(Thanh tra) - Chiều 30/12, Bộ Tư pháp tổ chức Hội nghị tổng kết 10 năm thực hiện Nghị định số 52/2015/NĐ-CP ngày 28/5/2015 về cơ sở dữ liệu quốc gia về pháp luật dưới sự chủ trì của Thứ trưởng Phan Chí Hiếu.
Theo báo cáo tổng kết 10 năm thực hiện Nghị định số 52 của Bộ Tư pháp, sau 10 năm triển khai thực hiện, công tác xây dựng, quản lý, cập nhật và khai thác cơ sở dữ liệu quốc gia về pháp luật (CSDLQGPL) đã đạt nhiều kết quả toàn diện, tạo chuyển biến rõ rệt về hiệu quả quản lý nhà nước, công khai, minh bạch và ứng dụng công nghệ thông tin trong hệ thống pháp luật.
Cụ thể, Bộ Tư pháp đã ban hành các hướng dẫn kỹ thuật, quy trình nghiệp vụ, chuẩn dữ liệu, bảo đảm thống nhất trên toàn quốc. Các bộ, ngành và địa phương đã cụ thể hóa trách nhiệm của đơn vị đầu mối trong quy chế làm việc, kế hoạch pháp chế, kế hoạch chuyển đổi số hằng năm.
Hệ thống dữ liệu phát triển nhanh, quy mô lớn, CSDLQGPL đã trở thành nguồn dữ liệu pháp lý chính thống, đầy đủ, thống nhất trong hệ thống nhà nước, phục vụ hàng triệu lượt truy cập, tra cứu và khai thác mỗi năm.
Đặc biệt, công tác cập nhật CSDLQGPL ngày càng đi vào nền nếp. Các bộ, ngành, địa phương đều đạt tỷ lệ cập nhật đúng hạn trên 90%, nhiều đơn vị đạt gần 100%.
Việc rà soát, công bố danh mục văn bản hết hiệu lực, ngưng hiệu lực, bị thay thế được thực hiện thường xuyên, bảo đảm tính chính xác, thống nhất và đồng bộ giữa trung ương và địa phương.
Tính đến tháng 9/2025, CSDLQGPL đã cập nhật tổng cộng 149.324 văn bản quy phạm pháp luật và 1.856 văn bản hợp nhất. Trong đó, các cơ quan ở trung ương đã cập nhật 45.675 văn bản quy phạm pháp luật và 1.856 văn bản hợp nhất; các cơ quan ở địa phương đã cập nhật 103.649 văn bản quy phạm pháp luật. Toàn bộ dữ liệu được cập nhật theo chuẩn cấu trúc, định dạng thống nhất, bảo đảm tính đầy đủ, chính xác, công khai và dễ khai thác cho cơ quan, tổ chức và người dân.
CSDLQGPL đã trở thành công cụ nền tảng cho hoạt động xây dựng, ban hành, kiểm tra, rà soát, pháp điển, phổ biến văn bản quy phạm pháp luật, góp phần nâng cao chất lượng công tác xây dựng pháp luật, giảm trùng lặp, mâu thuẫn và chồng chéo giữa các văn bản.
Đồng thời, hỗ trợ đắc lực cho Chính phủ điện tử và Chính phủ số, phục vụ các cơ sở dữ liệu khác như Cổng Dịch vụ công quốc gia, Hệ thống văn bản chỉ đạo điều hành, Công báo,…
Tuy nhiên, báo cáo cũng chỉ rõ những tồn tại, hạn chế trong thực hiện Nghị định 52, như: Nền tảng công nghệ web truyền thống nên phương thức quản lý dữ liệu chủ yếu theo hướng thủ công; việc đối soát dữ liệu còn thủ công; 100% văn bản quy phạm pháp luật do chính quyền cấp xã ban hành chưa được cập nhật lên CSDLQGPL; hầu hết các bộ, ngành, địa phương chưa có cán bộ chuyên trách…
Phát biểu tham luận tại hội nghị, đại diện Cục Pháp chế, Bộ Quốc phòng cho biết, đối với Bộ Quốc phòng, để bảo đảm bí mật về quân sự, quốc phòng, việc tiếp cận, tra cứu các văn bản trên hệ thống CSDL quốc gia về văn bản QPPL ở các đơn vị khá hạn chế. Do đó, Bộ đã triển khai, xây dựng và phát triển CSDL hệ thống văn bản pháp luật về quân sự, quốc phòng trên hạ tầng mạng nội bộ của Bộ Quốc phòng, giúp cho các cơ quan, đơn vị tiếp cận, tra cứu được văn bản quy phạm pháp luật.
Từ thực tiễn triển khai, đại diện Cục Pháp chế, Bộ Quốc phòng đề nghị nâng cao chất lượng CSDLQGPL, đảm bảo tính thông suốt, đầy đủ, kịp thời của văn bản sau khi được cơ quan có thẩm quyền ban hành; nâng cao tính chuyên nghiệp trong việc bổ sung những tiện ích để hỗ trợ khai thác, sử dụng CSDLQGPL; tham mưu cơ quan có thẩm quyền quy định hỗ trợ kinh phí cho việc cập nhật văn bản vào CSDLQGPL.
Là một trong những địa phương có khối lượng văn bản được chuẩn hóa tốt, đại diện Sở Tư pháp tỉnh Hà Tĩnh cho biết, từ năm 2015 đến 28/12/2025, tỉnh đã thực hiện cập nhật thành công 1.433 văn bản quy phạm pháp luật lên hệ thống.
Từ thực tiễn triển khai, đại diện Sở Tư pháp tỉnh Hà Tĩnh kiến nghị Bộ Tư pháp tham mưu Chính phủ nghiên cứu sửa đổi, bổ sung Nghị định 52 theo hướng mở rộng phạm vi văn bản được cập nhật, công bố trên CSDLQGPL bao gồm cả điều ước quốc tế, văn bản hướng dẫn nghiệp vụ và các văn bản có liên quan khác; nâng cấp hạ tầng kỹ thuật và ứng dụng công nghệ mới.
Phát biểu tại hội nghị, bà Hồ Thị Phương Thảo, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Đắk Lắk đánh giá cao báo cáo tổng kết, những kết quả đạt được cũng như một số hạn chế và giải pháp đề ra để xây dựng CSDLQGPL đáp ứng yêu cầu mới hiện nay.
Theo Phó Chủ tịch UBND tỉnh Đắk Lắk, hiện nay, khi thực hiện mô hình chính quyền địa phương 2 cấp, việc cập nhật CSDLQGPL càng quan trọng. Tại Đắk Lắk vẫn còn song song 2 hệ thống CSDLQGPL của tỉnh Đắk Lắk (cũ), tỉnh Phú Yên (cũ). Do đó, đang còn một số hạn chế, khó khăn trong việc rà soát các văn bản để áp dụng đồng thời hoặc chọn 1 trong 2 văn bản để áp dụng hoặc đến khi ban hành văn bản mới.
Ngoài ra, bà Hồ Thị Phương Thảo cho rằng, phạm vi dữ liệu cập nhật theo Nghị định 52 còn hẹp so với nhu cầu, chưa cập nhật văn bản hành chính. Bà đề nghị trong thời gian tới cần nghiên cứu để mở rộng thêm.
Kết luận hội nghị, Thứ trưởng Bộ Tư pháp Phan Chí Hiếu điểm lại những kết quả nổi bật trong việc thực hiện Nghị định 52 trong 10 năm qua. Ông cũng chỉ ra một số khó khăn hạn chế trong triển khai thực hiện.
Thứ trưởng Phan Chí Hiếu đề nghị tiếp tục nâng cao nhận thức về vai trò, tầm quan trọng của CSDLQGPL, nhất là trong bối cảnh đẩy mạnh thực hiện Nghị quyết số 57 về đột phá phát triển khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia và Nghị quyết số 66 về đổi mới công tác xây dựng và thi hành pháp luật đáp ứng yêu cầu phát triển đất nước trong kỷ nguyên mới.
Từ đó đề ra những biện pháp để nâng cao trách nhiệm của các cơ quan, đơn vị, nhất là trách nhiệm của người đứng đầu trong việc xây dựng CSDLQGPL và thực hiện các quy định trong Nghị định số 52 trong thời gian tới.
Bên cạnh đó, Thứ trưởng đề nghị tiếp tục rà soát để đề xuất sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 52 nhằm tạo ra cơ sở pháp lý thuận lợi hơn cho hoạt động của CSDLQGPL.
Ngoài ra, tập trung nâng cao chất lượng công tác cập nhật, chuẩn hóa dữ liệu, tăng cường ứng dụng công nghệ thông tin, kết nối liên thông với các hệ thống thông tin, các cơ sở dữ liệu khác của các Bộ, ngành và địa phương.
Tại hội nghị, Bộ Tư pháp đã tặng Bằng khen của Bộ trưởng Bộ Tư pháp cho các tập thể, cá nhân có thành tích xuất sắc trong triển khai thi hành Nghị định 52.
