Chính phủ yêu cầu UBND TP HCM sớm trình HĐND TP điều chỉnh việc thu phí hạ tầng cảng biển trong tháng 7/2022. Ảnh chụp màn hình minh họa: CT

Phó Thủ tướng cho rằng, mặc dù TP HCM đã lùi thời điểm triển khai thu phí hạ tầng cảng biển và bắt đầu thu phí từ ngày 1/4/2022, tuy nhiên, giai đoạn hiện nay, hoạt động sản xuất, kinh doanh của doanh nghiệp đang gặp nhiều khó khăn do ảnh hưởng dịch Covid-19 và tác động nhiều yếu tố khác trong nước và thế giới. Vì vậy, nhiều doanh nghiệp, hiệp hội có kiến nghị về việc thu phí hạ tầng cảng biển của TP HCM.

Theo ý kiến của các Bộ: Tài chính, Giao thông vận tải, Công thương, Tư pháp… một số nội dung về mức thu, đối tượng thu phí hạ tầng cảng biển TP HCM cần lưu ý như: Việc quy định mức thu phí khác nhau đối với hàng hóa mở tờ khai tại TP HCM và hàng hóa mở tờ khai tại địa phương khác cần đảm bảo nguyên tắc công bằng, minh bạch, bình đẳng về quyền và nghĩa vụ của công dân theo quy định Luật Phí và Lệ phí.

Bên cạnh đó, TP HCM cũng cần lưu ý rà soát mức thu của hàng tạm nhập tái xuất, hàng quá cảnh, hàng chuyển khẩu; rà soát sự phù hợp với các cam kết quốc tế, các điều ước quốc tế mà Việt Nam là thành viên (trong đó có Hiệp định giữa Chính phủ Việt Nam và Chính phủ Campuchia về vận tải đường thủy).

Đồng thời, TP HCM cần lưu ý, xem xét điều chỉnh mức thu phí hợp lý đối với hàng hóa nhập khẩu, hàng hóa xuất khẩu được vận chuyển bằng đường thủy nội địa theo Chỉ thị số 37/CT-TTg ngày 29/9/2020 của Thủ tướng Chính phủ về thúc đẩy phát triển vận tải thủy nội địa và vận tải ven biển bằng phương tiện thủy nội địa.

Phó Thủ tướng Lê Minh Khái yêu cầu UBND TP HCM nghiên cứu tiếp thu ý kiến của các bộ, các cơ quan, sớm trình HĐND TP xem xét điều chỉnh việc thu phí hạ tầng cảng biển trong tháng 7/2022.

Bên cạnh đó, Phó Thủ tướng giao Bộ Tài chính chủ trì, phối hợp với các bộ, ngành liên quan theo dõi tình hình tổ chức điều chỉnh thu phí hạ tầng cảng biển TP HCM của UBND TP HCM, báo cáo Thủ tướng xem xét, chỉ đạo.

Tỉnh Đồng Nai cho rằng, hệ thống cảng tại TP HCM là tài sản quốc gia, không phải của riêng TP HCM, mà để phục vụ xuất nhập khẩu hàng hóa của cả nước. Ảnh chụp màn hình minh họa: CT

Trước đó, liên quan đến vụ việc, Bộ Tài chính đã nhiều lần có văn bản gửi UBND TP HCM. Các văn bản đã nêu nội dung: “Việc quy định mức phí chênh lệch giữa hàng hóa nhập khẩu, xuất khẩu mở tờ khai tại TP HCM và mở tờ khai tại các địa phương khác gây bất bình đẳng, có sự phân biệt đối xử…”.

Còn tỉnh Đồng Nai thì cho rằng, hệ thống cảng tại TP HCM là tài sản quốc gia, không phải của riêng TP HCM, mà để phục vụ xuất nhập khẩu hàng hóa của cả nước. Do đó, cảng TP HCM phải được sử dụng bình đẳng trên nguyên tắc và lợi ích chung của quốc gia, không thể thu mức phí có sự phân biệt nơi mở tờ khai hải quan và sẽ gây sự biến động ảnh hưởng rất lớn liên quan đến các vấn đề kinh tế, chính trị, xã hội cho các địa phương khác.

Theo Cục Hải quan tỉnh Bình Dương, việc thu phí này của TP HCM sẽ tác động trực tiếp tới các doanh nghiệp sản xuất, xuất nhập khẩu hàng hóa, làm tăng thêm chi phí logistic, giảm tính cạnh tranh của doanh nghiệp ngoài tỉnh trong bối cảnh doanh nghiệp đang bị ảnh hưởng nặng nề do đại dịch Covid-19…

“Tất cả các doanh nghiệp, dù là doanh nghiệp hoạt động tại TP HCM hay tại tỉnh Bình Dương, đều là doanh nghiệp được thành lập theo pháp luật Việt Nam và được đảm bảo sự bình đẳng trước pháp luật. Quy định có sự chênh lệch về mức phí phải nộp giữa doanh nghiệp mở tờ khai hải quan tại TP HCM và doanh nghiệp mở tờ khai hải quan ngoài TP HCM sẽ tạo ra sự bất bình đẳng về năng lực cạnh tranh, ảnh hưởng đến chuỗi cung ứng giữa TP HCM và các tỉnh lân cận” - ông Phạm Văn Xô - Chủ tịch Hội Xuất nhập khẩu tỉnh Bình Dương cho biết.

Báo Thanh tra sẽ tiếp tục thông tin vụ việc.

Theo Nghị quyết số 10/2020/NQ-HĐND ngày 9/12/2020 của HĐND TP HCM ban hành mức thu phí sử dụng công trình kết cấu hạ tầng, công trình dịch vụ tiện ích công cộng trong khu vực cửa khẩu cảng biển trên địa bàn TP HCM, mức phí cụ thể:

Đối với hàng hóa nhập khẩu, xuất khẩu mở tờ khai ngoài TP HCM thì áp dụng mức thu là 500 nghìn đồng đối với container 20ft; 1 triệu đồng đối với container 40ft và 30 nghìn đồng/tấn đối với hàng lỏng, hàng rời không đóng trong container.

Đối với hàng hóa nhập khẩu, xuất khẩu mở tờ khai tại TP HCM thì lại được áp dụng mức thu thấp hơn một nửa. Cụ thể: 250 nghìn đồng đối với container 20ft; 500 nghìn đồng với container 40ft và 15 nghìn đồng/tấn đối với hàng lỏng, hàng rời không đóng trong container.

Phí này được áp dụng đối với các tổ chức, cá nhân kinh doanh hàng hóa tạm nhập - tái xuất, hàng chuyển khẩu, hàng gửi kho ngoại quan, hàng quá cảnh; tổ chức, cá nhân kinh doanh hàng hóa nhập khẩu, xuất khẩu sử dụng công trình kết cấu hạ tầng khu vực cửa khẩu cảng biển TP HCM (bao gồm tổ chức, cá nhân mở tờ khai hải quan tại TP HCM và các tỉnh lân cận).