Bà Thoa (thứ 2 bên trái) tặng dàn vi tính cho Trường Dân tộc nội trú Sa Pa

Bà Thoa từ thiện…

Đấy là cái tên thân thiện, thể hiện sự yêu mến của đồng bào Mông, Dao ở San Sả Hồ, Sín Chải, Tả Phìn… và giáo viên, học sinh ở huyện Sa Pa, tỉnh Lào Cai đặt cho bà Nguyễn Thị Thoa. Sinh ra ở xã Dục Tú, Đông Anh, Hà Nội, năm 1960, bà Nguyễn Thị Thoa rời đất Hà thành theo bố (bố là thầy giáo) lên Sa Pa, tỉnh Lào Cai sinh sống. Sau đó, bà về Hà Nội theo học ngành Y và công tác ở một bệnh viện lớn. Năm 1994, bà bị ung thư gan và xin nghỉ việc trở lại đất Sa Pa, nơi đã gắn bó tuổi thơ của mình để sinh sống, kinh doanh. 

Từ một bác sỹ, bà Thoa bước vào nghề kinh doanh bất động sản. Bà luôn tâm niệm: Sẽ làm, phải làm ra nhiều tiền để làm từ thiện. Hàng ngày, nhìn những đứa trẻ người Mông, người Dao 5 - 6 tuổi, nhem nhuốc, dầm mưa dãi nắng, cõng em như mèo tha chuột đi lang thang trên phố chợ, rao bán từng cái vòng, cái túi thổ cẩm cho khách, nhiều lúc bà không cầm được nước mắt.

Sau 5 năm kinh doanh, bà Thoa đã có của ăn của để. Năm 2000, bà bắt đầu làm từ thiện. Cô giáo Nguyễn Thị Thảo, Chủ tịch Công đoàn Phòng Giáo dục và Đào tạo (GD-ĐT) Sa Pa cho biết: Sa Pa có 63 trường với 111 chi lớp, bà Thoa hầu như đã đến hết các trường. Đến trường nào bà cũng ghi lại tên tuổi của những giáo viên có hoàn cảnh khó khăn, những học sinh nghèo. Giáo viên thì bà hỗ trợ tiền mặt, học sinh nghèo được bà tài trợ tiền, gạo. Có nhiều học sinh được bà chu cấp tiền, gạo nuôi suốt 2 - 3 năm học. Mới đây, chuẩn bị bước vào năm học mới 2011 - 2012, bà Thoa đã dành 200 triệu đồng trợ cấp cho 40 giáo viên có hoàn cảnh khó khăn (mỗi suất 5 triệu đồng). Tặng 20 dàn máy vi tính, 1 dàn âm thanh, trị giá trên 300 triệu đồng và đầu tư xây một phòng học tin học cho Trường Dân tộc nội trú Sa Pa. Chỉ tính trong năm học 2010 - 2011, bà Thoa đã tài trợ cho Trường Dân tộc nội trú Sa Pa trên 2 tỷ đồng.

Trao đổi với PV Báo Thanh tra, thầy Trương Kim Minh, Giám đốc Sở GD-ĐT Lào Cai cho biết: Từ năm 2007 - 2011, bà Nguyễn Thị Thoa đã tài trợ cho ngành Giáo dục huyện Sa Pa trên 5 tỷ đồng tiền mặt và trang thiết bị đồ dùng học tập. 

Với những người nghèo, hộ nghèo ở Lào Cai, đặc biệt là ở huyện Sa Pa, bà Thoa cũng hết lòng cưu mang giúp đỡ lúc khó khăn, hoạn nạn và chu cấp gạo lúc giáp hạt. Ông Mã A Lủ, Chủ tịch UBND xã San Sả Hồ nói: “Dân xã mình coi bà Thoa như người Mông của San Sả Hồ thôi. Nhà đói được bà Thoa giúp gạo, nhà nghèo được giúp tiền. Người nào ốm đau phải đi viện, bà Thoa biết là đến thăm, không có tiền thì cho tiền ăn uống, bồi dưỡng. Bà con biết ơn bà Thoa nhiều lắm”.

PV đã được xem hàng chục lá thư cảm ơn của các xã, các bản của huyện Sa Pa và hàng trăm lá thư của các em học sinh là người dân tộc thiểu số gửi cho bà. Trong đó có nhiều em đã tốt nghiệp các trường cao đẳng, đại học. Trong thư, ngoài đời, mọi người gọi bà Nguyễn Thị Thoa là: “Bà Thoa từ thiện”.

 … Và những lá đơn kêu cứu

Sự việc xảy ra cách đây 4 năm (ngày 31/5/2008), bà Nguyễn Thị Hợi (tổ 7, thị trấn Sa Pa, huyện Sa Pa, Lào Cai đưa cho bà giấy vay tiền ghi ngày 31/5/2008, nội dung: “Thoa vay Hợi 1.900.000.000 đồng”, bên dưới ghi “Người vay” và chữ ký “Thoa”. Nhìn dòng chữ và chữ ký, bà đã khẳng định, đấy là chữ ký, chữ viết giả, bà Thoa nói: Bà Hợi đã giả mạo chữ ký nhằm chiếm đoạt tài sản của bà. Không riêng bà Thoa mà cả những người thường, bằng mắt thường, nhìn chữ ký của bà Thoa trên các giấy tờ văn bản giao dịch trong kinh doanh so với chữ ký trong giấy vay tiền của bà Hợi đưa ra đều nhận biết sự khác nhau, không phải chữ ký của một người. Bà Thoa không chấp nhận trả món nợ 1,9 tỷ đồng cho bà Hợi. Đồng thời, bà Thoa làm đơn tố cáo bà Hợi đã giả mạo chữ ký nhằm chiếm đoạt tài sản gửi cơ quan Công an tỉnh Lào Cai.

Sau khi tiến hành trưng cầu giám định chữ ký của bà Thoa với chữ ký trong Giấy biên nhận vay tiền ngày 31/5/2008, ngày 18/12/2008, Phòng Kỹ thuật hình sự Công an tỉnh Lào Cai có Kết luận giám định số 06/GĐKTHS nêu rõ: “Chữ ký trong Giấy biên nhận ngày 31/5/2008 so với các mẫu chữ ký của bà Nguyễn Thị Thoa không phải do cùng một người ký ra".

Trên cơ sở Thông báo Kết luận số 06/PC14 (ngày 8/1/2009), bà Nguyễn Thị Thoa đã làm đơn đề nghị Công an tỉnh Lào Cai khởi tố vụ án hình sự đối với bà Nguyễn Thị Hợi. Tuy nhiên, đơn đề nghị của bà không được giải quyết. Và, vụ việc bắt đầu nảy sinh phức tạp, lắt léo. Chữ ký của bà Nguyễn Thị Thoa tiếp tục được trưng cầu giám định tại Viện Khoa học hình sự (KHHS). Ngày 22/6/2009, Viện KHHS có Kết luận giám định số 768/C21 (P16), ghi rõ: “Chữ ký, chữ viết “Nguyễn Thị Thoa” dưới mục “người vay trên tài liệu giám định với chữ ký, chữ viết của Nguyễn Thị Thoa trên 4 tài liệu mẫu, có đặc điểm giống nhau, nhưng có đặc điểm chỉ xuất hiện trên tài liệu cần giám định mà không xuất hiện trên tài liệu mẫu, nên với mẫu hiện có chưa đủ cơ sở kết luận người ký, người viết”. Bà Thoa khẳng định, ngày 31/5/2008, bà không vay 1,9 tỷ đồng của bà Hợi. Giấy nhận nợ ghi ngày 31/5/2008 là giấy giả.

Chữ ký của “bà Thoa” tiếp tục “hành trình” đến Viện B - Viện KHHS TP Hồ Chí Minh. Ngày 16/6/2011, Viện B - Viện KHHS TP Hồ Chí Minh có Kết luận giám định số 1663/C54B CTHĐ, nêu rõ: “Chữ ký, chữ viết “Nguyễn Thị Thoa” trong Giấy biên nhận ngày 31/5/2008 giữa Thoa và Hợi là chữ ký và chữ viết của Nguyễn Thị Thoa”. Kết luận này khiến bà Thoa và nhiều người theo dõi vụ việc từ đầu ở tỉnh Lào Cai đều bất ngờ.

Bất ngờ bởi, trong vụ việc này, Thông báo Kết luận số 06/PC14 ngày 8/1/2009 của Phòng Kỹ thuật Hình sự Công an tỉnh Lào Cai đã khẳng định tính đúng, sai của chữ ký trong Giấy biên nhận ngày 31/5/2008 không những bằng cơ sở khoa học chuyên ngành mà còn được khẳng định bằng chính lời thú nhận của mẹ con Nguyễn Thị Hợi và Đỗ Thùy Dung trong các buổi làm việc với cơ quan công an.

Cụ thể: Tại Biên bản làm việc ngày 30/12/2008, Đỗ Thùy Dung (con gái bà Nguyễn Thị Hợi) công nhận trước cơ quan Công an là: “Chữ viết trên Giấy biên nhận ngày 31/5/2008 là do Đỗ Thùy Dung viết ra”. Và, tại Biên bản làm việc hồi 12 giờ, ngày 6/1/2009, bà Hợi đã nhận: Trên cơ sở pháp lý biên nhận ngày 31/5/2008 thì bà Hợi sai. Hai cơ sở này đã đủ căn cứ pháp lý để kết luận: “Chữ ký trong Giấy biên nhận ngày 31/5/2008 so với các mẫu chữ ký của bà Nguyễn Thị Thoa không phải do cùng một người ký ra” như nội dung Thông báo Kết luận số 06/PC14. Mà, không phải chữ ký của cùng một người thì đó là chữ ký giả! Vì vậy, bà Nguyễn Thị Thoa cho rằng, nội dung Kết luận số 1663/C54B-CTHĐ ngày 16/6/2011 của Viện KHHS TP Hồ Chí Minh không khách quan. Đây chính là cơ sở để các cơ quan chức năng xem xét lại vụ việc.

Bà Nguyễn Thị Thoa nói: “Tôi đã dành dụm những đồng tiền do chính mồ hôi công sức và nước mắt của mình để làm từ thiện với số tiền hàng chục tỷ đồng thì không lý do gì tôi lại lật lọng, lừa đảo để lấy 1,9 tỷ đồng của bà Hợi… Tôi tin rằng công lý sẽ bảo vệ lẽ phải. Nỗi oan ức của tôi sẽ được minh oan”.

PV