Ông Andrea Salvini, chuyên gia kinh tế lao động thuộc Tổ chức Lao động Quốc tế cho rằng, nguyên nhân việc làm phi chính thức của người lao động là do sự không khai báo công việc; công việc của họ mang tính chất đơn giản với thời gian ngắn hoặc mức lương dưới ngưỡng quy định; đặc biệt là đặc thù công việc của họ không áp dụng các quy định về lao động vì nhiều lý do khác nhau. Vì vậy, quan hệ lao động của họ theo pháp luật hoặc trên thực tế không chịu sự điều chỉnh của pháp luật lao động quốc gia, nên không được hưởng các lợi ích bảo trợ xã hội hoặc các lợi ích nhất định liên quan đến việc làm.

Còn theo ông Nguyễn Thắng, Giám đốc Trung tâm Phân tích và Dự báo của Viện Khoa học Lao động và Xã hội, sự dịch chuyển cơ cấu từ chính thức sang phi chính thức sẽ gia tăng một phần do những chính sách cắt giảm đầu tư công vào các dự án về cơ sở hạ tầng, dẫn đến tình trạng thất nghiệp tạm thời của những lao động di cư giản đơn, phần lớn làm việc theo ngày. Tuy nhiên, hầu hết nhóm lao động này vẫn tìm được công việc khác do nhu cầu về dịch vụ và xây dựng dân dụng vẫn có sức hút. Để bảo đảm trợ giúp cho nhóm đối tượng này, ông Thắng đề xuất nên xóa bỏ quy định lao động phải làm việc với hợp đồng trên 12 tháng mới được tham gia bảo hiểm thất nghiệp; chia nhỏ các khoản phí trả bảo hiểm ra làm nhiều phần.