(Thanh tra) - Trong không khí hướng tới kỷ niệm 78 năm Ngày Thương binh – Liệt sĩ (27/7/1947 – 27/7/2025), những ngày qua, hình ảnh các chiến sĩ Công an tỉnh Thanh Hóa miệt mài về tận thôn, bản, đến từng gia đình chính sách, lấy từng mẫu máu phục vụ giám định ADN để xác định danh tính hài cốt liệt sĩ đã trở thành một nghĩa cử đầy xúc động, mang đậm tính nhân văn và trách nhiệm.
Hành trình lặng thầm và đầy xúc động
Thực hiện chỉ đạo của Bộ Công an và UBND tỉnh Thanh Hóa về việc phối hợp giám định gen nhằm xác định danh tính liệt sĩ chưa rõ thông tin, Công an tỉnh Thanh Hóa đã chủ động xây dựng kế hoạch, phân công cán bộ trực tiếp xuống địa bàn, lấy mẫu sinh phẩm của thân nhân các liệt sĩ. Đây là công việc không mới nhưng đòi hỏi sự chính xác, cẩn trọng và đặc biệt là tinh thần trách nhiệm, sự thấu hiểu và sẻ chia với những mất mát của các gia đình chính sách.
Từ các phố phường đến các xã miền núi như Quan Hóa, Bá Thước, Mường Lát, Như Xuân (cũ), những bước chân không quản nắng mưa, vượt núi băng rừng của cán bộ chiến sĩ công an đến từng hộ gia đình thân nhân liệt sĩ để tư vấn, giải thích, rồi nhẹ nhàng lấy từng mẫu máu, mẫu tế bào niêm mạc, là minh chứng cho tấm lòng và sự tận tụy trong hành trình "trả lại tên cho các anh".
Không ít cán bộ đã gác lại việc riêng, tranh thủ từng buổi chiều sau giờ làm, hay những ngày nghỉ cuối tuần, để kịp thời lấy mẫu theo kế hoạch. Có những cụ già trên 90 tuổi – là mẹ, là anh, là em của liệt sĩ – khi được cán bộ công an đến tận nhà động viên, chia sẻ và lấy mẫu, đã không giấu được xúc động. Họ mong mỏi, chờ đợi cả đời để một ngày được biết rõ nơi con, em mình đã nằm lại, để có thể thắp cho các anh nén nhang, gọi đúng tên con cháu mình.
Theo một cán bộ Công an làm công tác giám định ở xã Thường Xuân, tỉnh Thanh Hóa chia sẻ: “Có những hôm đi cả chục cây số đường đồi dốc, đến nơi thấy cụ già khóc nghẹn khi nghe nói về việc lấy mẫu ADN, chúng tôi cũng nghẹn ngào không nói nên lời. Chính những giọt nước mắt ấy là động lực để chúng tôi nỗ lực hơn, làm thật nhanh, thật chuẩn xác để góp phần chia sẻ, an ủi với sự mất mát của những gia đình chính sách".
Đây không chỉ là nhiệm vụ chuyên môn, mà là việc làm thể hiện rõ nét đạo lý “Uống nước nhớ nguồn”, sự tri ân sâu sắc với những người đã ngã xuống vì độc lập dân tộc.
Qua đó, Công an tỉnh Thanh Hóa đã góp phần tích cực cùng các cơ quan chức năng thực hiện hiệu quả Đề án xác định danh tính hài cốt liệt sĩ còn thiếu thông tin, mang lại niềm tin, niềm hy vọng cho hàng ngàn gia đình thân nhân liệt sĩ trên địa bàn và trong cả nước.
Dưới sự chỉ đạo sát sao của lãnh đạo Công an tỉnh, hàng trăm mẫu sinh phẩm đã được thu thập và gửi về các trung tâm giám định gen quốc gia. Mỗi một mẫu là một tia hy vọng, một sợi dây kết nối thiêng liêng giữa người sống và những người đã hy sinh cho Tổ quốc.
Lan tỏa đạo lý truyền thống dân tộc
Việc lấy mẫu ADN xác định danh tính liệt sĩ không chỉ là trách nhiệm, mà còn là niềm vinh dự đối với mỗi cán bộ, chiến sĩ công an. Họ hiểu rằng, chính những công việc thầm lặng ấy sẽ giúp làm dịu đi nỗi đau của hàng ngàn gia đình, giúp các liệt sĩ trở về với đúng tên mình, quê mình.
Tinh thần trách nhiệm, sự tận tụy và lòng nhân ái của các cán bộ chiến sĩ Công an Thanh Hóa trong thời gian qua đã để lại nhiều ấn tượng tốt đẹp trong lòng người dân. Đó cũng là hình ảnh đẹp về người chiến sĩ Công an Nhân dân "vì nước quên thân, vì dân phục vụ" trong thời bình.
Tại phường Hạc Thành, tỉnh Thanh Hóa, nhiều thân nhân liệt sĩ đã có mặt ngay từ sáng sớm của ngày thu nhận mẫu ADN đặt tại trụ sở Công an phường. Họ đến với niềm tin và hy vọng, mang theo những ký ức, nỗi niềm đau đáu suốt hàng chục năm qua.
Bà Nguyễn Thị Nam (sinh năm 1949) là em gái ruột của liệt sĩ Nguyễn Trọng Giai, nhập ngũ năm 1963 và hy sinh năm 1971 tại chiến trường Quảng Trị cho biết: Hơn nửa thế kỷ trôi qua, gia đình bà đã nhiều lần vào Quảng Trị, tham gia các chương trình tìm kiếm phần mộ bằng phương pháp ngoại cảm, tâm linh, nhưng chưa thể xác định chính xác đâu là nơi an nghỉ của người anh trai. Thông qua chương trình này, bà hi vọng có thể tìm lại phần mộ của anh trai để gia đình cảm thấy thanh thản và yên tâm.
Tương tự là trường hợp ông Nguyễn Văn Mười (86 tuổi) là anh trai của liệt sĩ Nguyễn Văn Nhân (tên thật là Nguyễn Văn Tâm). Kể từ ngày em trai hi sinh, đặc biệt là sau ngày đất nước thống nhất, gia đình ông Mười đã nhiều lần đi tìm phần mộ nhưng vẫn chưa có kết quả.
Mặc dù tuổi đã cao, sức khỏe yếu, tai đã lãng nhưng ông Mười vẫn trực tiếp đến điểm thu mẫu từ rất sớm. "Tôi rất phấn khởi, mong sao từ mẫu máu này, gia đình có thể tìm thấy phần mộ của em tôi để đưa về quê hương", ông Mười xúc động nói.
Sau ngày làm việc không ngơi nghỉ tại điểm thu nhận tập trung, tổ công tác lại tiếp tục “ca làm việc thứ hai” - đến tận nhà thu nhận mẫu sinh phẩm ADN của thân nhân liệt sĩ là người già yếu, bệnh tật, không thể di chuyển.
Trong số 19 trường hợp được hỗ trợ tận nhà, có bà Nguyễn Thị Ất (sinh năm 1946), chị gái liệt sĩ Nguyễn Huy Lại. Theo lời kể của bà Ất, tháng 10/1971, giữa những ngày chiến tranh ác liệt, gia đình bà lặng người nhận tin em trai đã anh dũng hy sinh nơi chiến trường miền Nam.
Những giọt máu được lấy hôm nay không chỉ phục vụ cho việc giám định ADN, mà còn là thông điệp sâu sắc về tình người, nghĩa đồng bào, là bản lĩnh và trái tim nhân ái của lực lượng Công an Thanh Hóa.
Hành trình tìm lại tên cho các liệt sĩ còn dài, nhưng với sự chung tay, đồng lòng của cả hệ thống chính trị và đặc biệt là tinh thần vì Nhân dân phục vụ của lực lượng Công an, chắc chắn những người đã khuất sẽ sớm được gọi tên, được trở về trong vòng tay thân yêu của gia đình và quê hương.
