Cuộc hỗn chiến giữa phía bị cáo và bên bị hại xảy ra từ phòng xử đến ngoài sân tòa án

Ngày 24/5/2012 vừa qua, ngay khi TAND thị xã (TX) Đồng Xoài (tỉnh Bình Phước) chưa tuyên xong bản án vụ đánh nhau gây chết người, đã một cuộc ẩu đả xảy ra ngay tại phiên tòa, phía bị cáo rượt đuổi bên bị hại ra tận ngoài đường, tiếp tục đánh người gây thương tích. Chứng kiến cảnh hỗn loạn trước công đường, dư luận người dân cho rằng, đây là hậu quả của việc truy tố và xét xử còn sót người lọt tội…

Hồ sơ vụ án thể hiện: Tối ngày 27/4/2005 sau khi nghe tin Đàm Thị Mai con ông Đàm Đình Xòa và Nguyễn Văn Gấu - con ông Nguyễn Văn Hợp, là học sinh cùng trường xảy ra xích mích, Đàm Đình Hằng, Đàm Quốc Tuấn, Đàm Đình Hải, Đàm Đình Bé (tại ấp 1, xã Tiến Hưng, TX Đồng Xoài) cùng một số người khác cầm dao mã tấu và gậy gộc, đến chòi trông ao cá của ông Hợp để đánh người nhà ông Hợp. Tại đây bị cáo Hải (con ông Hằng) dùng dao mã tấu chém nhiều nhát vào anh Lê Văn Hiệp (cháu ông Hợp) làm ngất xỉu tại chỗ, thấy vậy anh Lê Văn Ngư (em của Hiệp) bỏ chạy thì bị bị cáo Tuấn (con ông Xòa) dùng dao chém vào tay trái gây thương tích, nhưng anh Ngư chạy thoát. Đáng chú ý theo kết luận điều tra, khi ông Hợp chạy xe máy xuống khu vực ao cá thì bị Hằng (em trai ông Xòa) dùng dao chém vào đầu khiến ông Hợp gục ngay tại bờ ao, lúc này hai anh em Hải và Bé (con ông Hằng) từ trong chòi ao cá chạy ra dùng dao và mã tấu chém tiếp vào người ông Hợp. Kết quả trưng cầu giám định sau cấp cứu cho thấy: Bên cạnh anh Ngư và anh Hiệp bị thương tật 12% và 19%, ông Hợp bị mất 82% sức lao động. Sau kết luận điều tra và điều tra bổ sung của cơ quan CSĐT, ngày 18/7/2006 Công an TX Đồng Xoài đã đề nghị truy tố các bị can Hằng, Bé, Hải, Tuấn về tội “Cố ý gây thương tích” theo Khoản 3, điều 104, Bộ Luật Hình sự.

Cáo trạng của VKSND TX Đồng Xoài chỉ truy tố các bị can Tuấn và Hải về tội “Cố ý gây thương tích” theo Khoản 3, Điều 104, Bộ Luật Hình sự, còn bị can Hằng và Bé không đặt ra xử lý. Việc truy tố vừa nêu đã bị phía gia đình bị hại cho rằng, còn bỏ lọt tội phạm và chưa đúng người đúng tội.

Vậy nhưng, khác với kết quả điều tra “các bị cáo đã dùng hung khí dao mã tấu và gậy gộc” của Cơ quan Công an, Cáo trạng của VKSND TX Đồng Xoài ngày 27/10/2009 cho rằng: “Hiện trường để lại một số cây gậy và lưỡi dao” dính máu nhưng mưa ướt đã phai mờ. Đồng thời, trước đó ngày 28/11/2006, VKSND TX đã ra quyết định “đình chỉ bị can” đối với ông Hằng. Còn đối với bị can Bé, theo VKSND TX “trước và trong khi gây án bị can Bé bị chấn thương sọ não, tuy nhiên vẫn đủ năng lực nhận thức và điều khiển hành vi”, nhưng thời gian sau “cho giám định bệnh tiến triển nặng Bé không còn khả năng nhận thức” nên đã có quyết định “áp dụng biện pháp bắt buộc chữa bệnh”, khi nào khỏi sẽ xử lý sau. Từ những “lý do” trên, Cáo trạng của VKSND TX chỉ truy tố các bị can Tuấn và Hải về tội “Cố ý gây thương tích” theo Khoản 3, Điều 104, Bộ Luật Hình sự, còn bị can Hằng và Bé không đặt ra xử lý. Việc truy tố vừa nêu đã bị phía gia đình bị hại cho rằng: “Còn bỏ lọt tội phạm và chưa đúng người đúng tội”, nhất là trong khi ông Hợp đã chết vào ngày 13/5/2008 do bị chém nhiều nhát quá nặng. Điều càng khiến dư luận hết sức quan tâm, các bị cáo Hải và Tuấn với hành vi gây án rất nguy hiểm, nhưng đã được TAND TX Đồng Xoài “thay đổi biện pháp ngăn chặn” cho tại ngoại theo bảo lãnh của ông Hằng và ông Xòa, trong khi chính họ đang liên quan đến vụ án.

Trước bức xúc của dư luận, ngày 28/2/2012 TAND TX Đồng Xoài đã có quyết định “trả hồ sơ điều tra bổ sung” cho VKSND TX với lý do: “Tại kết luận giám định nạn nhân Hợp bị chém vào đầu, vùng đỉnh trán bằng dao có trọng lượng nhất định với một lực khá mạnh, thủ phạm đứng đối diện cầm tay phải chém từ trên xuống và từ phải sang trái, vì vậy cần xem xét thay đổi tội danh đối với các bị can từ tội “Cố ý gây thương tích” sang tội “Giết người”. Vậy nhưng không hiểu vì sao, ngày 29/02/2012 VKSND TX lại có văn bản gửi TAND TX Đồng Xoài cho rằng: Xét mối quan hệ mâu thuẫn 2 bên, thời gian địa điểm nơi xảy ra vụ án và các vật chứng, xác định các bị can trong vụ án chỉ phạm tội “Cố ý gây thương tích” chứ không phạm tội “Giết người” cho dù ông Hợp đã bị chết. Trước đó, khiếu nại đến các cơ quan chức năng, bà Đàm Thị Duyên - vợ ông Hợp khẳng định “do thù oán trong làm ăn nên phía gia đình ông Hằng và Xòa đã cố tình triệt hạ chồng tôi”, còn việc bọn trẻ nhỏ xích mích nhau chỉ là cái cớ. Nghiên cứu hồ sơ vụ án, Luật sư Trương Đình Tùng (thuộc Đoàn LS TP. Hồ Chí Minh) nhận định: “Về mặt ý thức khi gây án các bị cáo có ý định giết người từ trước, chủ động mang theo hung khí và tìm đến nhà nạn nhân nhằm mục đích sát hại trả thù. Chứng tỏ các bị cáo đều có sự bàn bạc trước, đồng nghĩa với phạm tội giết người có tổ chức, việc không có người bị chết lúc đó là ngoài ý muốn của các bị cáo”.

Tiếp tục tranh luận tại phiên xét xử ngày 23/5/2012, Luật sư Tùng đưa ra hàng loạt luận cứ, chứng minh việc truy tố các bị cáo tội cố ý gây thương tích là “sót người lọt tội” và có nhiều sai phạm bất thường. Trong đó, Kết luận điều tra có bị can Hằng “dùng dao chém vào đầu” khiến ông Hợp gục ngay tại bờ ao, nhưng khi truy tố và xét xử không thấy làm rõ. Kết luận giám định cho thấy, vết thương của nạn nhân Hợp là do người dùng tay phải chém, nhưng bị can Bé khai (trước khi bị cho tâm thần) là mình chỉ thuận tay trái. Bên cạnh biên bản khám nghiệm ghi có “thu giữ hai mẫu máu và tóc” nhưng trong hồ sơ vụ án không thấy, toàn bộ bảng ảnh hiện trường “chưa rõ trách nhiệm người nào làm mất” nên không thể dựng lại hiện trường theo yêu cầu của vụ án. Luật sư Tùng nhận định “không chỉ có Bé mà Hải, Tuấn đều dùng mã tấu, dao chém người, ngoài ra khi gây án có cả cha và chú các bị cáo tham gia nên phải khởi tố cả họ mới đúng”. Mặt khác, theo dư luận của người dân địa phương, bị cho là “tâm thần” nhưng không hiểu vì sao Bé vẫn lấy vợ được phép “kết hôn” và có con… Do đã hết khả năng trả lại hồ sơ điều tra bổ sung, Luật sư Tùng đề nghị TAND TX Đồng Xoài “chuyển hồ sơ lên cấp trên để điều tra xử lý theo thẩm quyền, vì vụ án có dấu hiệu giết người rất phức tạp”.

Tuy nhiên, trước quan điểm bảo lưu “không có dấu hiệu tội phạm khác, chỉ có Bé là đầu vụ nhưng hiện đang tâm thần, các bị cáo khác chỉ giúp sức” của đại diện VKSND TX, Chánh án tòa TX đã tuyên đọc bản án. Đến đoạn “các bị cáo Hải và Tuấn phạm tội cố ý gây thương tích…”, hội trường xét xử bỗng bùng lên những tiếng “phản đối việc xét xử sót người lọt tội chưa đúng pháp luật”, và “ai chém cha mẹ các vị đến chết như thế có xử gây thương tích hay không…”. Ngay lập tức, một cuộc hỗn chiến ngay tại phiên tòa rồi kéo ra sân, phía bị cáo và bên bị hại dùng gạch đá giày dép, cùng tất cả những gì mang theo hoặc vớ được, rượt đánh nhau ra tận ngoài đường, kéo theo dân chúng TX Đồng Xoài và khách vãng lai chứng kiến mỗi lúc một đông, cho dù lực lượng hỗ trợ tư pháp khoảng 30 công an với dùi cui roi điện đã “làm việc” hết mình.

Nguy hiểm hơn, do không bị tạm giam và còng tay khi xét xử (vì đã được “thay đổi biện pháp ngăn chặn” trước đó) nên trong vụ ẩu đả, các bị cáo Tuấn và Hải sau đó bị tuyên 8 và 6 năm tù, từ vành móng ngựa xông ra, cùng người nhà “tả đột hữu xung” đánh trúng cả con rể của ông Hợp chảy máu, phải đi giám định thương tích, và không chừng một vụ án mới sẽ được khởi tố.

Chúng tôi sẽ tiếp tục phản ánh vụ việc khi có thông tin mới liên quan.

Trúc Lâm