Rừng cháy theo “kiểu” hẹn giờ

Thanh Hóa có trên 626.812 ha rừng và đất lâm nghiệp, diện tích có rừng 572.823 ha, trong đó diện tích rừng có nguy cơ cháy cao là 53.722 ha. Ở các địa phương thuộc khu vực miền núi thấp, trung du và đồng bằng ven biển có trên 9.500ha rừng thông và gần 3.000ha rừng trồng cây khác có nguy cơ cháy rất cao do lớp thảm thực bì dày, rất dễ cháy khi người dân bất cẩn. Số diện tích rừng này tập trung ở các huyện: Tĩnh Gia, Thạch Thành, Hoằng Hóa… Tuy nhiên, sau hàng loạt vụ cháy rừng xảy ra, khi phân tích, so sánh những vụ cháy rừng “bất thường” này có bàn tay cố ý đốt rừng gây ra.

Ông Nguyễn Hữu Thường, Giám đốc Ban Quản lý (BQL) Rừng phòng hộ (RPH) Tĩnh Gia cho biết: Huyện có hơn 17 nghìn ha rừng, trong đó hơn 11 nghìn ha đã giao cho hộ gia đình quản lý, bảo vệ; hơn 6.153 ha rừng (trong đó hơn 5.236 ha RPH và hơn 917 ha rừng sản xuất, phân bổ trên địa bàn 16 xã, thị trấn) giao cho BQL RPH Tĩnh Gia quản lý.

“Ở Tĩnh Gia nếu nguồn lửa đó xuất phát từ bom đạn thì hoàn toàn chưa có; hóa chất gây cháy cũng không. Sơ ý gây cháy cũng loại trừ vì nếu sơ ý thì chỉ một vài vụ, đằng này trong cùng một ngày xảy ra 3 đến 4 điểm cháy. Điều đáng nói là các vụ cháy thường diễn ra vào thứ 7, chủ nhật; từ 11 giờ - 13 giờ chiều, 00 giờ - 2,3 giờ sáng, thời gian mà người dân đang nghỉ ngơi ở nhà. Biết chắc chắn là rừng bị con người đốt, nhưng ai đốt, đốt vì mục đích gì thì đang là câu hỏi lớn. Nếu không tìm ra người đốt, đốt vì mục đích gì thì chúng tôi còn khổ nhiều” - ông Thường nói.

Điển hình, trưa 29/5/2015, trên địa bàn huyện Tĩnh Gia cũng xảy ra 3 điểm cháy rừng. Vụ cháy thứ nhất tại xã Hải Nhân diễn ra lúc 11 giờ, đến 11 giờ 10 phút. Vụ thứ hai xảy ra trên địa bàn xã Tân Dân khoảng 5 phút sau đó. Vụ cháy thứ 3 tiếp tục bùng phát tại diện tích rừng thông phòng hộ của BQL RPH huyện Tĩnh Gia trên địa bàn xã Trúc Lâm. Cháy rừng đúng lúc Trúc Lâm đang Đại hội, hàng trăm lượt người từ chính quyền địa phương đến kiểm lâm, công an, quân đội được huy động tham gia chữa cháy, hậu quả lửa thiêu rụi 9 ha thông nhiều năm tuổi.

Hay như, ngày 20/6, tại xã Hùng Sơn, gần như cùng lúc ngọn lửa tại 8 điểm bùng phát

Cơ quan chức năng vào cuộc điều tra

Ông Mai Hữu Phúc, Phó Chi cục Kiểm lâm Thanh Hóa nhận định: Tình hình cháy rừng tại huyện Tĩnh Gia tương đối phức tạp. Trong 13 vụ cháy từ đầu năm thì chỉ có 1 vụ xác định được nguyên nhân là từ bãi rác cháy lan lên, 12 vụ chưa tìm ra nguyên nhân nhưng nhiều khả năng là do chủ ý có người đốt phá. Đang cháy ở điểm A thì cháy luôn điểm B, điểm C, thời gian đốt thường vào thời điểm trưa hoặc đêm khuya. Lúc này người dân ít có khả năng lên rừng nên việc vô ý gây cháy rừng là hy hữu. So sánh số liệu cho thấy năm 2010 diễn ra Đại hội Đảng, riêng Tĩnh Gia có 22 vụ cháy, 6 tháng đầu năm 2015 diễn ra 13 vụ, trong những năm 2011 đến  2014 không xảy ra vụ cháy nào.

Cùng với Tĩnh Gia, tại xã Hoằng Yến, huyện Hoằng Hóa xảy ra 3 vụ cháy thiêu rụi 127 ha rừng thông, bạch đàn cũng có dấu hiệu phá hoại.

Trước những diễn biến bất thường, cơ quan chức năng đã vào cuộc điều tra làm rõ.

Tại Thông báo số 92/TB-UBND ngày 29/6/2015 của Phó Chủ tịch Thường trực UBND tỉnh Thanh Hóa Nguyễn Đức Quyền nêu: “Thời gian qua trên địa bàn tỉnh xảy ra một số vụ cháy rừng có biểu hiện cố ý hủy hoại tài nguyên rừng như Hoằng Hóa 2 vụ, Tĩnh Gia 9 vụ. Hiện vẫn còn một số địa phương công tác phòng cháy, chữa cháy rừng chưa chặt chẽ, lực lượng thường trực, canh phòng chưa cao, chưa kiểm soát được người ra vào rừng. Theo đó, còn để những đối tượng cố ý đốt rừng, chế độ thông tin, báo cáo chưa nghiêm, một số vụ cháy đã xác định đối tượng khả nghi nhưng chưa bắt giữ, đấu tranh. Công an tỉnh cần phối hợp với các cơ quan chức năng điều tra làm rõ đối tượng cố ý đốt rừng để xử lý theo quy định của pháp luật”.

Bên cạnh việc điều tra, xác minh của cơ quan chức năng, dư luận xã hội ở Thanh Hóa đang cực lực lên án hành vi cố ý đốt rừng của các đối tượng xấu. Chỉ vì hằn thù, động cơ cá nhân mà đang tâm hủy hoại màu xanh của rừng. Phải mất vài chục năm mới có được lượng cây, mật độ phủ xanh như ngày hôm nay, chỉ 1 mồi lửa trở thành đất trống, đồi trọc, nguồn nước ngầm bị suy kiệt và rất nhiều hệ lụy đi kèm. Phá rừng là tội ác, cần sớm nghiêm trị những kẻ hủy hoại rừng.

Văn Thanh