Người dân bức xúc cho doanh nghiệp thuê đất thông qua chính quyền địa phương nhưng không đòi được tiền. Ảnh: Thanh Chương

Trước đó, Khu NNCNC huyện Lạc Dương được phê duyệt quy hoạch theo Quyết định số 100/2004/QĐ-UB ngày 17/6/2004 và phê duyệt điều chỉnh dự án (DA) theo Quyết định số 211/2005/QĐ-UBND ngày 14/11/2005 của UBND tỉnh Lâm Đồng với quy mô 699ha. Đồng thời, thành lập Ban quản lý DA Khu NNCNC, có trách nhiệm thuê đất có thời hạn tối thiểu 20 năm của các hộ gia đình, cá nhân, tổ chức trên địa bàn để tập trung quỹ đất triển khai DA theo quy định của UBND tỉnh Lâm Đồng.

Sau 2 năm hoạt động, Ban quản lý DA giải thể và được giao lại cho UBND huyện Lạc Dương tiếp tục quản lý, triển khai. Ngay sau đó, UBND huyện đã ký hợp đồng cho Công ty Mai Trang, Công ty Báo Đáp và HTX Anh Đào thuê đất tiếp tục thực hiện DA, theo phương thức hàng năm huyện thu tiền thuê đất để trả cho các hộ dân với tổng diện tích 55,8ha, thời hạn thuê 20 năm.

Nhưng, từ năm 2018 đến 2020 các công ty, doanh nghiệp lại không thực hiện nghĩa vụ thanh toán tiền thuê đất để trả cho dân, khiến cuộc sống người dân gặp nhiều khó khăn. Để đòi tiền thuê đất của mình, từ năm 2020 tới nay người dân đã 6 lần kiến nghị đông người tại Trụ sở Ban Tiếp công dân huyện, đồng thời nhiều lần gửi đơn đến HĐND, UBND tỉnh, Ban tiếp công dân tỉnh, HĐND, UBND huyện yêu cầu các công ty, doanh nghiệp trả tiền thuê đất, nhưng đến nay tiền vẫn không đòi được.

Về phía chính quyền địa phương, UBND huyện Lạc Dương cũng đã nhiều lần có văn bản đôn đốc, mời các công ty, doanh nghiệp làm việc để tháo gỡ khó khăn cho người dân nhưng đến nay mới chỉ có Công ty Báo Đáp vừa thanh toán. Còn lại, hiện HTX Anh Đào nợ hơn 2,5 tỷ đồng của 19 hộ dân (trong đó có 1,7 tỷ đồng tiền thuê đất năm 2018 và 2019, hơn 800 triệu tiền thuê đất năm 2020), Công ty Mai Trang nợ hơn 232 triệu đồng tiền thuê đất năm 2020.

Đại diện một hộ dân cho thuê đất chia sẻ: “Lúc đó, tôi cho thuê với giá 7 triệu đồng/ha/năm và trong điều khoản hợp đồng có ghi rõ mức giá này hàng năm sẽ được tính toán điều chỉnh cho phù hợp khi giá thị trường có biến động (do UBND tỉnh quyết định), thế nhưng đến năm 2013 giá đất mới tăng lên 8 triệu đồng/ha/năm, năm 2017 tăng lên 24,6 triệu đồng rồi giữ nguyên đến bây giờ. Và giá cho thuê này thực tế rẻ hơn nhất nhiều so với giá thị trường. Trong 3 năm, doanh nghiệp không trả tiền theo như hợp đồng đã ký khiến cuộc sống gia đình tôi và những người dân cho thuê khác gặp rất nhiều khó khăn. Không ít gia đình không có tiền, cũng không có đất sản xuất, buộc chúng tôi phải đi làm thuê kiếm sống qua ngày”.

Trước thực trạng trên, lãnh đạo UBND huyện Lạc Dương cho biết, đã cùng làm việc với Sở Tài nguyên và Môi trường, Sở Tài chính, Sở Tư pháp thống nhất đề xuất UBND tỉnh Lâm Đồng chỉ đạo tháo gỡ vướng mắc liên quan tới DA Khu NNCNC nhằm đảm bảo quyền lợi cho người dân cho thuê đất đặc biệt về giá thuê. Đồng thời, thống nhất tiếp tục giữ nguyên hợp đồng dân sự giữa các bên đến hết thời hạn ký hợp đồng (năm 2025) theo hợp đồng DA đã được UBND tỉnh phê duyệt trước đó. Bên cạnh đó, cần sửa đổi, bổ sung hợp đồng cho thuê đất giữa UBND huyện Lạc Dương và nhà đầu tư đảm bảo chặt chẽ hơn để có cơ sở pháp lý khi khởi kiện ra tòa án có thẩm quyền trong trường hợp các nhà đầu tư vi phạm hợp đồng, chây ỳ trả tiền thuê đất.

CTV Thanh Chương