Tin nhắn rác vẫn đang gây phiền hà tới không ít các chủ sử dụng thuê bao di động. Ảnh minh họa: Hoàng Sinh

Tin nhắn rác “hành hạ” chủ thuê bao 

Khi các nhà mạng và cơ quan chủ quản là các bộ, ngành liên quan còn lúng túng tìm hướng xử lý thì người sử dụng điện thoại di động đang trở thành những “khổ chủ” đêm ngày phải nhận “bom” tin nhắn rác. 

Chị Đỗ Kim Loan (ở Hà Đông, Hà Nội) cho biết: Trước thời điểm Tết, trung bình mỗi ngày điện thoại của chị nhận ít nhất từ 3 - 5 tin nhắn rác với đủ các nội dung rao vặt “thượng vàng, hạ cám” như xả hàng chăn ga gối đệm, điện máy, kết quả sổ số kiến thiết, tử vi phong thủy, gửi tặng bài hát…  Đáng nói, tin nhắn rác mở bán căn hộ chung cư, chào mua bất động sản và các hình thức dịch vụ, trúng thưởng từ các tổng đài của các nhà mạng xuất hiện nhiều. Đó là chưa tính đến lượng tin nhắn mang tính giới thiệu các gói dịch vụ sản phẩm từ chính các nhà mạng gửi tới chủ thuê bao. 

“Ngày nào tôi cũng nhận được không dưới 5 tin nhắn rác đại loại như bán sim khuyến mãi, rao bán nhà đất… Tại sao tin nhắn rác vẫn tồn tại dai dẳng? Các cơ quan chức năng đã xử lý thế nào mà tình trạng trên vẫn hàng ngày làm phiền người dân như vậy?”, anh Mạnh Huy - một chủ sử dụng thuê bao di động bức xúc.

Theo thống kê mới đây của các doanh nghiệp viễn thông báo cáo về Cục An toàn thông tin - Bộ Thông tin và Truyền thông, có 28.000 số thuê bao điện thoại chuyên phát tán tin nhắn rác đã bị các nhà mạng chặn. Trong đó, Viettel chặn khoảng 3,8 triệu tin, so với thời gian trước nghỉ Tết đã giảm 4 - 5 lần. Với VinaPhone, tỷ lệ tin nhắn rác cũng đã giảm 10 - 14 lần. Riêng đối với tổng đài 1900XX, trong thời gian qua có 3 đầu số đã bị các nhà mạng xử lý, trong đó VinaPhone xử lý 2 và Viettel xử lý 1 đầu số. 

Giải quyết xung đột lợi ích, tin nhắn rác sẽ giảm?

Sau nhiều năm, việc làm cách nào để xử lý dứt điểm vấn nạn tin nhắn rác vẫn là câu hỏi khó đối với các cơ quan quản lý Nhà nước. Bởi trên thực tế, các chế tài xử phạt còn nhẹ, quy định chưa rõ ràng và hơn hết là cần sự vào cuộc tích cực của các nhà mạng.

Theo ông Lê Xuân Minh, Cục Cảnh sát phòng, chống tội phạm sử dụng công nghệ cao, Bộ Công an: “Các nhà cung cấp dịch vụ di động thường sử dụng rất nhiều các khuyến mại lớn, làm cho các thuê bao di động trả trước được hưởng nhiều chương trình khuyến mại. Do vậy, các thuê bao trả trước sẽ là các thuê bao thực hiện nhắn tin rác. Một nguyên nhân nữa là do quản lý các thuê bao trả trước không chặt chẽ, rất nhiều thuê bao đăng ký thông tin người sử dụng không chính xác”.

Thêm vào đó, quy định hiện nay chỉ có Nhà nước mới có kiểm soát nội dung trên mạng di động, nên các doanh nghiệp di động chỉ cho thuê đầu số, cung cấp hạ tầng mà không có quyền quản lý nội dung. Từ đó, dẫn đến tình trạng các doanh nghiệp cung cấp dịch vụ nội dung thuê hạ tầng đi lừa đảo. Trong khi đó, các doanh nghiệp di động không thể kiểm soát họ làm gì trên hạ tầng của mình!

Dưới góc độ kỹ thuật, các chuyên gia mạng cho rằng, việc xây dựng một hàng rào kỹ thuật để ngăn chặn tin nhắn rác là chuyện hoàn toàn có thể làm được. Đơn cử, VinaPhone đang triển khai hệ thống có thể chặn online, khóa các tin nhắn dựa trên từ khóa và tần suất. Tùy vào thời điểm và loại hình, khi hệ thống phát hiện có bất thường sẽ tự động khóa ngay số máy đó (có thời điểm quy định là trên 200 tin nhắn/phút thì hệ thống sẽ khóa). Phía MobiFone đã triển khai các biện pháp để chặn tin nhắn rác như: Chặn thuê bao vượt quy định tần suất 30 tin nhắn/phút; chặn hoàn toàn tin nhắn rác được gửi từ các tổng đài nhắn tin nước ngoài; lọc, theo dõi và chặn tin nhắn rác, tin nhắn có nội dung phản cảm từ các số thuê bao, khóa các thuê bao phát tán tin nhắn rác. Hay như Viettel cũng có thời gian đưa ra quy định chặn những thuê bao gửi 52 tin nhắn/phút…

Tuy nhiên, vấn đề chính đặt ra là, tin nhắn rác lại đang mang đến nguồn lợi “khủng” cho chính các nhà mạng. Do vậy, chỉ khi nào nhà mạng thực sự dám hy sinh nguồn lợi trước mắt vì quyền lợi của số đông người sử dụng thì khi đó mới không còn đất sống cho tin nhắn rác.

Nhìn nhận thẳng thắn về thực trạng này, tại hội nghị triển khai nhiệm vụ năm 2015 của Bộ Thông tin và Truyền thông, Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam đã chỉ rõ: “Tin nhắn rác là xung đột lợi ích giữa người dùng và các nhà cung cấp dịch vụ nội dung. Trong khi các nhà cung cấp nội dung muốn quảng bá các dịch vụ của mình tới người dùng nhưng người dùng không mong muốn nhận những thông tin gây phiền phức như vậy”. Phó Thủ tướng Chính phủ yêu cầu Bộ Thông tin và Truyền thông phải rà soát lại hệ thống tin nhắn rác để giải quyết triệt để, đặt lợi ích số đông lên trên hết.

Tới đây, khi Bộ Thông tin và Truyền thông áp dụng chính sách chuyển mạng nhưng được giữ nguyên số (dự kiến sẽ thực hiện vào năm 2017) thì chất lượng của nhà mạng, chế độ chăm sóc khách hàng, đặc biệt là cách thức giải quyết vấn nạn tin nhắn rác sẽ chính là một trong những yếu tố quan trọng để khách hàng quyết định ở lại hay từ bỏ mạng di động mình đang sử dụng.

Bình Yên