Văn bản liên quan tới vụ việc.

Xí nghiệp Quảng An (trụ sở tại thị trấn Khâm Đức, Phước Sơn, Quảng Nam) là đơn vị nhận hợp đồng xây dựng hạ tầng và vận chuyển quặng từ mỏ khai thác về nhà máy chế biến của Công ty Vàng Phước Sơn nhiều năm nay. Tại các hợp đồng ký kết giữa đôi bên, phía Xí nghiệp Quảng An phải cung cấp hóa đơn GTGT vào trước ngày thứ 20 hàng tháng và Công ty thanh toán không trễ hơn ngày thứ 25 của tháng sau, trừ khi có thỏa thuận, quy định khác...

Song, từ tháng 9/2013 đến nay, mặc dù hàng tháng Xí nghiệp xuất đầy đủ hóa đơn, chứng từ, nhưng Công ty Vàng Phước Sơn lại chây lỳ trong việc thanh toán nợ. Cụ thể: Tại văn bản gửi Xí nghiệp do ông Darin - Giám đốc điều hành ký, nêu rõ kế hoạch thanh toán cho Quảng An tính hết năm 2013 là: Vào ngày 19/9/2013 trả 100 ngàn USD, sau 1 tuần trả tiếp 150 ngàn USD, tháng 10 trả 250 ngàn USD; tháng 11 và 12/2013 trả ít nhất 250 ngàn USD/tháng và sẽ trả nhiều hơn nếu dòng tiền mặt của Công ty được cải thiện. Đến ngày 24/12/2013, Vàng Phước Sơn có văn bản gửi Quảng An cam kết từ ngày 01/01/2014 sẽ thanh toán nợ cho Xí nghiệp mỗi tháng 71 ngàn USD và đánh giá cao việc tiếp tục hợp tác của Xí nghiệp. Thế nhưng, Công ty Vàng Phước Sơn đưa ra nhiều lý do như giá vàng tụt giảm, ảnh hưởng thời tiết..., nên gần đây nhất chỉ chuyển trả cho Quảng An 2 đợt vào ngày 28/12 và ngày 31/12/2013 với số tiền 20 ngàn USD trong tổng số tiền nợ Xí nghiệp gần 18,9 tỷ đồng, mặc dù, lãnh đạo Quảng An liên tục có văn bản gửi lãnh đạo Vàng Phước Sơn và Tập đoàn Besra tha thiết đề nghị trả tiền để trang trải nợ nần, lương công nhân, chi phí xe cộ trong dịp Tết Nguyên đán đang cận kề... 

Dù Xí nghiệp Quảng An tỏ thái độ thiện chí và thông cảm trước khó khăn của Vàng Phước Sơn, nhưng thay vì trả nợ dứt điểm và tiếp tục hợp tác cho Quảng An thực hiện các hợp đồng đã ký kết, ngày 27/12/2013, ông Paul Seton - Tổng Giám đốc Công ty Vàng Phước Sơn ký các thông báo chấm dứt hợp đồng về cung cấp dịch vụ cho dự án lấp đất, vận chuyển quặng và dịch vụ thuê khách sạn của Xí nghiệp Quảng An, đẩy đơn vị đi vào cảnh khốn cùng hơn. Đồng thời, vào ngày 26/12/2013, Công ty lại hợp đồng doanh nghiệp khác ở Đà Nẵng lên vận chuyển quặng. Như vậy, Vàng Phước Sơn chưa thực hiện trả nợ xong mà đơn phương chấm dứt hợp đồng với Quảng An một cách phi lý.

Bức xúc trước việc làm ngang ngược của Vàng Phước Sơn, ngày 26/12, một số công nhân của Quảng An và đông đảo các chủ kinh doanh ở Khâm Đức là chủ nợ hàng chục tỷ đồng, đã kéo đến mỏ vàng đang khai thác chặn xe vận chuyển quặng đòi thanh toán nợ. Trước áp lực này, chiều ngày 26/12, Tập đoàn Besra ra thông báo tạm thời ngừng hoạt động và đến ngày 28/12 mỏ vàng đã hoạt động bình thường trở lại. Lãnh đạo Xí nghiệp Quảng An có báo cáo gửi các cơ quan chức năng cho rằng, việc một số bà con đến nhà máy mỏ vàng Đăc Sa là do Công ty nợ tiền họ, chứ không phải là người của Xí nghiệp tổ chức.

Chiều ngày 03/01/2014, đại diện Quảng An đến Văn phòng đại diện Công ty Vàng Phước Sơn (đường Ngô Quyền, TP. Đà Nẵng) để thương thảo chuyện nợ nần. Tại đây, Công ty đưa ra Văn bản số 08-14/PSGC do Tổng Giám đốc Paul Seton ký trong ngày, với nội dung được soạn sẵn là “khấu trừ thiệt hại do chặn đường”. Văn bản nêu: “Trong lúc Phước Sơn đang nỗ lực vượt qua khó khăn..., để tiếp tục đàm phán phương án trả nợ các nhà thầu, thì vừa qua một số nhân viên và cán bộ của Quảng An đã trực tiếp chặn đường và khuyến khích những người khác cùng chặn đường, dẫn đến việc ngừng sản xuất tại mỏ vàng Phước Sơn. Vụ chặn đường và thời gian để Công ty chúng tôi từ từ phục hồi sản xuất lại bình thường, sau đó đã gây thiệt hại sản xuất ước tính 850 ngàn USD (tương ứng với số tiền Công ty đang nợ Xí nghiệp Quảng An - PV). Chúng tôi buộc phải đề nghị UBND các cấp can thiệp hỗ trợ mới trở lại sản xuất bình thường được. Vì vậy, theo luật Việt Nam, Công ty sẽ khấu trừ khoản thiệt hại này vào khoản nợ của Công ty chúng tôi đối với Quảng An. Mọi tính toán cụ thể hơn sẽ được kế toán hai bên tiếp tục chi tiết hóa sau”. 

Quả là chuyện lạ! Công ty Vàng Phước Sơn nợ tiền dây dưa, kéo dài hàng chục tháng trời không chịu thanh toán cho Quảng An và chưa bị khởi kiện đòi nợ, nay lại vịn cớ để cố tình “xù” nợ của Quảng An.

Theo báo cáo mới nhất của Cục Thuế Quảng Nam, hiện Công ty Vàng Phước Sơn đang nợ thuế Nhà nước khoảng 160 tỷ đồng và nợ các nhà thầu, tiểu thương ở nhiều nơi vài chục tỷ đồng. Ông Hoàng Hoa - Chánh văn phòng UBND huyện Phước Sơn cho biết, năm 2013, Công ty Vàng Phước Sơn cam kết hỗ trợ cho huyện 4 tỷ đồng, nhưng hết năm cũng chẳng thấy đồng nào. Trao đổi với chúng tôi, ông Đinh Văn Thu - Phó Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Nam cho biết, lãnh đạo tỉnh và huyện Phước Sơn cùng các ngành chức năng sẽ tổ chức họp các bên dự kiến vào ngày 14/01/2014 đến để bàn chuyện nợ nần của Công ty Vàng Phước Sơn, với điều kiện Tổng Giám đốc Công ty phải có mặt tại cuộc họp.

Nguyên Ngọc Phó