Chiều ngày 23/10, Thượng tướng Lê Chiêm, Thứ trưởng Bộ Quốc phòng trao đổi với báo chí về công tác cứu hộ, cứu trợ các tỉnh miền Trung.
Thượng tướng Lê Chiêm chia sẻ ông là dân miền Trung, việc cứu hộ, cứu nạn ở đây do ông trực tiếp theo dõi, chỉ đạo từ nhiều cấp, từ cấp tỉnh, cấp huyện, cấp quân khu và Bộ Quốc phòng.
"Cứu hộ, cứu nạn sau những đợt bão lụt, các cấp đặc biệt là quân đội đã tham gia tích cực, từ cơ sở vật chất đến lực lượng con người, phương tiện đều có mặt kịp thời tham gia cùng lãnh đạo địa phương và các đơn vị. Cả hệ thống chính trị tham gia giúp nhân dân nhanh chóng khắc phục hậu quả. Điều này được nhân dân đánh giá rất tốt", Thượng tướng cho hay.
Có tình trạng sử dụng hàng cứu trợ không đúng mục đích
+ Qua những lần thực hiện cứu hộ, cứu nạn và cứu trợ có gặp vấn đề gì hay không?
Vấn đề rút ra là việc đưa hàng cứu trợ đến người dân có nơi, có lúc không tổ chức chặt chẽ, không đến nơi đến chốn, hàng không đến được với người dân, thời gian chậm, chất lượng thấp.
Một số địa phương đưa hàng vào kho dự trữ đến hết lũ lụt mới đưa ra. Lúc đó, không hiệu quả, không có tác dụng, hàng hóa bị xuống cấp. Cấp phát cho người dân như thế là không tốt.
Có nơi, một số người đi làm nhiệm vụ cứu hộ, cứu nạn sử dụng hàng cứu trợ không đúng mục đích. Ví dụ lấy một số hàng hóa chuyển đến nơi không đúng đối tượng, sử dụng cho đối tượng khác.
Hay lấy lương khô cho cán bộ làm quà, bánh kẹo sử dụng cho các nhiệm vụ khác, hàng cao cấp không được chuyển đến nơi cần nhất là người dân bị thiệt hại. Tất cả các vấn đề này cần khắc phục.
+ Vậy chuyện lấy lương khô cứu trợ cho cán bộ làm quà xảy ra cụ thể ở địa phương nào, thưa ông?
Tôi không nói cụ thể địa phương nào, nhưng tình trạng trên là có. Cho nên, đây là vấn đề cảnh tỉnh và chấn chỉnh ngay đối với cán bộ cơ sở, kể cả lực lượng vũ trang để tất cả hàng hóa của nhân dân, Nhà nước, quân đội phải được chuyển tới người bị thiệt hại đang cần.
+ Tại thời điểm cứu trợ các tỉnh miền Trung năm nay đã xảy ra hiện tượng như trên chưa?
Đến bây giờ chưa phát hiện, nhưng đây là cảnh báo. Chúng tôi rút ra bài học thấy sau các đợt lũ lụt đều có tình trạng bớt xén chế độ, hàng cứu trợ. Cho nên, lãnh đạo các địa phương phải có trách nhiệm ngăn chặn ngay để hàng hoá đến người dân được hưởng.
Hàng hoá đang ứ đọng lại rất nhiều
+ Công tác cứu trợ người dân ở miền Trung hiện ra sao, thưa ông?
Qua khảo sát hiện hàng hóa ứ đọng lại rất nhiều, đặc biệt là hàng hóa của các địa phương khác đưa tới cứu trợ tỉnh Quảng Trị, Quảng Bình.
Hàng hóa ứ đọng không vận chuyển được đến nơi người dân cần do không có phương tiện, phương pháp thực hiện không khoa học, các tổ chức của các địa phương chưa có lực lượng tiếp nhận, phân phối hàng kịp thời.
Thời gian tới đề nghị địa phương chú ý, dân cần nhất là nơi ăn chốn ở, điều kiện sinh hoạt, thuốc men phòng, chống dịch bệnh. Bảo đảm đời sống lâu dài cho dân, đó là nhà cửa, phương tiện đi lại. Đảm bảo thóc giống và các vật nuôi, cây trồng để đời sống nhân dân nhanh chóng được khôi phục. Đặc biệt, không để dịch bệnh xảy ra với người và gia súc, gia cầm
Tốt nhất là lãnh đạo địa phương các cấp phải vào cuộc, tổ chức bộ phận đứng ra tiếp nhận và phân phối hàng cứu trợ, đưa ngay về vùng cần tiếp nhận.
Những vùng gặp nạn mà hàng hóa của các tổ chức từ thiện không thể băng rừng vượt núi, vượt sông suối vào được thì tổ chức địa phương, đặc biệt là quân đội, công an, dân quân tự vệ, các hệ thống chính trị phải tổ chức dẫn đường mang vào.
Vì người giúp muốn đem đến tận người dân gặp nạn, mình không thể nhận hàng hóa cứu trợ đó thì phải tổ chức vận chuyển, dẫn người ta đến vùng cần giúp đỡ.
Hiện vẫn còn những vùng mà người dân chưa tiếp cận được hàng cứu trợ trong khi hàng vận chuyển ùn ứ trên đường lại rất nhiều.
+ Cụ thể hàng hóa cứu trợ ùn ứ ở địa phương nào, thưa ông?
Nói chung tất cả những nơi lụt, bão vừa rồi như Thừa Thiên Huế, Quảng Trị, Quảng Bình, Hà Tĩnh, Nghệ An, Thanh Hóa. Đó là vấn đề mà chính quyền địa phương nhanh chóng tập trung lực lượng nhanh chóng đưa vào khu vực này.
+ Hiện có bao nhiêu xã đang bị cô lập chưa tiếp cận được với hàng cứu trợ?
Chưa thống kê hết nhưng các địa phương nắm rất chắc các nơi chưa tiếp cận được như hôm qua ở huyện Tây Giang (Quảng Nam) còn 3 xã chưa tiếp cận được hay Nghệ An, Hà Tĩnh mỗi tỉnh còn 4-5 xã chưa tiếp cận được.
Khi lũ lụt, thời tiết không tốt thì máy bay cũng không dám bay, tàu thuyền chạy cũng rất khó khăn. Hôm nay ngày tốt nắng, tất cả lộ phương tiện tiếp cận với các xã đảm bảo người dân không bị đói, rét.
Quân đội lúc nào cũng sẵn sàng đưa hàng cứu trợ đến vùng bị cô lập
+ Vừa qua, một số đoạn tự phát do người dân tổ chức vào các địa phương để hỗ trợ người dân thì xảy ra tai nạn. Điều này có gây áp lực cho lực lượng quân đội không?
Quân đội chúng tôi nếu gặp trường hợp đó là cứu giúp đưa người bị nạn vào bệnh viện để cứu chữa; đồng thời sử dụng các phương tiện để vận chuyển hàng cứu trợ.
+ Quân đội có kế hoạch nào để đưa hàng cứu trợ đến người dân gặp nạn nhanh và kịp thời?
Quân đội vừa rồi đã xuất cấp hàng loạt phương tiện vận chuyển như: ca nô, các loại phương tiện nhỏ, đảm bảo lực lượng vận tải để xe Quân khu 4, các lực lượng tham gia vận chuyển đưa hàng hóa vào.
Lực lượng bộ đội khiêng vác, trực thăng hàng không không quân đã có 5 chuyến hàng đổ bộ xuống tỉnh Quảng Trị.
Hiện đang chất hàng lên máy bay để sẵn sàng cứu trợ ở những nơi cần thiết. Sân bay Phú Bài (Huế), Đà Nẵng, Nghệ An đã sẵn sàng để làm nhiệm vụ đó.
Lực lượng của chúng ta lúc nào cũng sẵn sàng, nhưng với điều kiện là thời tiết cho phép. Nếu thời tiết phức tạp thì là rất khó.
+ Hàng của Bộ Quốc phòng đã vào đến các vùng lũ chưa, thưa ông?
Sáng hôm nay hàng của Bộ Quốc phòng đã vào đến các tỉnh của Quân khu 4 như Thừa Thiên Huế, Quảng Trị, Hà Tĩnh, Nghệ An, Quảng Bình. Các lực lượng đang chuyển hàng đó đến các địa bàn.
+ Cứu hộ, cứu nạn là nhiệm vụ rất quan trọng của quân đội trong thời bình. Công tác phối hợp với các lực lượng khác như thế nào?
Đây là nhiệm vụ chiến đấu thời bình của bộ đội, nhưng bộ đội không thể đơn độc làm được mà cần sự phối hợp chặt chẽ của cả hệ thống chính trị.
Nếu không có sự phối hợp chặt chẽ thống nhất cao với lãnh đạo chính quyền địa phương, sự phối hợp chặt chẽ giữ quân đội với công an, dự bị động viên, dân quân tự vệ cơ sở thì rất khó thực hiện. Một mình bộ đội không thể thực hiện hết nhiệm vụ này.
+ Xin cảm ơn ông!