Thị trường vàng đang bất ổn khiến người dân gặp nhiều khó khăn khi giao dịch

Sau nhiều nỗ lực của Ngân hàng Nhà nước, chênh lệch giữa giá vàng trong nước và thế giới đã điều chỉnh giảm rất sâu, từ 20 triệu đồng/lượng xuống 3-4 triệu đồng/lượng. Theo nhiều chuyên gia, đây là thành tựu lớn mà Ngân hàng Nhà nước đạt được.

Tuy nhiên, những bất ổn của thị trường vàng đang còn tồn tại rất nhiều như: giá vàng giảm quá sâu, giao dịch khó khăn đến mức người mua rất khó để mua, người bán rất khó để bán. Những bất ổn này khiến những người tham gia thị trường lo lắng không biết rồi vàng sẽ đi đâu, về đâu.

Theo TS Nguyễn Trí Hiếu, chuyên gia tài chính ngân hàng, để xử lý tình trạng này, Ngân hàng Nhà nước cần sửa đổi Nghị định 24, giao quyền nhập khẩu vàng cho doanh nghiệp lớn đủ tiềm lực và quan trọng hơn cả là tôn trọng thị trường, tôn trọng quyền mua, bán vàng của người dân.

Giá vàng rơi tự do

Trong thời gian gần đây, giá vàng thế giới rơi tự do. Một trong những nguyên nhân chính tác động tới kim loại quý là ông Donald Trump đắc cử Tổng thống Mỹ. Ông Trump được kỳ vọng sẽ giúp nền kinh tế vận hành tốt hơn từ đó giảm vị thế nơi trú ẩn an toàn của vàng.

Thế nhưng, lại thêm vấn đề đáng báo động hơn cả chính là tình trạng giá vàng trong nước có tốc độ “rơi” mạnh hơn giá vàng thế giới.

Cụ thể, trong sáng 15/11, sau khi phục hồi nhẹ, giá vàng thế giới tại thị trường châu Á đang giao dịch ở mức 2.568 USD/ounce vẫn giảm 209 USD/ounce, tương đương 7,6% so với phiên cuối cùng của tháng 10/2024.

Trong khi đó, sau nửa tháng giao dịch, giá vàng SJC tại Công ty Vàng bạc đá quý Sài Gòn SJC giảm 7 triệu đồng/lượng, tương đương 8%. Như vậy, mốc đỉnh cao gần 90 triệu đồng/lượng của vàng SJC không còn được duy trì, thay vì đó, giá vàng SJC gần chạm 80 triệu đồng/lượng.

Giá vàng nhẫn tròn trơn thậm chí còn giảm mạnh hơn vàng SJC. Tại Bảo Tín Minh Châu, giá vàng rồng Thăng Long giảm 7,86 triệu đồng/lượng, tương đương 8,9% xuống 80,12 triệu đồng/lượng –82,22 triệu đồng/lượng trong sáng 15/11.

Giá vàng giảm sâu khiến rất nhiều người “đu đỉnh” ồ ạt tới các tiệm vàng để bán ra vì lo sợ giá vàng có thể chạm đáy thấp hơn, có khi là 70 triệu đồng/lượng.

Muốn mua không mua được, muốn bán không bán xong

Trong những ngày gần đây, vàng lại là tâm điểm của thị trường tài chính. Bên cạnh việc giá vàng giảm quá sâu, nhà đầu tư "dở khóc dở cười" khi gặp phải tình huống muốn mua không mua được mà muốn bán cũng không bán được.

Ngày 14/11, thị trường lại “sốt xình xịch” khi hơn 200 người xếp hàng tại Bảo Tín Minh Châu để giao dịch.

Người mua không mua được vì thị trường trong tình trạng khan hiếm kéo dài. Ông Huỳnh Trung Khánh, Phó Chủ tịch Hiệp hội Kinh doanh vàng Việt Nam lý giải rằng hơn 10 năm qua, Ngân hàng Nhà nước không nhập khẩu vàng nên nguồn cung hạn chế.

Trong khi đó, người bán không bán được vì các tiệm vàng phải cân đối tài chính.

Trong phiên chất vấn tại kỳ họp Quốc hội diễn ra trong ngày 11/11, Thống đốc phân tích người dân mua vàng giá cao thì bán cũng cao, khi mua thấp thì bán cũng thấp hơn. Tuy nhiên cái lợi của người này thì người kia bị mất. Bản thân các doanh nghiệp kinh doanh vàng miếng họ cũng tính toán để tránh bị rủi ro.

“Họ chỉ là trung gian mua và bán. Với các doanh nghiệp mua để đấy, sau đó bán thì phải chịu rủi ro vì vốn của doanh nghiệp là VNĐ, vốn không phải có nhiều, chỉ có vốn điều lệ.

Khi cần mua vàng thì có thể doanh nghiệp phải chịu rủi ro vì quy định hiện hành không được đi vay để mua vàng. Cho nên các doanh nghiệp họ cũng rất thận trọng đối với nguồn vốn của mình khi mua vàng” - Thống đốc Nguyễn Thị Hồng cho biết.

Vàng là kênh đầu tư chính đáng, cần được tôn trọng

Đánh giá tổng quan về vàng, TS Nguyễn Trí Hiếu, chuyên gia tài chính ngân hàng cho biết thị trường đang bộc lộ nhiều bất ổn, tạo bức xúc cho nhà đầu tư vàng.

“Tình trạng này không thể kéo dài mãi được, đến lúc nào đó, sẽ hình thành một thị trường chợ đen, Ngân hàng Nhà nước sẽ không kiểm soát được”, ông Hiếu bày tỏ sự lo lắng.

TS Hiếu cho rằng nắm giữ vàng là nhu cầu chính đáng của người dân. Rất nhiều người dân không đủ khả năng, kiến thức và tài chính để đầu tư vào chứng khoán, bất động sản. Ngoại tệ thì không được phép, trong khi lãi suất tiết kiệm lại thấp.

Những người lao động gần về hưu, họ tiết kiệm vàng là đảm bảo cho đời sống tương lai của họ. Người lao động giản đơn đâu có bảo hiểm xã hội, đâu có tiết kiệm nào đáng kể. Vì vậy, họ mua vàng để tích trữ, có mức sinh lời cao để khi về hưu họ tự bảo hiểm cho chính mình.

“Vàng là kênh đầu tư được nhiều người sử dụng như một hình thức tiết kiệm. Đây là mong muốn chính đáng, cần được tôn trọng của người dân. Đây là loại hàng hóa đặc biệt, không phải hàng cấm, không đi ngược lại quyền lợi của quốc gia”, TS Hiếu nhấn mạnh.

Tuy nhiên, ông Hiếu cũng khuyến cáo cần phân biệt giữa người sở hữu vàng để tiết kiệm với đầu cơ, thao túng. Theo ông Hiếu, bên cạnh nhà đầu tư chân chính, vẫn có những nhà đầu cơ. Ngân hàng Nhà nước cần ngăn chặn tình trạng đầu cơ, gây bất lợi cho nền kinh tế.

“Dưới góc nhìn của các nhà quản lý, phải hiểu rằng đây là nhu cầu chính đáng của người dân”, ông Hiếu nhấn mạnh một lần nữa.

Cần sửa Nghị định 24, giao quyền nhập khẩu vàng cho doanh nghiệp

Trước tương lai kém sáng sủa của thị trường vàng, TS Nguyễn Trí Hiếu cho rằng Ngân hàng Nhà nước cần xem lại kế hoạch bình ổn giá của thị trường vàng miếng, cung cấp vàng đầy đủ cho thị trường, để cảvàng miếng và vàng nhẫn hoạt động theo nguyên tắc cung cầu của thị trường.

Theo ông Hiếu, trước hết cần sửa Nghị định 24 cho phù hợp với điều kiện mới của thị trường. Nên bãi bỏ việc Ngân hàng Nhà nước độc quyền nhập khẩu vàng, giao cho tư nhân nhập khẩu và bỏ độc quyền vàng miếng SJC.

Ông Hiếu nhấn mạnh Ngân hàng Nhà nước làm sao có thể cho phép các Doanh nghiệp kinh doanh vàng nhâp khẩu vàng để có lượng vàng tương đối đầy đủ và tìm các biện pháp ngăn chặn buôn lậu, thao túng thị trường vàng.

Ông Hiếu phân tích nhập khẩu vàng sẽ ảnh hưởng đến ngoại tệ nhưng không quá lớn. Theo thống kê của Hội đồng vàng, lượng tiêu thụ vàng tại Việt Nam không quá lớn nên dự trữ ngoại hối dù có ảnh hưởng nhưng không đến mức gây thiếu hụt.