Năm 2024 được dự báo là năm vẫn còn nhiều khó khăn, thách thức đối với nền kinh tế, ảnh hưởng đến sự phục hồi sản xuất kinh doanh của các doanh nghiệp. Ảnh: Chụp màn hình

Khó khăn vẫn bủa vây doanh nghiệp

Năm 2023 vừa qua đi với những “cơn gió ngược” ảnh hưởng đến nền kinh tế như ảnh hưởng sau đại dịch Covid-19, sụt giảm tăng trưởng tổng sản phẩm quốc nội (GDP), nợ xấu gia tăng, kim ngạch thương mại - đầu tư ảm đạm…

Bước sang năm 2024, dù nền kinh tế được kỳ vọng sẽ khởi sắc hơn. Tuy nhiên, theo dự báo từ Tổng cục Thống kê, năm 2024, các rủi ro tiềm ẩn từ môi trường kinh tế thế giới vẫn còn hiện hữu và tiếp tục tác động tiêu cực lên triển vọng phục hồi tăng trưởng kinh tế của Việt Nam, nhất là từ những yếu tố bất lợi bên ngoài và những hạn chế nội tại đã kéo dài nhiều năm.

Trong bối cảnh nền kinh tế chưa thể phục hồi, nhiều doanh nghiệp vẫn chưa thể vực dậy, đặt ra bài toán khó về việc làm sao để tháo gỡ khó khăn, góp phần phục hồi “sức khoẻ” doanh nghiệp.

Theo số liệu từ Cục Quản lý đăng ký kinh doanh, Bộ Kế hoạch và Đầu tư, dù có sự gia tăng về số lượng doanh nghiệp mới và doanh nghiệp quay trở lại hoạt động, nhưng trong 7 tháng đầu năm 2024, cả nước cũng ghi nhận có 125.456 doanh nghiệp rút lui khỏi thị trường, tăng 10,7% so với cùng kỳ năm 2023.

Lý giải về nguyên nhân doanh nghiệp gặp khó, tại Kỳ họp thứ 7, Quốc hội khóa XV, Đại biểu Nguyễn Hữu Thông - Đoàn ĐBQH tỉnh Bình Thuận chỉ ra 3 nhóm nguyên nhân chính. Thứ nhất, tình hình thế giới có những vấn đề bất ổn, ảnh hưởng đến đơn hàng xuất khẩu, nhập khẩu của các doanh nghiệp.

Thứ hai, khả năng hấp thụ vốn, sức chống chịu bị bào mòn đến mức cạn cực sau đại dịch COVID-19 của các doanh nghiệp. Thứ ba, các chính sách, các quy định của pháp luật còn thiếu đồng bộ, chưa nhất quán, nhất là các thủ tục hành chính rườm rà, nhiều tầng, nấc cũng là nguyên nhân chính dẫn đến cho các doanh nghiệp giải thể.

Đặc biệt, đại biểu Nguyễn Việt Hà - Đoàn ĐBQH tỉnh Tuyên Quang phân tích, doanh nghiệp hiện nay đang thiếu đơn hàng từ thị trường quốc tế.

Đây là khó khăn nổi cộm trong hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp từ khi diễn ra dịch COVID-19, dù đến nay tình trạng này đã, đang được cải thiện nhưng vẫn là khó khăn lớn của doanh nghiệp.

Tình trạng thiếu đơn hàng kéo dài từ năm 2023 đến nay đã khiến cho doanh nghiệp phải thu hẹp sản xuất, cắt giảm lao động, thậm chí phải giải thể vì không còn đủ sức chống chịu.

Chung tay tháo gỡ các điểm nghẽn trong sản xuất kinh doanh

Trước tình hình đó, ngày 21/7, Thủ tướng Phạm Minh Chính vừa ký ban hành Công điện số 71 về các nhiệm vụ, giải pháp trọng tâm thúc đẩy tăng trưởng, kiểm soát lạm phát, ổn định kinh tế vĩ mô tháng 7 và quý III/2024.

Trong đó, để tháo gỡ kịp thời khó khăn cho người dân và doanh nghiệp, Thủ tướng yêu cầu Bộ Tài chính triển khai hiệu quả các chính sách gia hạn thời hạn nộp thuế, tiền sử dụng đất, giảm thuế suất thuế giá trị gia tăng, giảm phí, lệ phí đã được ban hành.

Ngân hàng Nhà nước Việt Nam sử dụng hiệu quả các công cụ điều hành để điều tiết tỷ giá, lãi suất, phù hợp với diễn biến tình hình kinh tế vĩ mô và mục tiêu đề ra, đáp ứng nhu cầu vốn cho nền kinh tế; tăng cường thanh tra, kiểm tra, kiểm soát rủi ro nợ xấu, triển khai hiệu quả các biện pháp xử lý nợ xấu, nâng cao chất lượng tín dụng.

Tiếp tục chỉ đạo các ngân hàng thương mại tiết giảm chi phí hoạt động, tăng cường ứng dụng công nghệ thông tin, chuyển đổi số để giảm lãi suất cho vay đối với các lĩnh vực ưu tiên;

Thúc đẩy tăng trưởng tín dụng, tập trung cho các lĩnh vực sản xuất kinh doanh, lĩnh vực ưu tiên, các động lực tăng trưởng kinh tế, ưu tiên hạn mức tín dụng cho các tổ chức tín dụng hoạt động hiệu quả, nhất là cho nhà ở xã hội, tăng trưởng xanh, chuyển đổi số, kinh tế tuần hoàn …

Bám sát các chỉ đạo của Thủ tướng, tại hội thảo với chủ đề “Tăng cường khả năng tiếp cận và hấp thụ vốn của khu vực doanh nghiệp: Khó khăn, thách thức và quyết tâm” sáng 22/8, Phó Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Đào Minh Tú chỉ ra, các ngân hàng thương mại phải thể hiện nhiều hơn nữa trách nhiệm với cộng đồng nhưng cũng phải đảm bảo an toàn tài chính, bên cạnh hạ lãi suất là giảm các loại phí. Đồng thời, cắt giảm các thủ tục tiếp cận tín dụng, tạo cơ hội kích thích nhu cầu đầu tư của các doanh nghiệp.

Tiếp tục thực hiện chính sách cơ cấu, giãn hoãn lại nợ, Thông tư 02/2023/TT-NHNN quy định về việc TCTD, chi nhánh ngân hàng nước ngoài cơ cấu lại thời hạn trả nợ và giữ nguyên nhóm nợ nhằm hỗ trợ khách hàng gặp khó khăn, tuỳ điều kiện thực tế của nền kinh tế có thể xem xét Thông tư 02 cho phù hợp.

Mới đây nhất, ngày 23/8, Bộ Tài chính thông tin đã khẩn trương rà soát, đánh giá tình hình thực hiện các luật do Bộ Tài chính chủ trì soạn thảo. Theo đó, có 07 luật trong quá trình thực hiện có phát sinh một số khó khăn, vướng mắc.

Bộ Tài chính đề nghị xây dựng dự án Luật Sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Chứng khoán, Luật Kế toán, Luật Kiểm toán độc lập, Luật Ngân sách Nhà nước, Luật Quản lý, sử dụng tài sản công, Luật Quản lý thuế, Luật Dự trữ quốc gia.

Mục đích sửa những quy định nhằm đẩy mạnh phân cấp, phân quyền trong việc xây dựng cơ chế, chính sách, pháp luật, quy hoạch, kiểm tra, giám sát. Kịp thời tháo gỡ khó khăn, vướng mắc, điểm nghẽn để thúc đẩy tăng trưởng, kiểm soát lạm phát và ổn định kinh tế vĩ mô; cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh.

Đồng thời, tạo nguồn lực cho phát triển kinh tế, xã hội thông qua mở rộng cơ sở thu, chống thất thu thuế, nhất là hoạt động thương mại điện tử, kinh doanh dựa trên nền tảng số; hiện đại hóa công tác quản lý thuế, đẩy mạnh triển khai chuyển đổi số, hóa đơn điện tử để phục vụ tốt nhất cho việc thực hiện nghĩa vụ thuế của người nộp thuế, tạo động lực tăng trưởng kinh tế.