Trai đàn cầu siêu, lễ cúng dường trai tăng chùa Phổ Đức, huyện Núi Thành, tỉnh Quảng Nam. Ảnh: https://phatgiaoquangnam.com/

Báo cáo kết quả theo dõi tình hình thi hành pháp luật về tín ngưỡng, tôn giáo trên địa bàn tỉnh Quảng Nam năm 2023 cho biết, UBND tỉnh đã chỉ đạo, thực hiện công tác tín ngưỡng, tôn giáo và công tác quản lý Nhà nước (QLNN) về tín ngưỡng, tôn giáo trên địa bàn tỉnh theo đúng các quy định của pháp luật (Luật Tín ngưỡng, tôn giáo, Nghị định số 162/2017/NĐ-CP ngày 30/12/2017 của Chính phủ, Quyết định số 16/2018/QĐ-UBND ngày 05/12/2018 của UBND tỉnh và các văn bản liên quan đến công tác QLNN về tín ngưỡng, tôn giáo); đảm bảo quyền tự do tín ngưỡng, tôn giáo; hoạt động tín ngưỡng, hoạt động tôn giáo; quyền và nghĩa vụ của cơ quan, tổ chức, cá nhân có liên quan đến hoạt động tín ngưỡng, tôn giáo.

Từ tháng 01/2022 đến tháng 11/2023, UBND tỉnh đã chấp thuận di dời 02 cơ sở (Phật giáo); thành lập 06 tổ chức tôn giáo trực thuộc và chấp thuận việc Chi hội Tin Lành Trường Xuân mời Mục sư Phan Trọng Bảo (quốc tịch Hoa Kỳ) về giảng đạo tại Chi hội ngày 10/9/2023…

Theo thẩm quyền được phân cấp Ban Tôn giáo (Sở Nội vụ) hiệp y để Ban Tôn giáo Chính phủ xem xét, chấp thuận Giáo hội Phật giáo Việt Nam (GHPGVN) tấn phong hàng giáo phẩm cho 57 tăng, ni trên địa bàn tỉnh; chấp thuận bổ nhiệm 52 chức sắc; chấp thuận GHPGVN tỉnh tổ chức Đại hội lần thứ VI, nhiệm kỳ (2022 - 2027); Ban Trị sự Tỉnh hội Minh sư đạo tổ chức Đại hội nhiệm kỳ (2023-2028); 257 nhân sự tham gia các ban, ngành thuộc Ban Trị sự GHPGVN tỉnh, nhiệm kỳ (2022- 2027); tiếp nhận các thông báo thuyên chuyển 46 chức sắc; phong phẩm 31 chức sắc; tiếp nhận thông báo danh mục hoạt động tôn giáo bổ sung của Ban Trị sự GHPGVN tỉnh; thông báo danh sách 08 thí sinh nhập Viện Thánh Kinh thần học khoá (2023- 2027); kết quả người được bổ nhiệm, bầu cử, suy cử làm chức việc của Giáo hội Phật đường Nam tông Minh sư đạo; thông báo Viện Thánh kinh thần học mở lớp trung cấp thần học tại Quảng Nam.

Cấp huyện chấp thuận GHPGVN huyện tổ chức Đại hội Phật giáo; tiếp nhận danh mục thông báo hoạt động tôn giáo diễn ra hằng năm hoặc bổ sung hằng năm của tổ chức tôn giáo, tổ chức tôn giáo trực thuộc, tổ chức được cấp chứng nhận đăng ký hoạt động tôn giáo trên địa bàn cấp huyện; tham mưu UBND cấp huyện các kế hoạch thăm hỏi các tổ chức, cá nhân tiêu biểu các tôn giáo nhân các ngày Tết Cổ truyền và các ngày lễ trọng của các tổ chức tôn giáo trên địa bàn quản lý.

Cấp xã thực hiện theo thẩm quyền, chấp thuận cho 07 đăng ký sinh hoạt tôn giáo tập trung (theo Điều 16, 17 Luật Tín ngưỡng, tôn giáo); tiếp nhận danh mục thông báo hoạt động tôn giáo diễn ra hằng năm (hoặc) bổ sung hằng năm của tổ chức tôn giáo, tổ chức tôn giáo trực thuộc, tổ chức được cấp chứng nhận đăng ký hoạt động tôn giáo trên địa bàn cấp xã.

Nhìn chung, công tác QLNN về tín ngưỡng, tôn giáo trên địa bàn tỉnh được thực thi đúng pháp luật, giải quyết các nhu cầu chính đáng về hoạt động, sinh hoạt của tổ chức, cá nhân các tôn giáo theo đúng quy định của pháp luật và tình hình thực tiễn tại địa phương. Các tổ chức, cá nhân các tôn giáo thực hiện tốt chủ trương của Đảng, chính sách pháp luật của nhà nước về tín ngưỡng, tôn giáo.

Tuy nhiên, việc nộp hồ sơ, thủ tục hành chính về tín ngưỡng, tôn giáo ở cấp huyện, xã tại một số địa phương còn chưa thực hiện đúng quy trình, thời gian, thẩm quyền giải quyết, không nộp hồ sơ tại Bộ phận Một cửa; Sở Nội vụ (Ban Tôn giáo) đã hướng dẫn thực hiện nghiêm túc hồ sơ, trình tự thủ tục hành chính theo quy định của pháp luật.

Công tác QLNN đối với hoạt động tín ngưỡng: Sinh hoạt, hoạt động tín ngưỡng phổ biến trên địa bàn tỉnh là các lễ hội diễn ra bình thường định kỳ hằng năm đã được ngành văn hoá các cấp quản lý, cấp đăng ký hoạt động; hoạt động tại các cơ sở tín ngưỡng (đình, đền, miếu, võ) diễn ra phổ biến dịp cuối năm và đầu năm Âm lịch do cộng đồng dân cư trực tiếp tổ chức và quản lý, các cuộc lễ diễn ra thuần tuý theo truyền thống của mỗi cộng đồng dân cư, đảm bảo tuân thủ pháp luật.

Hiện nay, các cơ sở tín ngưỡng đều được UBND các xã, phường, thị trấn thành lập Ban Quản lý và đi vào hoạt động ổn định, chịu trách nhiệm về công tác quản lý trước chính quyền và Nhân dân địa phương; những cơ sở tín ngưỡng là di tích lịch sử - văn hoá, có hoạt động lễ hội lớn được xếp là di sản văn hoá được quản lý theo quy định pháp luật và bảo vệ di sản văn hoá, tổ chức và quản lý lễ hội.

Đối với các cơ sở tín ngưỡng đã được xếp hạng di tích, lễ hội văn hóa truyền thống thì được Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch thực hiện công tác QLNN.

Các cơ sở tín ngưỡng đã được xếp hạng di tích được quản lý, trùng tu, tôn tạo theo các quy định pháp luật về di sản văn hóa; các lễ hội tín ngưỡng truyền thống của cộng đồng cư dân được thực hiện theo các quy định pháp luật về di sản văn hóa; quản lý và tổ chức lễ hội (đối với các loại hình tín ngưỡng, lễ hội, nghệ thuật đã được công nhận là di sản văn hóa phi vật thể). Đến nay, trên địa bàn tỉnh có 74 cơ sở tín ngưỡng xếp hạng di tích cấp tỉnh (44 đình, 08 miếu, 10 lăng, 01 dinh, 07 nhà thờ tộc họ và 04 cơ sở tín ngưỡng khác); 11 cơ sở tín ngưỡng xếp hạng di tích cấp quốc gia (06 đình, 02 miếu, 01 hội quán, 02 lăng).

Đáng chú ý, trên địa bàn tỉnh hiện có 07 hiện tượng tôn giáo mới (lạ) (chưa được cấp phép hoạt động, UBND tỉnh đã có báo cáo).

Đối với việc thực hiện thủ tục hành chính lĩnh vực tín ngưỡng, tôn giáo: Sở Nội vụ là thực hiện tốt trong công tác chuyển đổi số, giải quyết thủ tục hành chính. Ban Tôn giáo (Sở Nội vụ) thực hiện các thủ tục hành chính thuộc lĩnh vực tín ngưỡng, tôn giáo cấp tỉnh, tham mưu giải quyết đúng thẩm quyền, không có hồ sơ thủ tục hành chính bị chậm trễ hay bị khiếu nại.