Bị truy nã khi đang đi công tác

Sự việc bắt đầu từ tháng 5/2013, khi ông ông Phạm Hồng Trọng và vợ là Nguyễn Thị Thảo (trú tại 143 đường Xương Giang, phường Ngô Quyền, TP Bắc Giang) có vay của bà Nguyễn Thị Sen 100 triệu và hẹn trả nợ sau 1 tháng. Đến kì hạn, do công việc không thuận lợi nên vợ chồng ông Trọng, bà Thảo có khất nợ.

Giữa tháng 8/2013, công ty nơi bà Thảo, ông Trọng làm việc đã cử hai vợ chồng đi công tác tại các tỉnh phía Nam, thời hạn đến hết ngày 30/9/2013 (có giấy giới thiệu của đơn vị). Trong thời gian này, bà Sen tìm đến nhà ông Trọng, bà Thảo để đòi nợ nhưng không thấy người, cho rằng con nợ bỏ trốn nên đã làm đơn trình báo tới cơ quan công an.

Ngay sau khi nhận được đơn của công dân, ngày 10/9/2013, Công an thành phố (CATP) Bắc Giang đã nhanh chóng điều tra và ký lệnh truy nã, quyết định khởi tố vụ án, khởi tố bị can đối với bà Nguyễn Thị Thảo với tội danh “lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản”.

Trong thời gian bà Thảo đi công tác, ngày 6/9/2013, từ nơi tạm trú tại TP Hồ Chí Minh, ông Trọng có một lá đơn gửi tới CATP Bắc Giang tố cáo một vụ việc khác. Trong đơn này, ông Trọng đã ghi rõ số điện thoại của ông và bà Thảo, đồng thời, ngoài phong bì thư có ghi đầy đủ địa chỉ nơi họ tạm trú để tiện cho công an liên hệ khi cần. Lá đơn này đã được CATP Bắc Giang nhận vào lúc 10 giờ ngày 9/9/2013 - một ngày trước khi cơ quan công an phát lệnh truy nã đối với bà Thảo. Điều này được thể hiện trên liên 2 lưu tại bưu cục phát - Bưu điện Bắc Giang.

Ngày 13/9/2013, khi trở ra miền Bắc và tới cơ quan công an để thắc mắc về nội dung đơn gửi ngày 6/9/2013, bà Thảo (lúc này đang bị truy nã) đã bị tạm giữ để phục vụ công tác điều tra. Đến khoảng 22 giờ 30 ngày 26/9/2013 thì bà Thảo được cho tại ngoại. Cho đến thời điểm đó, con gái bà Thảo mới 26 tháng tuổi.

Trước đó, ngày 18/9/2013, tại CATP Bắc Giang, ông Trọng đã chủ động chuyển trả bà Sen đầy đủ khoản nợ 100 triệu đồng (đã lập Giấy biên nhận có xác nhận của Công an phường Ngô Quyền, TP Bắc Giang). Cùng ngày, bà Nguyễn Thị Sen đã viết đơn bãi nại gửi CATP Bắc Giang với nội dung, bà đã nhận đầy đủ số tiền cho đã cho ông Trọng, bà Thảo vay trước đó (100 triệu đồng) và xin rút lại đơn trình báo đã nộp ngày 14/8/2013. Đồng thời, bà Sen đề nghị cơ quan CATP Bắc Giang đình chỉ vụ án đối với bà Thảo.

Nghi vấn cán bộ điều tra "xúi" bị can bỏ trốn, chạy án

Sau khi được tại ngoại, bà Thảo đã gửi đơn cầu cứu đến nhiều cơ quan chức năng và cơ quan báo chí, đồng thời tố cáo Thượng úy Đào Thanh Hưng (cán bộ điều tra CATP Bắc Giang) - người trực tiếp thụ lý điều tra vụ án - có hành vi vi phạm pháp luật. Cụ thể đơn nêu: Khoảng 9 giờ 30 phút ngày 13/9/2013, vợ chồng ông Phạm Hồng Trọng và bà Nguyễn Thị Thảo chủ động đến CATP Bắc Giang hỏi về kết quả đơn tố cáo của họ đối với bà Nguyễn Thị Huyền. Tại đây, họ được Thượng úy Đào Thanh Hưng tiếp. Tuy nhiên, ông Hưng không giải thích các nội dung liên quan đến đơn tố cáo trước đó của bà Thảo mà cho biết, bà Thảo đã bị cơ quan công an khởi tố vụ án, khởi tố bị can, phát lệnh truy nã về tội lợi dung tín nhiệm chiếm đoạt tài sản. Lát sau, bà Thảo bị tạm giữ.

Bà Thảo cũng cho biết, trước khi bị tạm giữ, sáng cùng ngày, Thượng úy Đào Thanh Hưng đã gọi điện thoại từ thuê bao di động của ông Hưng (098****999) vào số thuê bao di động của bà Thảo (0168****671) hai lần. Lần thứ nhất lúc 6 giờ 29 phút, thời gian đàm thoại 49 giây. Nội dung: Ông Hưng hỏi: Em đang ở đâu? Bà Thảo trả lời: Em đang ở quê. Lần thứ 2 vào lúc 8 giờ 29 phút, thời gian đàm thoại 49 giây với nội dung: Ông Hưng nói: Em trốn đi, đã có lệnh truy nã không phòng người ta lên bắt.

“Lúc đó tôi không ghi âm được, nhưng đến sáng ngày 7/10/2013, khi ông Hưng gọi lên làm việc tại CATP Bắc Giang, để chứng minh việc ông Hưng “xui” tôi đi trốn là có thực, tôi đã nói trước bàn làm việc với ông Hưng là: Anh bảo “em trốn đi, đã có lệnh truy nã không phòng người ta bắt” em còn không trốn vì em không có tội” - bà Thảo cho phóng viên biết và đặt câu hỏi: Tại sao cán bộ điều tra lại “xui” tôi bỏ trốn?

Trong băng ghi âm (bà Thảo khẳng định là nội dung cuộc làm việc sáng ngày 7/10/2013 giữa bà và Thượng úy Đào Thanh Hưng) cho thấy, bà Thảo nói: “Em không bao giờ có ý định trốn, vì nếu em có ý định trốn thì không bao giờ em tự động đi ra và thứ hai sáng hôm ấy (ngày 13/9/2013 - PV) anh gọi em bảo em trốn đi em cũng không ra”.

Trước nội dung này, băng ghi âm cho thấy, giọng nam được cho là của ông Hưng không phản bác mà chỉ nói đệm vào rằng "nếu không thì người đến truy nã người ta bắt. Mà người ta bắt thì em không bao giờ được tại ngoại”.

Ngoài ra, còn rất nhiều đoạn ghi âm khác cho thấy, giọng nam liên tục yêu cầu rút đơn về để vụ việc nhẹ nhàng đi, không phải trả lời các cơ quan khác. Đặc biệt, trong băng ghi âm nội dung làm việc ngày 3/10/2013, giọng nam nói: “Anh nói mà vợ chồng em không hiểu ra vấn đề. Vợ chồng em lại nghĩ… anh đi lừa bọn em anh được cái gì, anh nói với Thảo một câu như thế”... “Anh Trọng đi ra ngoài cổng đi để anh làm việc với Thảo một tí”...“Anh đứng ra là cương vị điều tra. Còn anh, còn em, nếu sai ra đường ô tô đâm chết anh. Cái việc rút đơn này không ảnh hưởng gì đến vợ chồng em nhưng mà nó thuận lợi cho bọn anh, bọn anh đỡ phải báo cáo. Đỡ phải trả lời các cơ quan khác, thế thôi”.

Trong băng ghi âm bà Thảo cung cấp còn có đoạn giọng nam (mà bà Thảo khẳng định là của Thượng úy Hưng) nói: “… Anh dám khẳng định với em, kiểu gì, nếu mà bọn anh nói một câu hay là anh Đức (ông Đức - cán bộ của Viện Kiểm sát nhân dân TP Bắc Giang - bà Thảo giải thích với PV) ở đây nói một câu kiểu gì em chả được xử án treo. Án treo thì một năm thử thách xong thì thôi, coi như không có án”. Khi được hỏi: “Khi xử chắc chắn là án treo hay như thế nào”, giọng nam quả quyết: “Cái việc đấy còn anh, còn em. Anh sẽ đứng ra anh xin cho em được. Em phải tin tưởng vào anh… Một lời nói của anh bằng bao nhiều lời nói của người khác” và “Anh đảm bảo với em việc đấy. Sau này anh sẽ có tác động với Viện Kiểm sát và Tòa án”.

Dư luận đang đặt ra câu hỏi: Có phải cơ quan công an đã hình sự hóa một sự việc dân sự? Sự việc nghiêm trọng đến đâu để phải tạm giữ một phụ nữ nuôi con nhỏ gần nửa tháng trời? Và có thật là có chuyện điều tra viên xúi giục bị can bỏ trốn?

Hoàng Lan