Người dân phun thuốc diệt cỏ không có bảo hộ lao động (ảnh chụp lúc 8 giờ 30, ngày 22/6/2013, tại ngã ba Hàng Đồi, xã Thanh Nông, Lạc Thủy, Hòa Bình). Ảnh: Đức Long

Giữa tháng 6, mặt trời mới nhô lên khỏi đỉnh núi Pà Cò, các nhà trong bản Pà Háng Lớn, xã Pà Cò đang rậm rịch chuẩn bị đồ ăn thức uống để lên nương tránh nắng. Tiếng kêu thất thanh từ nhà Sùng A Páo vang lên: “Ối ... con Ý Vô uống thuốc diệt cỏ sắp chết rồi, cứu nó với”... khiến cả bản nhốn nháo chạy đến. Trung tá Sùng A Chếnh, Đội trưởng Đội An ninh, Công an huyện Mai Châu, Phó trưởng Công an xã Pà Cò phân công nhiệm vụ cho từng đồng chí rồi tức tốc vượt núi lên bản Pà Háng Lớn.

Tại nhà Sùng A Páo, chị Giàng Ý Vô (vợ Páo) nằm sóng soài trên giường, da tím tái, 2 đứa con khóc lịm bên mẹ. Kiểm tra trong nhà, anh em trong Ban Công an xã thu được một xích xe đạp của Páo dùng đánh vợ, một lọ thuốc diệt cỏ loại mạnh. Chị Giàng Ý Vô được đưa ngay xuống bệnh viện huyện cấp cứu. Nhưng do uống nhiều, độc tố trong thuốc diệt cỏ quá mạnh nên đã chết trên đường đi cấp cứu.

Anh Sùng A Chếnh cho biết: Trên người chị Ý Vô có nhiều vết thâm tím. Người nhà A Páo nói là Páo dùng xích xe đánh vợ. Quá uất ức, chị Ý Vô đã uống thuốc diệt cỏ tự vẫn. Đây không phải lần đầu tiên A Páo đánh vợ. Trước đó, Páo đã đánh vợ và bị Ban Công an xã gọi lên giáo dục, đã nhận lỗi và tự giác giao nộp một khẩu súng quân dụng (súng AK).

Trung tá Chếnh cho biết, hồi trung tuần tháng 5/2013, một cháu là người Mông, đang học lớp 9, không biết vì lý do gì cũng uống thuốc diệt cỏ tự vẫn. Đồng bào Mông ở Pà Cò bắt đầu lo lắng về tác hại của thuốc diệt cỏ đối với tính mạng của con em mình.

Vụ chị Giàng Ý Vô chỉ là một trong hàng chục vụ uống thuốc diệt cỏ tự vẫn xảy ra trên địa bàn tỉnh Hòa Bình. Qua tìm hiểu cho thấy, hiện nay, việc dùng thuốc diệt cỏ để phun trên nương ngô, sắn, phun ruộng trước khi giao cấy rất phổ biến. Ở xã Tú Sơn, huyện Kim Bôi, có những cửa hàng thuốc bảo vệ thực vật, một năm bán trên 200 lít thuốc diệt cỏ. Phun thuốc tràn lan gây ra nhiều hệ lụy cho con người và gia súc.

Đặc biệt, số người dùng thuốc diệt cỏ để tự vẫn đã xảy ra khá nghiêm trọng. Tại huyện vùng cao Đà Bắc, chỉ tính trong năm 2012 và 5 tháng đầu năm 2013 đã có trên 20 vụ. Riêng xã Tân Minh, xã nghèo nhất huyện, có tới 12 vụ. Đối tượng uống thuốc diệt cỏ phần lớn ở độ tuổi từ 19 - 25. Nguyên nhân tự vẫn do vợ chồng giận nhau, vì hoàn cảnh nghèo túng...

Cụ thể, trường hợp của Lò Văn Thiếu (SN 1981), xóm Cò Phày. Thiếu là con út trong gia đình, đã hơn 30 tuổi nhưng chưa muốn lấy vợ. Bị bố mẹ thúc ép nhiều lần, nửa đêm, Thiếu đã uống thuốc diệt cỏ và dẫn đến cái chết thương tâm.

Tiếp đến, là trường hợp của Lò Văn Quàng (SN 1968), xóm Táp, xã Tân Minh, đã có vợ và 1 con. Vợ Quàng thường đi “làm ăn” xa, Quàng can ngăn vợ không được. Giận vợ, chán đời, Quàng đã tìm đến thuốc diệt cỏ.

Hoặc như anh Lường Văn Đào (SN 1990), xóm Ênh, xã Tân Minh, mới cưới vợ. Chỉ vì đêm khuya vợ hay gọi điện nói chuyện với bạn, giận vợ, Đào đã tự vẫn cũng bằng thuốc diệt cỏ.

Trường hợp Lò Văn Pím (SN 1977), xóm Trầm đau lòng hơn. Pím đã có 2 con, nhà nghèo nên đôi lúc vợ chồng cáu gắt với nhau. Giận vợ, không tìm được lối thoát, Pím đã tìm đến thuốc diệt cỏ để giải thoát.

Gần đây, trong cùng một ngày 12/4/2013, xóm Chầm, xã Tân Minh có 2 trường hợp uống thuốc diệt cỏ chết. Đó là Lường Văn Đương (25 tuổi), chỉ vì hai vợ chồng hay cãi nhau. Đương giận vợ đã uống hết một lọ thuốc diệt cỏ. Đương chết để lại cho người vợ trẻ một đứa con mới 8 tháng tuổi. Còn, anh Lường Văn Hương, chỉ vì bị bố mẹ mắng, đã uống thuốc diệt cỏ tự vẫn.

Có vụ rất đau lòng, chỉ vì chồng hay đàn đúm rượu, chè, khi say lại hành hạ vợ con. Can ngăn chồng không được, người vợ đã dùng thuốc diệt cỏ cho con uống trước, rồi mình uống để cùng chết.

Có thể thấy, tình trạng uống thuốc diệt cỏ để tự vẫn không còn là cá biệt. Đối tượng uống thuốc diệt cỏ phần lớn là thanh niên nông thôn, trình độ văn hóa thấp, gia đình nghèo, rượu chè bê tha, nghiện ngập. Trong khi đó, việc bán thuốc diệt cỏ gần như trôi nổi, không được quản lý chặt chẽ. Người dùng thuốc diệt cỏ một cách vô tội vạ, thiếu hiểu biết về tác hại của thuốc nên dẫn đến nhiều cái chết thương tâm.

Đức Long