(Thanh tra) - Đó là nhận định của chủ nhiệm đề tài khoa học cấp bộ “Nâng cao hiệu quả phát hiện và khắc phục hạn chế, bất cập trong quản lý chính sách, pháp luật qua công tác thanh tra” do TS Trần Văn Long, Phó Vụ trưởng Vụ Pháp chế, Thanh tra Chính phủ làm chủ nhiệm.
Trình bày tại hội thảo, TS Trần Văn Long chia sẻ, mục tiêu nghiên cứu của đề tài là đề xuất quan điểm, giải pháp nhằm hoàn thiện pháp luật và nâng cao hiệu quả phát hiện, khắc phục hạn chế, bất cập trong quản lý, chính sách, pháp luật qua hoạt động thanh tra.
Để đạt được mục tiêu nghiên cứu, đề tài triển khai các nội dung: Những vấn đề chung về phát hiện và khắc phục hạn chế, bất cập trong quản lý, chính sách, pháp luật qua công tác thanh tra; Quy định pháp luật và thực tiễn phát hiện, khắc phục hạn chế, bất cập trong quản lý, chính sách, pháp luật qua công tác thanh tra; Định hướng, giải pháp cho việc nâng cao hiệu quả phát hiện và khắc phục hạn chế, bất cập trong quản lý, chính sách, pháp luật qua công tác thanh tra.
Chủ nhiệm đề tài cho rằng, cơ quan thanh tra chưa thực sự thể hiện rõ là một “mắt xích” quan trọng trong việc nhận diện, phát hiện những “điểm nghẽn” về thể chế để kiến nghị hoàn thiện.
Mặt khác, số lượng các cuộc thanh tra đã phát hiện hạn chế, bất cập trong cơ chế quản lý, chính sách, pháp luật để kiến nghị cụ thể với cơ quan Nhà nước có thẩm quyền có giải pháp, biện pháp khắc phục chưa nhiều.
Xét trong tổng thể các cuộc thanh tra được tiến hành thời gian qua, nội dung về kiến nghị hoàn thiện chính sách, pháp luật chưa được đặt làm trọng tâm trong kết luận thanh tra đặc biệt là đánh giá tính khả thi và hiệu quả của chính sách; chất lượng kiến nghị với cơ quan Nhà nước có thẩm quyền có giải pháp, biện pháp khắc phục về hoàn thiện chính sách, pháp luật tại nhiều kết luận thanh tra còn chung chung, chưa đưa ra được kiến nghị đề xuất sửa đổi, bổ sung quy phạm cụ thể tại điều, khoản, điểm của văn bản quy phạm pháp luật liên quan khi phát hiện có vấn đề bất cập.
Trên cơ sở định hướng là việc hoàn thiện pháp luật về phát hiện bất cập trong quản lý, chính sách, pháp luật phải gắn liền với hoàn thiện pháp luật về thanh tra; gắn liền với các chủ trương của Đảng và Nhà nước về chiến lược xây dựng, hoàn thiện pháp luật; các kiến nghị hoàn thiện cơ chế, chính sách, pháp luật phải bảo đảm đồng bộ, thống nhất, phù hợp và có tính khả thi; việc chỉ đạo triển khai các cuộc thanh tra phải hướng tới bảo đảm đầy đủ các mục đích của hoạt động thanh tra, đề tài đưa ra các giải pháp về nhận thức, hoàn thiện quy định pháp luật và tổ chức thực hiện.
Góp ý tại hội thảo, ThS Lê Thị Thúy, Trưởng phòng Hành chính - Tổ chức, Viện Chiến lược và Khoa học Thanh tra nhận thấy, đề tài đã được triển khai nghiêm túc, bài bản, các nội dung đã được nghiên cứu chi tiết. Đề tài đã giải quyết khá tốt các nội dung liên quan đến phát hiện bất cập, hạn chế về chính sách, pháp luật.
Tuy vậy, theo ThS Lê Thị Thúy, đề tài chưa giải quyết tốt những nội dung liên quan đến khắc phục của các cơ quan Nhà nước trong quản lý, chính sách, pháp luật qua công tác thanh tra.
ThS Lê Thị Thúy đề nghị, Chương I cần bổ sung một số nội dung như: Trách nhiệm, thẩm quyền và phương thức để xác định chủ thể trong việc phát hiện và khắc phục hạn chế, bất cập. Ban chủ nhiệm đề tài cân nhắc xem có nên đưa ra những kinh nghiệm quốc tế, đặc biệt là kinh nghiệm của Nhật Bản về vấn đề này.
ThS Lê Văn Đức, Phó Trưởng phòng Quản lý khoa học và Thông tin, thư viện, Viện Chiến lược và Khoa học Thanh tra cho rằng, đây là đề tài có nội dung nghiên cứu hay và cách tiếp cận của chủ nhiệm đề tài là phù hợp.
Ông cho rằng, tại Chương I cần cơ cấu lại là: Quan niệm, đặc điểm; chủ thể, nội dung, phương thức thực hiện. Các yếu tố tác động thể hiện sát hơn với nội dung nghiên cứu. Nội dung liên quan đến khắc phục của các cơ quan Nhà nước trong quản lý, chính sách, pháp luật qua công tác thanh tra nên nghiên cứu, tham khảo thông qua hoạt động kiểm tra việc thực hiện kết luận thanh tra của Thanh tra Chính phủ.
Đại diện Thanh tra Bộ Tài chính đề nghị, đề tài cần làm rõ hai vấn đề: phát hiện và khắc phục. Đây là hai hoạt động ít được thực hiện trên thực tế. Vì vậy, phần thực trạng cần nghiên cứu sâu hơn nữa. Hiện nay, số liệu chưa phản ánh được thực trạng.
Trong các giải pháp, vị này cho rằng, cần bổ sung giải pháp cần có cơ quan đầu mối trong việc phát hiện và khắc phục, vì vậy, cần kiến nghị có bộ phận mang tính cấp vụ về việc này để mang tính đồng bộ và khả thi.
Ông Nguyễn Đình Bính, Vụ Pháp chế, Thanh tra Chính phủ cho rằng, phần thực trạng chưa toàn diện, ngoài các đoàn của Thanh tra Chính phủ còn có các đoàn thanh tra bộ, ngành khác; các kết luận kiến nghị cần cụ thể của đoàn thanh tra nào? các kiến nghị tại Chương III cần cụ thể hơn.
ThS Nguyễn Sĩ Giao, Phó Trưởng phòng Hành chính - Tổ chức, Viện Chiến lược và Khoa học Thanh tra gợi ý chủ nhiệm đề tài nên cân nhắc xem vấn đề liên quan đến quản lý qua công tác thanh tra. Đặc biệt, đề tài cần có sự so sánh, tổng kết những quy định của chính sách, pháp luật.
Đồng thời, phần thực trạng đề tài cần có sự thể hiện lại, trong đó đưa ra những bình luận, đánh giá; cần có những tiêu chí để đánh giá và quy trình để đánh giá hiệu quả.
TS Tạ Thu Thủy, Phó Trưởng phòng Nghiên cứu khoa học và Hợp tác phát triển, Viện Chiến lược và Khoa học Thanh tra cho rằng, Chương 2 cần chỉ ra những chồng chéo, mâu thuẫn trong các văn bản pháp luật; bổ sung những giải pháp mang tính chỉ đạo, điều hành.
