(Thanh tra) - Giữa nhịp sống hối hả của thành phố Cảng, có những ánh đèn vẫn sáng xuyên đêm trong căn phòng nhỏ của Phòng Nghiệp vụ 9 – Thanh tra thành phố Hải Phòng.
Ở đó, những cán bộ thanh tra lặng lẽ miệt mài bên từng trang hồ sơ, giữ trọn tinh thần liêm chính – công minh – khách quan – kịp thời. Họ là những người “giữ lửa” của niềm tin công lý, đang tiếp nối và làm rạng danh truyền thống 80 năm của ngành Thanh tra Việt Nam – một hành trình thầm lặng nhưng đầy tự hào.
Tám mươi năm – một chặng đường dài ghi dấu sự trưởng thành, cống hiến và khẳng định vị thế của ngành Thanh tra Việt Nam trong bộ máy Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa. Từ những ngày đầu còn gian khó của chính quyền cách mạng non trẻ, lực lượng thanh tra đã được Bác Hồ tin tưởng giao phó sứ mệnh cao cả: “Thanh tra là tai mắt của trên, là người bạn của dưới”. Trải qua bao biến thiên của lịch sử, lớp lớp cán bộ thanh tra vẫn luôn giữ vững tinh thần liêm chính, công minh, khách quan, kịp thời, góp phần củng cố niềm tin của Nhân dân vào sự lãnh đạo của Đảng và sự minh bạch của Nhà nước.
Năm 2025 mở ra một giai đoạn chuyển mình đặc biệt – khi hệ thống chính quyền được tổ chức lại theo mô hình hai cấp, hướng tới tinh gọn, chuyên nghiệp, hiệu năng, hiệu lực và hiệu quả. Cùng với sự đổi mới ấy, ngành Thanh tra bước vào một thời kỳ mới, với yêu cầu cao hơn, toàn diện hơn: Không chỉ thanh tra để phát hiện vi phạm, mà còn thanh tra để kiến tạo, để đồng hành cùng công cuộc phát triển bền vững của đất nước.
Trong dòng chảy đổi mới đó, Phòng Thanh tra giải quyết khiếu nại, tố cáo lĩnh vực Nông nghiệp, Môi trường và Tư pháp – Thanh tra thành phố Hải Phòng (Phòng Nghiệp vụ 9) được thành lập theo Quyết định số 145/QĐ-UBND ngày 22/8/2025 của UBND thành phố Hải Phòng không chỉ là sự kết nối về tổ chức, mà còn là sự hội tụ về trí tuệ, kinh nghiệm và khát vọng của những con người mang trong mình ba “dòng chảy” truyền thống khác nhau – nay cùng hòa vào một tập thể mới, trẻ trung, năng động và đầy nhiệt huyết.
Tập thể chúng tôi không mang theo bảng thành tích dày dặn, nhưng lại mang trong mình một niềm tin, một ý chí và một khát vọng cháy bỏng: Khẳng định mình trong vai trò người “mở đường” cho mô hình thanh tra liên ngành đầu tiên của khu vực duyên hải Bắc Bộ.
Ở chúng tôi, có niềm tự hào của những người được kế thừa truyền thống 80 năm vẻ vang của ngành; có tinh thần trách nhiệm của người cán bộ thanh tra thời kỳ đổi mới; và có cả khát vọng cống hiến, dấn thân vì một nền hành chính liêm chính, minh bạch, vì lợi ích của Nhân dân.
Những ngày đầu, căn phòng làm việc mới tuy chưa rộng, trang thiết bị còn chưa đầy đủ nhưng không khí lúc nào cũng rộn tiếng nói, tiếng bàn luận. Có người từng quen với công tác thanh tra nông nghiệp – nơi mà mỗi cuộc kiểm tra gắn với những cánh đồng, trang trại, chuồng trại, máy móc sản xuất. Có người lại dày dạn kinh nghiệm trong lĩnh vực đất đai – môi trường, từng đối mặt với những hồ sơ pháp lý phức tạp, những tranh chấp kéo dài hàng năm. Và cũng có những cán bộ từng làm thanh tra hành chính, quen với văn bản, quy trình, quy phạm pháp luật khô khan.
Những buổi họp đầu tiên đôi khi kéo dài xuyên trưa hoặc đến tận tối muộn. Không phải vì tranh luận gay gắt, mà vì ai cũng muốn tìm ra cách làm tốt nhất, hiệu quả nhất. Những khái niệm mới – như “thanh tra liên ngành”, “quy trình ba lĩnh vực”, “dữ liệu tích hợp”, “ứng dụng công nghệ AI trong thanh tra” – dần trở thành những từ khóa quen thuộc trong mỗi cuộc họp. Không ai bảo ai, tất cả cùng ngồi lại bên bàn làm việc, cùng tra cứu văn bản, cùng đọc lại Luật Thanh tra năm 2022, so sánh với Luật Thanh tra năm 2025, cùng thảo luận từng điều khoản, từng nguyên tắc nghiệp vụ, để xây dựng nên một quy trình thanh tra mẫu mực – vừa chặt chẽ, vừa linh hoạt, vừa gần với thực tiễn.
Với chúng tôi, khó khăn không phải là rào cản, mà là chất xúc tác để đoàn kết. Mỗi lần vướng mắc trong thực hiện nhiệm vụ, chúng tôi không đổ lỗi cho hoàn cảnh hay cơ chế, mà chọn cách tìm giải pháp trong tinh thần tập thể. Một đồng nghiệp Hải Dương (cũ) chia sẻ kinh nghiệm về xử lý vi phạm đất nông nghiệp, người Hải Phòng góp ý quy trình kiểm tra môi trường, khoáng sản, người khác lại đề xuất cách lập biên bản, lập hồ sơ theo chuẩn hành chính mới. Từng bước, từng việc nhỏ, họ bồi đắp niềm tin cho nhau bằng sự chân thành và trách nhiệm.
Giờ đây, khi nhìn lại chặng đường đầu tiên, mỗi cán bộ đều cảm thấy tự hào vì được góp phần tạo nên “viên gạch đầu tiên” của mô hình thanh tra liên ngành trong thời kỳ chuyển đổi. Họ đã học được cách đồng hành – phối hợp – chia sẻ; đã xây dựng được nền tảng để tiến xa hơn trong chặng đường tới.
Nếu ví ngành Thanh tra như một dàn nhạc lớn, thì Phòng Thanh tra giải quyết khiếu nại, tố cáo lĩnh vực Nông nghiệp, Môi trường và Tư pháp – Thanh tra thành phố Hải Phòng chính là bản hòa âm mới mẻ, nơi mỗi nốt nhạc là một con người, mỗi thanh âm là một tấm lòng vì công lý và niềm tin của Nhân dân.
"Đó chính là khởi nguồn của hợp lực, là điểm bắt đầu cho hành trình đồng lòng, nơi mọi trái tim cùng chung nhịp đập vì mục tiêu lớn: “Thanh tra liêm chính – vì Nhân dân phục vụ.”
Thời đại mới đặt ra những yêu cầu mới. Nếu như trước đây, hoạt động thanh tra gắn liền với những tập hồ sơ giấy dày cộp, những chồng tài liệu cao ngất và những chuyến công tác dài ngày để đối chiếu từng văn bản, thì nay, chuyển đổi số đã trở thành mệnh lệnh của thời đại – không còn là khẩu hiệu, mà là chìa khóa để mở ra cánh cửa của sự minh bạch, hiệu quả và chuyên nghiệp.
Ngay từ những ngày đầu thành lập, Phòng Thanh tra giải quyết khiếu nại, tố cáo lĩnh vực Nông nghiệp, Môi trường và Tư pháp – Thanh tra thành phố Hải Phòng đã xác định: “Nếu muốn bắt kịp xu hướng của ngành Thanh tra hiện đại, phải bắt đầu từ việc thay đổi phương pháp làm việc, từ giấy tờ sang dữ liệu, từ thủ công sang số hóa.”
Với tinh thần đó, tập thể đã mạnh dạn tiên phong triển khai quy trình thanh tra điện tử hóa.
Mỗi đoàn thanh tra khi được thành lập đều có hồ sơ điện tử riêng, nơi các tài liệu được cập nhật theo thời gian thực, giảm đáng kể tình trạng trùng lặp, thất lạc hồ sơ hay chậm trễ báo cáo. Những tờ trình, kết luận, kiến nghị – thay vì nằm trong tập bìa dày, nay được lưu trữ, quản lý và truy xuất qua dữ liệu điện tử quản lý kết luận thanh tra nội bộ, giúp tiết kiệm thời gian, chi phí và nâng cao hiệu suất công việc.
Thay vì chỉ ban hành kết luận, họ tổ chức các buổi tập huấn, trao đổi chuyên đề cho cán bộ xã, phường, doanh nghiệp, hướng dẫn quy trình pháp lý, cách lập hồ sơ đất đai, môi trường đúng quy định. Nhờ vậy, nhiều sai phạm bước đầu đã được phòng ngừa trước khi phát sinh; đồng thời, hình ảnh người cán bộ thanh tra trở nên gần gũi, thân thiện hơn trong mắt người dân, doanh nghiệp và tổ chức.
Các nguyên tắc: Liêm chính – Công minh – Khách quan – Kịp thời không chỉ được nhắc trong khẩu hiệu, mà trở thành thước đo đạo đức và giá trị của mỗi con người. Nhờ đó, tập thể hình thành được phong cách làm việc chuyên nghiệp, chuẩn mực, tôn trọng Nhân dân, nói ít – làm nhiều – hiệu quả cao. Sự chuyển mình ấy không phải một sớm một chiều, mà là kết quả của nhiều đêm miệt mài, nhiều ngày khảo sát, nhiều cuộc họp trực tuyến kéo dài.
Có những lần phần mềm quản lý lỗi, dữ liệu cập nhật chậm hoặc mất, cả phòng lại ngồi khắc phục từng dòng; có những lúc, chỉ để hoàn thiện một biểu mẫu chuẩn, mọi người cùng nhau sửa từng chi tiết nhỏ. Nhưng tất cả đều hiểu rằng – đổi mới là hành trình không dễ, nhưng đáng giá.
Với tập thể Phòng Nghiệp vụ 9, đó là hành trình từ giấy tờ đến dữ liệu, từ quản lý thủ công đến quản trị thông minh, từ tư duy kiểm tra sang tư duy đồng hành. Một hành trình không chỉ tiên phong trong đổi mới, mà còn gắn liền với khát vọng dựng xây một nền thanh tra hiện đại, liêm chính và phục vụ.
Trong ngôi nhà chung ấy, mỗi người là một mảnh ghép khác biệt nhưng khi ghép lại, họ tạo nên một bức tranh nhiều sắc màu nhưng đầy hài hòa.
Có người đã dành hơn nửa đời mình cho nghề, từng lăn lộn với những hồ sơ đất lúa, những bản đồ địa chính phức tạp ở Hải Dương, Hải Phòng; có người vừa từ Thanh tra Môi trường Hải Phòng chuyển về, vẫn giữ thói quen mang theo chiếc máy đo khí, đo nước trong mỗi lần kiểm tra hiện trường; và cũng có những gương mặt trẻ – những thanh tra viên thế hệ mới – đầy khát vọng, đam mê, không ngại học hỏi công nghệ, tự mày mò viết phần mềm, tạo lập dữ liệu điện tử nội bộ để số hóa dữ liệu, số hóa quy trình làm việc.
Trong những căn phòng làm việc giản dị, những buổi sáng bắt đầu bằng lời chào, bằng tiếng gõ bàn phím, tiếng máy in và cả những cuộc trao đổi sôi nổi. Có lúc tranh luận gay gắt, có lúc im lặng tập trung, nhưng kết thúc ngày làm việc luôn là những nụ cười – nụ cười của những người hiểu rằng mình đang làm điều đúng, điều có ích.
Với họ, công việc thanh tra không chỉ là nhiệm vụ, mà là một sứ mệnh – sứ mệnh bảo vệ công lý, kỷ cương và niềm tin của Nhân dân. Họ là những con người thầm lặng, đi nhiều, nghe nhiều, ghi chép nhiều, và suy nghĩ cũng nhiều. Họ hiểu rằng đằng sau mỗi con số, mỗi hồ sơ là một câu chuyện của người dân, là một mảnh đời, là nỗi lo cơm áo. Chính vì vậy, mỗi kết luận thanh tra không chỉ cần đúng pháp lý, mà còn phải thấu tình, đạt lý.
Nhiều khi, để giữ được sự khách quan và công tâm, họ phải đấu tranh tư tưởng gay gắt với chính mình, bởi phía sau mỗi quyết định là danh dự, là uy tín của cơ quan, và là niềm tin của người dân vào sự nghiêm minh của pháp luật.
Giữa bộn bề công việc và áp lực chỉ tiêu, họ vẫn giữ cho mình một tinh thần lạc quan, một ngọn lửa nghề chưa bao giờ tắt. Ngọn lửa ấy được thắp lên từ lòng yêu nghề, từ niềm tự hào được làm người thanh tra, từ những cái bắt tay sau mỗi cuộc họp, từ ánh mắt động viên khi đồng nghiệp mệt mỏi. Chính ngọn lửa ấy đã giúp họ vượt qua những thử thách tưởng chừng không thể, và cũng chính ngọn lửa ấy đang soi sáng hành trình phía trước – hành trình của những người “giữ lửa công lý”, bởi họ hiểu rằng, dù máy móc có thể thay con người trong nhiều việc, nhưng trái tim, bản lĩnh và đạo đức nghề nghiệp thì không gì thay thế được.
Chính con người – với trí tuệ, tinh thần và lòng nhân hậu – mới là nền tảng của mọi thành công, là linh hồn của mọi đổi mới, là niềm tự hào của tập thể Phòng Thanh tra thành phố Hải Phòng.
