Tỉnh yêu cầu giữ nguyên hiện trạng

Ngày 21/12/2022, UBND tỉnh Hà Nam ra Quyết định số 2360/QĐ-UBND về việc chấp thuận chủ trương đầu tư Dự án Đầu tư xây dựng Khu đô thị Đại học Nam Cao địa phận TP Phủ Lý.

Trong đó, diện tích nghiên cứu dự án theo quy hoạch khoảng 299,76ha; diện tích sử dụng đất thuộc phạm vi dự án khoảng 259,34ha; chi phí sơ bộ thực hiện dự án khoảng 4.065.643 triệu đồng.

Tại khoản d, mục 12 quyết định trên nêu rõ: Giữ nguyên hiện trạng đất ở khu dân cư hiện trạng, nghĩa trang, trạm y tế, nhà văn hoá, trụ sở UBND xã Tiên Hiệp, trạm phát sóng hiện trạng không thuộc phạm vi thu hồi của dự án.

Cùng ngày 21/12/2022, UBND tỉnh Hà Nam Nam ra Quyết định 2361/QĐ-UBND về việc chấp thuận chủ trương đầu tư Dự án Đầu tư xây dựng Khu đô thị Đại học Nam Cao địa phận thị xã Duy Tiên.

Diện tích nghiên cứu dự án theo quy hoạch khoảng 126,77 ha; diện tích sử dụng đất dự án khoảng 101,48 ha; chi phí sơ bộ thực hiện dự án khoảng 4.065.643 triệu đồng; tổng số vốn đầu tư dự kiến 3.330.236 triệu đồng.

Tại mục 4 quyết định trên, đối với diện tích đất khu dân cư hiện trạng, khu đất có chức năng nghĩa trang… giữ nguyên.

Tại Quyết định 1266/QĐ-UBND của UBND tỉnh Hà Nam ban hành ngày 21/6/2022 về việc phê duyệt điều chỉnh quy hoạch phân khu tỷ lệ 1/2.000 Khu đô thị Đại học Nam Cao do Chủ tịch UBND tỉnh Hà Nam Trương Quốc Huy ký.

Mục b, khoản 5.9 quy định rõ: Nghĩa trang thực hiện theo quy định của tỉnh về quy hoạch, quản lý và sử dụng nghĩa trang: Đóng cửa các nghĩa trang nằm giáp đường 68m, trồng cây xanh cách ly để đảm bảo cảnh quan dọc tuyến đường. Di chuyển các khu mộ và toàn bộ phần mộ riêng lẻ về vị trí nghĩa trang tập trung và từng bước đóng cửa, trồng cây xanh cách ly. Khuyến khích hoả táng, các hoạt động hoả táng mới sẽ được thực hiện tại nghĩa trang tập trung của thị xã Duy Tiên và TP Phủ Lý.

Đối với Dự án Khu đô thị Đại học Nam Cao, trong các quyết định của UBND tỉnh Hà Nam, người dân không phải di dời nghĩa trang tập trung, mà chỉ di chuyển các ngôi mộ riêng lẻ về khu tập trung.

Đến ngày 4/1/2024, UBND tỉnh Hà Nam ban hành Văn bản số 21/UBND-GTXD về việc khẩn trương thực hiện và đề xuất hỗ trợ kinh phí thực hiện di chuyển mồ mả nhỏ lẻ về nghĩa trang, khu vực tập trung trong dịp Tết Âm lịch năm 2024.

Như vậy, UBND tỉnh Hà Nam không hề có chỉ đạo cụ thể nào về việc phải di dời nghĩa trang tập trung thôn Trúc Sơn với hàng trăm ngôi mồ, mả nổi, chìm để ổn định đời sống tinh thần của người dân thôn Trúc Sơn.

TP Phủ Lý, xã Tiên Tân làm trái quyết định của tỉnh

Theo phản ánh, không hiểu vì lý do gì, dù không có bất cứ một quyết định nào từ UBND tỉnh, nhưng những ngày gần đây ông Nguyễn Đức Hưng, Chủ tịch UBND xã Tiên Tân và ông Nguyễn Hữu Thọ, Giám đốc Trung tâm Phát triển quỹ đất TP Phủ Lý và một số cán bộ của Trung tâm Phát triển quỹ đất đã hết sức “nhiệt tình” đến hàng chục hộ gia đình, hầu hết là cán bộ, đảng viên vận động tự nguyện di dời mồ mả.

Trước việc làm này, người dân thôn Trúc Sơn đặt câu hỏi: Phải chăng ông Nguyễn Đức Hưng, Chủ tịch UBND xã Tiên Tân; ông Nguyễn  Hữu Thọ, Giám đốc Trung tâm Phát triển quỹ đất TP Phủ Lý làm trái các quyết định của UBND tỉnh Hà Nam.

“Mồ mả, nghĩa trang, đình, chùa, miếu, đền là nơi tâm linh, người đã khuất cần phải được tôn kính, được yên nghỉ. Đó là việc nghĩa của những người sống với người đã chết. Ông bà ta cũng dạy rằng, mồ yên, mả đẹp thì con cháu đời đời sẽ được hưởng phúc, bình an”, nhiều người dân thôn Trúc Sơn đặt vấn đề.

Ông Phan Văn Hiên, Bí thư Đảng uỷ xã Tiên Tân cho biết: Xã thực hiện theo ý kiến chỉ đạo của UBND TP Phủ Lý, tập trung tuyên truyền, vận động người dân thôn Trúc Sơn di chuyển mồ mả về khu quy hoạch nghĩa trang tập trung phía Đông… khu vực trên là khu vực vùng lõi của dự án, dự kiến chi phí di chuyển 46 triệu/mộ, hiện nay đã có hơn 10 người dân đồng ý kí vào biên bản. Xã tiếp tục vận động người dân theo tinh thần chỉ đạo của TP…

Trước sự thắc mắc, nghi vấn của người dân, ngày 5/1/2024, UBND TP Phủ Lý đã ban hành Văn bản số 22/UBND-QLĐT gửi các phòng, ban, đơn vị thuộc TP Phủ Lý và UBND các phường, xã, trong đó nêu:… Đối với các nghĩa trang trong khu vực quy hoạch phải di dời để thực hiện các dự án trọng điểm của tỉnh trên địa bàn xã Tiên Tân (nghĩa trang phía Tây thôn Trúc Sơn, một phần nghĩa trang phía Nam đường Vành đai 5 thôn Đan Đại…), xã Tiên Hiệp (nghĩa trang khu vực Miếu Lê, nghĩa trang khu vực xóm Đạo…) đề nghị UBND các xã tập trung công tác tuyên truyền, chỉ đạo quyết liệt trong việc di chuyển về nghĩa trang tập trung theo quy hoạch; đồng thời khẩn trương thực hiện đầu tư xây dựng mở rộng nghĩa trang tập trung đảm bảo tiến độ phục vụ việc di chuyển mồ mả nhỏ lẻ.

Người dân quyết bảo vệ mồ mả tại nghĩa trang tập trung Đồng Mả

Theo các hộ dân thôn Trúc Sơn, trong 3 buổi làm việc với nhân dân thôn Trúc Sơn, ông Nguyễn Đức Hưng, Chủ tịch UBND xã Tiên Tân và ông Nguyễn Hữu Thọ, Giám đốc Trung tâm Phát triển quỹ đất TP Phủ Lý cùng với bà con nhân dân thôn Trúc Sơn đã thống nhất giữ nguyên hiện trạng, đồng tình đóng cửa nghĩa trang an táng tập trung Đồng Mả (nghĩa trang phía Tây của thôn Trúc Sơn) và thống nhất mở rộng nghĩa trang Đồng Bến (nghĩa trang phía Đông) để người dân trong thôn có chỗ án táng, yên nghỉ sau khi về với tổ tiên.

Đồng Mả (nghĩa trang phía Tây thôn Trúc Sơn) là khu nghĩa trang tập trung của thôn Trúc Sơn đã có từ lâu với hàng trăm ngôi mộ chìm, nổi, mả hung táng của nhân dân thôn Trúc Sơn.

Ông Phạm Bá Hoàn (SN 1952), người dân thôn Trúc Sơn cho biết: “Từ đời cụ tổ tôi đến đời ông bà tôi đều an táng ở đây. Nghĩa trang thôn Trúc Sơn có khoảng 270 ngôi mộ lộ thiên, còn tất cả từ năm 45 về trước đều quấn chiếu chôn cất mà không được xây dựng. Trước đó, nhiều ngôi mộ nhỏ lẻ di chuyển về nghĩa trang an táng tập trung Đồng Mả (nghĩa trang phía Tây của thôn Trúc Sơn, do vậy, đây là nghĩa trang tập trung chứ không phải nghĩa trang nhỏ lẻ… Việc UBND TP Phủ Lý cho rằng nghĩa trang chúng tôi là nghĩa trang nhỏ lẻ phải di chuyển là không đúng, UBND tỉnh cần vào cuộc..”.

Tại Điều 246 “Bộ luật Hình sự 2015” quy định: “Người nào đào, phá mồ mả, chiếm đoạt những đồ vật để ở trong mộ, trên mộ hoặc có hành vi khác xâm phạm thi thể, mồ mả, hài cốt, bị phạt cải tạo không giam giữ đến một năm hoặc phạt tù từ ba tháng đến hai năm. Phạm tội gây hậu quả nghiêm trọng thì bị phạt tù từ một năm đến năm năm”.

Việc động chạm di dời, đào bới mồ mả ở nghĩa trang tập trung hàng trăm năm của thôn Trúc Sơn sẽ tạo ra sự xáo trộn, ảnh hưởng rất lớn về mặt vật chất, tinh thần, tâm linh cũng như tâm tư, tình cảm của người dân trong thôn.

Chính vì thế, UBND tỉnh Hà Nam, UBND TP Phủ Lý cần xem xét thật toàn diện nguyện vọng của nhân dân thôn Trúc Sơn trong việc giữ lại nghĩa trang phía Tây (nghĩa trang Đồng Mả) của thôn Trúc Sơn để tránh tâm tư không đáng có, thậm chí gây mất trật tự xã hội, trong khi vẫn đảm bảo được chủ trương, chính sách thu hút đầu tư của địa phương.