TS. Đinh Văn Minh, nguyên Vụ trưởng Vụ Pháp chế, Thanh tra Chính phủ: “Đặt công tác cán bộ trong tầm cao hơn, sâu sắc hơn”

Một trong những điểm mới quan trọng được nêu trong dự thảo Báo cáo chính trị là chú trọng luân chuyển cán bộ. Chủ trương này không phải mới, nhưng được đặt trong tầm cao hơn, sâu sắc hơn: Luân chuyển để rèn luyện, để thử thách và để trưởng thành. Đảng xác định rõ nguyên tắc “có vào, có ra”, “có lên, có xuống”. Điều này có nghĩa cán bộ không còn là vị trí cố định, mà là một quá trình rèn luyện, sàng lọc và phát triển liên tục.

Ảnh: Bảo Anh

Cơ chế “có lên, có xuống” cũng là cách để loại bỏ tư duy nhiệm kỳ, tình trạng “ngồi lâu hóa lão làng” và tạo động lực phấn đấu cho cán bộ trẻ.

Một dấu ấn đáng chú ý được thực hiện ngay trước Đại hội Đảng lần thứ 14 là 100% bí thư tỉnh ủy, thành ủy được chỉ định, được bầu đều không phải là người địa phương. Mới đây, Bộ Chính trị, Ban Bí thư chỉ đạo tiếp tục triển khai chủ trương bố trí 100% các chức danh Chủ tịch Ủy ban nhân dân, Chủ nhiệm Ủy ban kiểm tra, Chánh Thanh tra tỉnh không phải người địa phương. Đây là một chủ trương lớn, thể hiện quyết tâm chính trị mạnh mẽ của Đảng trong việc phòng chống cục bộ địa phương, ngăn chặn lợi ích nhóm, bảo đảm khách quan, minh bạch trong công tác lãnh đạo, quản lý.

Xây dựng đội ngũ cán bộ đáp ứng yêu cầu của kỷ nguyên phát triển mới không chỉ là việc của tổ chức cán bộ, mà là nhiệm vụ chiến lược của cả hệ thống chính trị. Mục tiêu cuối cùng là hình thành một nền công vụ hiện đại, chuyên nghiệp, liêm chính, lấy phục vụ nhân dân làm trung tâm, lấy chất lượng cuộc sống của người dân làm thước đo cho năng lực và hiệu quả lãnh đạo, quản lý.

Để làm được điều đó, cần tiếp tục hoàn thiện cơ chế đánh giá cán bộ thực chất, lấy sản phẩm công việc và sự hài lòng của người dân làm thước đo. Đổi mới công tác đào tạo, bồi dưỡng cán bộ theo hướng chuẩn hóa, chuyên nghiệp hóa và hội nhập quốc tế. Đồng thời, cần tiếp tục tăng cường kiểm soát quyền lực, kiên quyết chống chạy chức, chạy quyền, chạy quy hoạch, xử lý nghiêm các vi phạm, đồng thời khuyến khích người dám nghĩ, dám làm, dám chịu trách nhiệm vì lợi ích chung.

Ảnh: Bảo Anh

Ông Phan Văn Lâm, Phó Tổng Biên tập phụ trách Tạp chí Pháp Luật và Phát triển (Hội Luật gia Việt Nam): “Sự chuyển biến mạnh về tư duy lãnh đạo và văn hóa quyền lực”

Tôi cho rằng đây là một chủ trương rất đúng, rất trúng và rất kịp thời. Bởi trong hệ thống chính trị, công tác cán bộ luôn là “then chốt của then chốt”, là gốc của mọi đổi mới. Nếu không đổi mới cách đánh giá và sử dụng cán bộ, mọi chủ trương cải cách khác đều khó đạt hiệu quả thực chất. Vị trí, vai trò đặc biệt của cán bộ được Chủ tịch Hồ Chí Minh chỉ rõ: “Cán bộ là cái gốc của mọi công việc”, “muôn việc thành công hay thất bại, đều do cán bộ tốt hoặc kém”. Người nhấn mạnh rằng: “Đảng không phải là một tổ chức để làm quan phát tài. Nó phải làm tròn nhiệm vụ giải phóng dân tộc, làm cho Tổ quốc giàu mạnh, đồng bào sung sướng”

Nguyên tắc “có vào, có ra – có lên, có xuống” thể hiện một sự chuyển biến mạnh về tư duy lãnh đạo và văn hóa quyền lực. Qua đó khẳng định chức vụ không phải là đặc quyền, mà là trách nhiệm gắn với hiệu quả thực thi công vụ. Ai làm tốt, được nhân dân tín nhiệm thì được trọng dụng; ai trì trệ, thiếu năng lực, mất uy tín thì phải rời vị trí, nhường chỗ cho người khác. Cơ chế này nếu làm nghiêm sẽ tạo ra sự tuần hoàn lành mạnh trong hệ thống, khắc phục tình trạng “muốn giữ ghế mà không dám làm, dám chịu trách nhiệm”.

Điểm đặc biệt tích cực là lần này Đảng nhấn mạnh yêu cầu đánh giá cán bộ phải khách quan, dân chủ và thực chất. Nghĩa là không chỉ dựa vào hồ sơ, báo cáo, mà phải nhìn vào sản phẩm cụ thể, hiệu quả công việc và mức độ tín nhiệm của nhân dân. Đây là xu hướng hiện đại mà nhiều nước phát triển cũng áp dụng, đánh giá công vụ dựa trên dữ liệu, kết quả và sự hài lòng của xã hội.

Tất nhiên, để chủ trương này đi vào cuộc sống, phải có thể chế đồng bộ: Tiêu chí đánh giá rõ ràng, cơ sở dữ liệu năng lực cán bộ, cơ chế bảo vệ người dám nghĩ, dám làm và chế độ đãi ngộ tương xứng. Nếu chỉ nói “có lên có xuống” mà không có cơ chế bảo vệ cán bộ đổi mới, thì người ta sẽ chọn an toàn, không dám làm.

Tôi tin rằng, nếu thực hiện nghiêm túc, đây sẽ là đột phá thực chất nhất của Đại hội XIV, bởi tư duy này chạm đến “cái gốc của mọi cái gốc”: Con người và quyền lực. Khi công tác cán bộ được đổi mới theo hướng công tâm, minh bạch và vì hiệu quả, loại bỏ tư tưởng “quan hệ, tiền tệ” thì niềm tin của Nhân dân vào Đảng và bộ máy Nhà nước sẽ được củng cố mạnh mẽ hơn, tăng chất lượng đội ngũ lãnh đạo, quản lý, bảo đảm “chọn đúng người, giao đúng việc”.

Ảnh: M.Nguyệt

Luật sư Nguyễn Doãn Hùng, Giám đốc Công ty Luật TNHH HTC Việt Nam (Đoàn Luật sư TP Hà Nội): “Thể hiện rõ nguyên tắc công bằng, minh bạch”

Tôi hoàn toàn đồng tình và đánh giá cao tinh thần quyết liệt của định hướng này. Chủ trương “có vào, có ra – có lên, có xuống” là bước tiến rất quan trọng, thể hiện rõ nguyên tắc công bằng, minh bạch, trách nhiệm cá nhân gắn liền với kết quả thực tiễn.

Để thực hiện được tinh thần này, tôi cho rằng, cần luật hóa và quy định chi tiết hơn về tiêu chí, quy trình đánh giá cán bộ theo hướng lượng hóa bằng kết quả công việc, mức độ tín nhiệm và năng lực thực tiễn, tránh hình thức, cảm tính.

Bên cạnh đó, tăng cường cơ chế giám sát độc lập, có sự tham gia của Mặt trận Tổ quốc, báo chí và Nhân dân trong đánh giá, nhận xét cán bộ, để bảo đảm tính dân chủ và khách quan.

Một giải pháp nữa là đề cao trách nhiệm người đứng đầu, gắn kết quả công tác cán bộ với trách nhiệm cá nhân của lãnh đạo cơ quan, đơn vị; nếu bổ nhiệm sai, phải chịu trách nhiệm. Đồng thời, khuyến khích tạo môi trường công bằng, khuyến khích phát triển dựa trên năng lực, phẩm chất và cống hiến, thay vì dựa vào “thâm niên” hay “quan hệ”.

Nếu làm được điều này, công tác cán bộ thực sự sẽ trở thành “khâu then chốt của then chốt”, góp phần xây dựng đội ngũ cán bộ vừa có đức, vừa có tài, dám nghĩ, dám làm, dám chịu trách nhiệm vì lợi ích chung của đất nước và Nhân dân.

Ảnh: Bảo Anh

Ths. Hà Tiến Linh, Học viện An ninh Nhân dân: “Một bước tiến quan trọng, thể hiện tầm nhìn chiến lược và quyết tâm chính trị rất cao”

Có thể nói, việc Dự thảo Báo cáo Chính trị trình Đại hội XIV của Đảng xác định đổi mới mạnh mẽ công tác cán bộ, bảo đảm khách quan, dân chủ, thực chất, hiệu quả, nhất là công tác thẩm định, đánh giá cán bộ theo đúng chủ trương “có vào, có ra”, “có lên, có xuống” là một bước tiến quan trọng, thể hiện tầm nhìn chiến lược và quyết tâm chính trị rất cao của Đảng ta trong xây dựng, chỉnh đốn Đảng giai đoạn mới.

Trên thực tế, tinh thần “có vào, có ra - có lên, có xuống” không phải là điều mới được đặt ra, mà đã được khẳng định xuyên suốt trong lịch sử cầm quyền của Đảng ta. Trong từng giai đoạn lịch sử, Đảng ta luôn nêu cao tinh thần trách nhiệm trước Nhân dân, dám nhìn thẳng sự thật, dám sửa sai, dám để cán bộ rời vị trí khi không còn phù hợp với yêu cầu nhiệm vụ. Đến nay, tinh thần ấy tiếp tục được thể chế hóa mạnh mẽ hơn trong Quy định số 377-QĐ/TW ngày 8/10/2025 của Ban Chấp hành Trung ương “về phân cấp quản lý cán bộ và quy hoạch, bổ nhiệm, giới thiệu ứng cử, tạm đình chỉ công tác, cho thôi giữ chức vụ, từ chức, miễn nhiệm đối với cán bộ”.

Quy định này không chỉ chuẩn hóa quy trình, thẩm quyền và trách nhiệm của từng cấp trong quản lý cán bộ, mà còn mở đường cho việc xây dựng cơ chế kiểm soát quyền lực thực chất hơn, khuyến khích cán bộ tự nguyện từ chức khi không còn đủ uy tín, năng lực. Đồng thời, sẵn sàng bổ nhiệm chức vụ cao hơn với cán bộ đã bị cách chức nếu cán bộ đủ năng lực. Đây là một bước cụ thể hóa quan điểm “có vào, có ra - có lên, có xuống” thành quy trình, nguyên tắc bắt buộc trong thực tiễn tổ chức.

Đồng chí Tổng Bí thư nhiều lần nhấn mạnh rằng cán bộ phải được đánh giá công tâm, khách quan, ai xứng đáng thì trọng dụng, ai yếu kém, vi phạm thì phải thay thế kịp thời; không để tình trạng “hạ cánh an toàn”, “đóng khung chức vụ” hay “nể nang, né tránh” kéo dài. Quan điểm đó được thể hiện rõ trong tinh thần của Dự thảo Báo cáo Chính trị trình Đại hội XIV: Công tác cán bộ phải được đổi mới mạnh mẽ, thực chất, hiệu quả, coi đây là một trong những đột phá chiến lược để xây dựng Đảng thật sự trong sạch, vững mạnh toàn diện.

Như vậy, việc đưa chủ trương “có vào, có ra - có lên, có xuống” vào nội dung Dự thảo Báo cáo Chính trị Đại hội XIV không chỉ là sự kế thừa truyền thống lãnh đạo của Đảng ta trong suốt 95 năm qua, mà còn là sự khẳng định tầm cao mới của tư duy cầm quyền: gắn quyền lực với trách nhiệm, gắn chức vụ với năng lực và uy tín, xây dựng một đội ngũ cán bộ thật sự “vừa hồng, vừa chuyên”, đáp ứng yêu cầu của thời kỳ phát triển mới của đất nước.

Ảnh: Bảo Anh

Bà Lại Kim Dung, Văn phòng Đảng uỷ Thanh tra Chính phủ: “Chủ trương đúng đắn của Đảng ta nhằm nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ”

Tôi cho rằng Dự thảo đã thể hiện một bước tiến về tư duy trong công tác cán bộ, là một chủ trương đúng đắn của Đảng ta nhằm nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ, góp phần thiết thực giải quyết các khâu còn hạn chế trong công tác tổ chức thực hiện. Chủ trương này cho thấy Đảng ta đề cao tính khách quan, dân chủ trong công tác thẩm định, đánh giá cán bộ, phù hợp với yêu cầu, đòi hỏi của thực tiễn, hướng tới xây dựng đội ngũ cán bộ lãnh đạo, quản lý thực sự tiêu biểu, có năng lực.

Chủ trương "có vào, có ra", "có lên, có xuống" phù hợp với phương châm “động” và “mở” trong công tác cán bộ, khắc phục tình trạng bố trí cán bộ chưa thực sự phù hợp với năng lực, đảm bảo sự luân chuyển cán bộ hợp lý; đồng thời tạo cơ chế khuyến khích cán bộ trẻ, có tài, năng động, sáng tạo, dám nghĩ, dám làm, dám chịu trách nhiệm vì lợi ích chung.

Để làm được điều này, cần cụ thể hóa các tiêu chí đánh giá cán bộ, quy trình thẩm định và cơ chế "có vào, có ra" cho từng cấp, từng ngành, tránh sự tùy tiện, chủ quan. Mặt khác, cần tăng cường vai trò giám sát của các cơ quan dân cử, báo chí, Nhân dân trong quá trình đánh giá, thẩm định cán bộ, đảm bảo tính công khai, minh bạch và thực chất và cần có cơ chế bảo vệ cán bộ, đảng viên dám nghĩ, dám làm, dám chịu trách nhiệm vì lợi ích chung, để cán bộ yên tâm công tác, không bị kỳ thị hoặc quy chụp khi thực hiện nhiệm vụ.