Tổng Thanh tra cũng cho rằng, việc đánh giá thành tích nên dựa vào việc đã giải quyết xong vụ việc tồn đọng kéo dài hay chưa, không nên báo cáo đã làm hết thẩm quyền.

Nếu địa phương đâu cũng kêu đã làm hết thẩm quyền mà vụ việc vẫn còn dây dưa kéo dài, “đá lên”, “đá xuống” thì ai giải quyết? Ai vì dân, vì công việc, ai tránh né, đùn đẩy, nói thì hay như làm thơ, nhưng việc thì... bỏ bê?

Ừ, trách nhiệm trên giấy là theo thẩm quyền, nhưng lãnh đạo mà cùng cán bộ tiếp dân tập trung giải quyết, cách này không xong thì xoay cách khác với động cơ vì dân, lo cho dân, như đã thức trắng đêm cùng dân chống úng, chống hạn còn được nữa là “gỡ rối cho dân”? Dân cùng khổ, dân gieo neo, dân chưa hiểu... sao ta không cùng dân tìm hiểu, xoay xở, lọc từng văn bản, cùng kêu lên đến thượng tầng để giải quyết bằng xong. Có lãnh đạo thờ ơ với dân đến nỗi khi đoàn thanh tra cấp trên hỏi đến vụ việc tồn đọng nhiều năm, cứ ngỡ của tỉnh nào?

Chúng tôi đã đọc từng dòng mà Thủ tướng Võ Văn Kiệt, không ngủ được, viết khi đọc đơn của một cụ già 73 tuổi, ở một trung tâm bảo trợ, kêu cứu; đề nghị Tổng Thanh tra Tạ Hữu Thanh cử một cán bộ có tâm huyết, có kinh nghiệm về nằm vùng ở trung tâm đó, bí mật làm cho ra vụ việc trong đơn nêu... Nếu có tốn kém kinh phí, Chính phủ sẽ trích thêm và báo cáo gấp để có phương án xử lý.

Và mãi sau này, khi vụ việc đã xong, chúng tôi mới hiểu: Thủ tướng đã quan tâm, sâu sát đến việc giải quyết đơn thư khiếu tố của dân và hiểu tường tận bộ máy cồng kềnh của chúng ta đến mức nào... Có làm, nhưng không đến nơi đến chốn!...

Vì sao Thủ tướng lại phải đề nghị cụ thể và trực tiếp giải quyết như vậy một lá đơn? Vì cụ già kêu cứu đã nhiều năm. Cụ kể, năm nào cũng có một đoàn thanh tra của bộ, của tỉnh. Có năm đến 2, 3 đoàn... Cứ nhận được đơn khiếu tố là có đoàn đến, được tỉnh, huyện, sở, trung tâm tiếp đón trọng thị... nhưng vụ việc thì vẫn còn. Vì sau khi đoàn về, giám đốc trung tâm lại gọi cụ già lên nói về nội dung lá đơn và tìm cách “hành hạ” cụ... Thủ tướng khóc. Chúng ta, những người làm công tác thanh tra không cầm được nước mắt.

Vụ Thanh tra Nội chính - Văn xã (Vụ 3) lúc bấy giờ được Tổng Thanh tra cử người, bí mật lên đường... và phát hiện ra vụ tham nhũng, với những sự việc tàn bạo, phi nhân tính tại nơi cụ già gửi đơn. Thủ tướng nhận được báo cáo, rất hài lòng. Tổng Thanh tra hết lời khen ngợi thanh tra viên cao cấp: Nguyễn Hữu Lương, người vừa hoàn thành nhiệm vụ vẻ vang!

Có thể, bây giờ các cục, vụ thanh tra của Thanh tra Chính phủ đang lập đoàn thanh tra, có thể là liên ngành và địa phương; có thể có đoàn lớn, rầm rộ ra quân... nhưng, điều đó không quan trọng. Vì Thanh tra Chính phủ đã có đoàn ra đi âm thầm, lặng lẽ nhưng thành tích thu được đọng mãi trong lòng dân và được người đứng đầu Chính phủ ghi nhận. Chúng ta sẽ mãi nuối tiếc vì trong giai đoạn cấp bách cần thiết này, chúng ta không giải quyết trọn vẹn được những vụ việc do đơn thư tồn đọng đặt ra!

Tôi nhớ: Cách đây 5 năm, chúng ta có 238 vụ việc tồn đọng. Chúng ta cũng đã quyết tâm, cũng đã hứa cùng địa phương quyết liệt giải quyết, đã tập trung cùng báo, đài Trung ương công khai giải quyết từng vụ... Nhưng rồi, công việc đời thường đã cuốn hút chúng ta, các kế hoạch mới đã đẩy chúng ta lên cao vút, nay trở về nhìn lại số vụ việc đã tăng hơn gấp đôi (528 vụ) và khó khăn, phức tạp nhiều hơn... Giá cả leo thang, công việc nặng nề. Nhưng, trên chúng ta là Tổ quốc, là nhân dân, nhiệm vụ Chính phủ đã giao, xin quyết không nề hà!

 Hoàng Trí