"Ba tháng trông cây không bằng một ngày trông quả. Vì vậy, đây là giai đoạn rất nhạy cảm, có tính quyết định tới thắng lợi của vụ Đông Xuân", Bộ trưởng Nguyễn Xuân Cường nhấn mạnh. Ảnh: VG

Bộ trưởng Nguyễn Xuân Cường khẳng định, bảo vệ 1,1 triệu ha diện tích Đông Xuân các tỉnh phía Bắc có ý nghĩa hết sức quan trọng, bởi nó không chỉ bảo đảm sản xuất thắng lợi mà còn đảm bảo an ninh lương thực tại chỗ trong bối cảnh dịch bệnh COVID-19 diễn biến phức tạp hiện nay.

Theo báo cáo của Cục Bảo vệ thực vật, ở vùng Bắc Trung Bộ, lúa Đông Xuân sớm đã trổ hơn 84.000 ha, trà lúa chính vụ (dự kiến trổ từ ngày 5/4 đến ngày 20/4/2020) sẽ có nguy cơ rất cao bị bệnh đạo ôn cổ bông gây hại nặng nếu điều kiện thời tiết thuận lợi cho bệnh phát sinh (nhiệt độ 23-25^oC và ẩm độ cao kéo dài).

Ở vùng Đồng bằng sông Hồng và Trung du miền núi phía Bắc, bệnh đạo ôn lá sẽ bùng phát và gây hại nặng trên giống nhiễm từ đầu đến giữa tháng 4 và là nguồn bệnh gây hại trên cổ bông cho các trà lúa trổ trong tháng 4 đến trung tuần tháng 5. Sâu cuốn lá nhỏ lứa 2 gây hại chính ở vụ Đông Xuân sẽ gây hại trên diện rộng với mật độ cao ở nhiều tỉnh, nhất ở các tỉnh Đồng bằng Sông Hồng từ giữa đến cuối tháng 4. Rầy nâu, rầy lưng trắng lứa 2 sẽ phát sinh và gây hại từ cuối tháng 4 đến đầu tháng 5.

Thời tiết vụ Đông Xuân 2019 - 2020 đang có những diễn biến phức tạp. Trong thời gian tới có thể xuất hiện các đợt không khí lạnh, trời âm u, có mưa, ẩm độ cao, sương mù kéo dài... Đây là điều kiện thuận lợi cho nhiều đối tượng sinh vật gây hại bùng phát trong vụ Đông Xuân, đặc biệt là bệnh đạo ôn lá, đạo ôn cổ bông, sâu cuốn lá nhỏ, rầy nâu, rầy lưng trắng, thậm chí là bệnh bạc lá.

"Bệnh dịch COVID-19 gây tổn thương đến các ngành kinh tế, nhưng ngành Nông nghiệp nếu làm tốt sẽ góp phần quan trọng là cung cấp lương thực và thực phẩm", Bộ trưởng Nguyễn Xuân Cường nhấn mạnh. Ảnh: VG

Tại các tỉnh, thành phố phía Bắc (từ Thừa Thiên Huế trở ra) có trên 1,1 triệu ha lúa Đông Xuân, trong đó vùng Bắc Trung Bộ có khoảng 351.000 ha, vùng Đồng bằng sông Hồng và Trung du miền núi phía Bắc có khoảng 755.000 ha. Từ đầu vụ Đông Xuân đến nay, các tỉnh/thành phố đã chủ động công tác chăm sóc, dự tính, dự báo và tổ chức tốt công tác phòng trừ sinh vật gây hại trên lúa và cây trồng chính. Do đó, đến nay các trà lúa đều đang sinh trưởng và phát triển tốt.

Từ nay đến giữa tháng 5, các trà lúa chính sẽ bước vào giai đoạn trỗ bông, phơi màu. Đây là giai đoạn mẫn cảm của cây lúa với sinh vật gây hại như đạo ôn, cuốn lá nhỏ, rầy, nhất là trong điều kiện thời tiết thuận lợi cho sinh vật gây hại (trời lạnh, âm u, có mưa, ẩm độ cao, sương mù kéo dài).

Phát biểu tại Hội nghị, Bộ trưởng Nguyễn Xuân Cường cho biết, vụ Đông Xuân là vụ lúa đặc biệt quan trọng, chiếm trên 60% tổng sản lượng lúa cả năm. Nguy cơ bùng phát dịch bệnh trên lúa Đông xuân tại các tỉnh phía Bắc là rất cao. Lúa Đông Xuân đang trong giai đoạn làm đòng đến trỗ, nhất là vùng Bắc Trung Bộ lúa có khả năng trổ tập trung trong tháng 4. “Ba tháng trông cây không bằng một ngày trông quả. Vì vậy, đây là giai đoạn rất nhạy cảm, có tính quyết định tới thắng lợi của vụ Đông Xuân”, Bộ trưởng chia sẻ.

Theo đó, Bộ trưởng Nguyễn Xuân Cường đã yêu cầu, các địa phương không chủ quan, lơ là. Trong điều kiện hiện nay ngoài tập trung dồn lực khống chế, kiểm soát bệnh dịch COVID-19, nhưng công tác chuyên môn cũng không được lơ là phải theo dõi sát diễn biến dịch hại, cảnh báo kịp thời để đưa ra khuyến nghị cho bà con nông dân những khu vực nào, những trà lúa nào nguy cơ cao, giải pháp phòng trừ phải đúng lúc để đảm bảo sản xuất thắng lợi và đảm bảo an ninh lương thực.

“Bệnh dịch COVID-19 gây tổn thương đến các ngành kinh tế, nhưng ngành Nông nghiệp nếu làm tốt sẽ góp phần quan trọng là cung cấp lương thực và thực phẩm, hai thứ không thay thế được trong bất kỳ tình huống nào cũng phải sử dụng. Do đó với 100 triệu dân, chúng ta chủ động được trong bối cảnh này sẽ thành công. Đây là cơ sở để sau khi dịch được khống chế chúng ta có điều kiện để chuẩn bị xuất khẩu phục vụ mục tiêu tăng trưởng kinh tế và đảm bảo đời sống của nông dân”, Bộ trưởng Nguyễn Xuân Cường nhấn mạnh.

UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương từ Thừa Thiên Huế trở ra và các cơ quan chủ động chỉ đạo thực hiện quyết liệt Chỉ thị số 2380/CT-BNN-BVTV ngày 3/4/2020 về việc tăng cường công tác phòng chống sinh vật gây hại lúa Đông Xuân ở các tỉnh phía Bắc. Tập trung theo dõi các loại sinh vật gây hại chủ yếu trên các cây trồng khác (như sâu keo mùa thu hại ngô, bệnh khảm lá sắn, châu chấu tre lưng vàng, châu chấu sa mạc…), xử lý ngay khi mới xuất hiện, không để phát triển thành dịch. Thường xuyên báo cáo tình hình thực hiện và phản ánh những khó khăn, vướng mắc về Bộ (qua Cục Bảo vệ thực vật) để kịp thời xử lý.