(Thanh tra) - Nhờ thực hiện đồng bộ các chính sách, dự án và sử dụng nguồn lực hiệu quả, công tác giảm nghèo ở tỉnh Thái Nguyên giai đoạn 2021-2025 đã đạt nhiều kết quả nổi bật, đời sống người dân được cải thiện rõ rệt, tạo nền tảng cho phát triển bền vững.
Lồng ghép đồng bộ các nguồn lực, thực hiện hiệu quả công tác giảm nghèo
Thực hiện chỉ đạo của Quốc hội, của Chính phủ về thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia giảm nghèo bền vững giai đoạn 2021-2025, thời điểm trước khi hợp nhất tỉnh Thái Nguyên và tỉnh Bắc Kạn, cả 02 địa phương đều ban hành đầy đủ các văn bản tổ chức thực hiện.
Đồng thời, cả hai tỉnh Thái Nguyên (cũ) và Bắc Kạn (cũ) cũng đều thành lập và thường xuyên kiện toàn Ban chỉ đạo, tổ giúp việc; Ban quản lý cấp xã; hội đồng thẩm định, tổ thẩm định các dự án hỗ trợ phát triển sản xuất tổ chức thực hiện theo quy chế và quy định của chương trình.
Trong giai đoạn 2021-2025, Chương trình mục tiêu quốc gia giảm nghèo bền vững tỉnh Thái Nguyên được phân bổ tổng nguồn vốn là hơn 1.167 tỷ đồng, trong đó ngân sách Trung ương là hơn 1.113 tỷ đồng, ngân sách địa phương là hơn 53 tỷ đồng. Công tác huy động, lồng ghép nguồn lực của Nhà nước và các nguồn lực hợp pháp khác được thực hiện đồng bộ.
Ông Nguyễn Mỹ Hải, Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và Môi trường tỉnh Thái Nguyên cho biết, trọng tâm của công tác giảm nghèo là tập trung đầu tư cơ sở hạ tầng thiết yếu phục vụ đời sống dân sinh và phát triển sản xuất tại các xã đặc biệt khó khăn.
Song song với đó, tỉnh ưu tiên các giải pháp nâng cao thu nhập cho người dân thông qua phát triển kinh tế xã hội, hỗ trợ nghề nghiệp, giải quyết việc làm, xây dựng các mô hình sinh kế hiệu quả, đặc biệt là các mô hình gắn với chương trình OCOP, tạo cơ hội để người dân chủ động vươn lên thoát nghèo bằng chính nguồn lực bản thân và lợi thế địa phương…
Tỉnh đã chỉ đạo các sở, ban, ngành, địa phương căn cứ chức năng, nhiệm vụ chủ động triển khai các dự án, tiểu dự án thuộc Chương trình gắn việc thực hiện các mục tiêu, nhiệm vụ, tiến độ, chất lượng triển khai; thực hiện lồng ghép hiệu quả, đúng quy định các nguồn lực để hoàn thành mục tiêu, nhiệm vụ.
Nhờ sự đầu tư có trọng tâm, trọng điểm và các giải pháp đồng bộ, công tác giảm nghèo tại tỉnh Thái Nguyên đã gặt hái được nhiều thành quả ấn tượng; Việc tổ chức triển khai các dự án, tiểu dự án của Chương trình phù hợp với các quy định và điều kiện thực tế của tỉnh, đảm bảo hiệu quả.
Nhờ đó, tỷ lệ hộ nghèo theo chuẩn đa chiều đầu kỳ (đầu năm 2022) là 10,29% đã giảm xuống còn 5,46% vào cuối năm 2024, giảm 4,83%, bình quân mỗi năm giảm 1,61%, đạt và vượt kế hoạch đề ra (trong đó, tỉnh Bắc Kạn cũ có tỷ lệ hộ nghèo đa chiều đầu kỳ là 27,37%, đến cuối năm 2024 còn 19,46%, bình quân giảm 2,63%/năm, vượt so với mục tiêu từ 2 - 2,25%/năm; tỉnh Thái Nguyên cũ có tỷ lệ hộ nghèo đa chiều đầu kỳ là 6,14%, đến cuối năm 2024 giảm còn 2,04%, bình quân giảm 1,37%/năm, đạt và vượt so với mục tiêu đề ra).
Tỷ lệ hộ nghèo DTTS đầu kỳ (đầu năm 2022) là 19,87%, đến cuối năm 2024 còn 11,2%, giảm 8,67%, bình quân mỗi năm giảm 2,89%. Tỷ lệ hộ nghèo trên địa bàn các huyện nghèo đầu kỳ (đầu năm 2022) là 53,44%, đến cuối năm 2024 còn 42,44%, giảm 1%, bình quân mỗi năm giảm 3,67%.
Thái Nguyên phấn đấu đến cuối năm 2025 sẽ giảm tỷ lệ hộ nghèo xuống còn 4,65%.
Tạo sinh kế ổn định, nâng cao thu nhập
Tỉnh đã triển khai thực hiện 642 dự án hỗ trợ phát triển sản xuất với sự tham gia của 13.330 hộ, trong đó có 6.811 hộ nghèo, 3.791 hộ cận nghèo và 2.728 hộ mới thoát nghèo và hộ khác tham gia dự án. 100% người có khả năng lao động, có nhu cầu thuộc hộ nghèo, hộ cận nghèo trên địa bàn huyện nghèo (cũ) được hỗ trợ nâng cao năng lực sản xuất nông, lâm nghiệp.
Việc thực hiện các mô hình và hỗ trợ phát triển sản xuất của Chương trình mục tiêu quốc gia giảm nghèo bền vững đã giúp các hộ gia đình biết cách áp dụng khoa học kỹ thuật trong trồng trọt, chăn nuôi; sử dụng phân bón, thuốc bảo vệ thực vật hợp lý, tiết kiệm; phòng tránh dịch bệnh trên cây trồng, vật nuôi… từ đó giúp tăng năng suất sản xuất, tạo sinh kế ổn định, nâng cao thu nhập, tiến tới thoát nghèo.
Đặc biệt, công tác giảm nghèo tại tỉnh Thái Nguyên đã tập trung thực hiện các chỉ tiêu giải quyết mức độ thiếu hụt các dịch vụ xã hội cơ bản, trong giai đoạn 2021-2025, ở chiều thiếu hụt về việc làm, dự ước lũy kế đến cuối năm 2025 có khoảng 8.500 lao động thuộc hộ nghèo, hộ cận nghèo, hộ mới thoát nghèo được hỗ trợ kết nối việc làm, 2.000 lao động thuộc các huyện nghèo cũ được hỗ trợ đào tạo, trong đó có 1.800 lao động được đào tạo để chuẩn bị cho việc đi làm việc ở nước ngoài theo hợp đồng.
Hay như ở chiều thiếu hụt về nhà ở, thực hiện phong trào xóa nhà tạm, nhà dột nát, có 1.147 hộ nghèo, hộ cận nghèo trên địa bàn các huyện nghèo cũ được hộ trợ xây mới và sửa chữa nhà ở, trong đó có 458 hộ được hỗ trợ từ nguồn của Chương trình mục tiêu quốc gia giảm nghèo bền vững.
Dự ước đến cuối năm 2025, 100% hộ nghèo, hộ cận nghèo trên địa bàn các huyện nghèo cũ có nhu cầu đều được hỗ trợ về nhà ở.
Với quyết tâm chính trị cao, cách tiếp cận đổi mới và sự đồng hành của cả hệ thống chính trị, Thái Nguyên đang chứng minh rằng công tác giảm nghèo hoàn toàn có thể đạt hiệu quả vượt bậc nếu được triển khai đồng bộ, minh bạch và phù hợp với thực tiễn.
Giai đoạn 2026-2030, tỉnh tiếp tục xác định mục tiêu phát triển hạ tầng, nâng cao thu nhập và khuyến khích ý chí tự lực của người dân, phấn đấu để không ai bị bỏ lại phía sau trên con đường phát triển.
Hiệu quả từ nguồn vốn Chương trình mục tiêu quốc gia
Trong giai đoạn 2021-2025, Thái Nguyên được phân bổ hơn 1.167 tỷ đồng để thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia giảm nghèo bền vững, trong đó ngân sách Trung ương chiếm hơn 1.100 tỷ đồng, còn lại là vốn địa phương.
Đến 30/6/2025, tỉnh đã giải ngân gần 873 tỷ đồng, đạt hơn 74% kế hoạch.
Từ nguồn lực này, tỉnh đã đầu tư mạnh vào hạ tầng kinh tế - xã hội ở các huyện nghèo như Ngân Sơn, Pắc Nặm (trước đây). Hơn 50 công trình đã hoàn thành, gồm đường giao thông, trường học, nhà văn hóa, công trình thủy lợi và y tế. Hàng chục nghìn hộ dân, trong đó có nhiều hộ nghèo và cận nghèo, đã trực tiếp được hưởng lợi.
Dự kiến năm 2025, tỉnh dự định tiếp tục hỗ trợ đầu tư 23 công trình, trong đó có nhiều dự án chuyển tiếp từ các năm trước. Những công trình này không chỉ đáp ứng nhu cầu thiết yếu mà còn tạo điều kiện phát triển sản xuất, lưu thông hàng hóa, thúc đẩy giảm nghèo bền vững.
