồng. Số tiền còn lại hoàn toàn thuộc về bà Mỹ. Đến hôm nay, tất cả các giấy tờ có liên quan đến vay mượn về ngôi nhà 77 LĐL đều không còn giá trị pháp lý nữa…”. 

Ngày 25/8/2005, bà Mỹ được UBND quận Thanh Khê cấp giấy chứng nhận quyền sở hữu nhà và quyền sử dụng đất ở, khi đó bà Ngọc không có ý kiến gì. Ngày 10/9/2007, vợ chồng bà Mỹ chuyển nhượng ngôi nhà cho ông Nguyễn Hữu Đấu, Nguyễn Hữu Vành và ông Chiến, được Phòng Công chứng số 3 Đà Nẵng chứng thực. Đến ngày 02/11/2007, bà Mỹ, ông Vành, ông Đấu lập hợp đồng sửa đổi, bổ sung cho một mình ông Chiến đứng tên đăng ký quyền sở hữu nhà đất.  

Như vậy, về pháp lý ngôi nhà 77 LĐL là của bà Mỹ và hợp đồng chuyển nhượng nhà, đất giữa bà Mỹ với ông Chiến tuân thủ đúng pháp luật. Ông Chiến ngay tình khi mua nhà đất trên, không biết và không buộc phải biết ngôi nhà này có phần tài sản của bà Ngọc. Hơn nữa tại “Giấy thỏa thuận công nợ” giữa bà Ngọc và bà Mỹ không có điều khoản nào xác định ngôi nhà là sở hữu chung, hoặc bà Mỹ đứng tên hộ cho bà Ngọc. Mặt khác, tại thời điểm bà Mỹ nhận chuyển nhượng đất và xây nhà, bà Ngọc đang định cư ở Mỹ, chưa đủ điều kiện sở hữu nhà tại Việt Nam. Do đó, việc Tòa cấp phúc thẩm tuyên Hợp đồng chuyển nhượng nhà đất giữa bà Mỹ với ông Chiến vô hiệu, là không có cơ sở và không đảm bảo quyền lợi hợp pháp của ông Chiến. 

Hơn 7 năm nay gia đình ông rơi vào cảnh nguy khốn, không một chút yên thân. Mọi chuyện bắt đầu khi Hợp đồng chuyển nhượng nhà đất được Phòng Công chứng số 3 Đà Nẵng chứng thực và ông Chiến nộp hồ sơ để làm thủ tục sang tên. Ngày 17/9/2007, TAND TP. Đà Nẵng có Công văn số 384/2007/CV-TA do Thẩm phán Bùi Thị Hương ký, đề nghị tạm dừng việc cấp giấy tờ nhà số 77 LĐL, vì liên quan đến vụ kiện của bà Ngọc. Đến ngày 26/10/2007, cũng chính bà Hương ký Công văn số 455/2007/CV-TA cho phép các phòng công chứng và quận Thanh Khê tiếp tục tiến hành việc cấp giấy nhà đất theo thẩm quyền quy định. Bên cạnh đó, ông Chiến gửi đơn khiếu nại về Công văn 384 lên TAND TP. Ngày 26/10/2007, Chánh án TAND TP. Đà Nẵng Nguyễn Văn Quận ký Công văn số 458/CV-TA, trả lời đơn: “…Việc chứng nhận và cấp Giấy chứng nhận quyền sở hữu nhà và quyền SDĐ ở tại số 77 LĐL, Sở TN&MT, Phòng Công chứng số 1, 2, 3, Phòng TN&MT quận Thanh Khê giải quyết theo thẩm quyền”. Đến đây, ông Chiến đinh ninh là mình đã làm đúng pháp luật, nhưng kết cục phiên tòa phúc thẩm của TAND TP lại tuyên Bản án số 46/2008 buộc ông trả nhà đất cho bà Ngọc một cách phi lý.

Dù Viện trưởng Viện KSND Tối cao đã có Kháng nghị số 19/QĐ-KHGĐT-V5 ngày 04/02/2010 đối với bản án phúc thẩm, nhưng tại Quyết định Giám đốc thẩm số 244/DS-GĐT ngày 25/3/2011, Hội đồng Giám đốc thẩm Tòa Dân sự TAND Tối cao không phát hiện ra những sai sót của Tòa cấp phúc thẩm, từ đó quyết định giữ nguyên hiệu lực bản án phúc thẩm là không có căn cứ; đề nghị Hội đồng Thẩm phán TAND Tối cao xem xét hủy 5 quyết định giám đốc thẩm, bản án dân sự phúc thẩm và sơ thẩm; giao hồ sơ cho TAND quận Thanh Khê xét xử sơ thẩm lại theo đúng quy định của pháp luật.

Nguyên Ngọc Phó