Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch trao quyết định Di tích quốc gia Nhà lưu niệm Chủ tịch Tôn Đức Thắng. Ảnh: KT

Chủ tịch nước Tôn Đức Thắng sinh ngày 20/8/1888, trong một gia đình nông dân nghèo tại làng Mỹ Hoà Hưng, tỉnh Long Xuyên (nay xã Mỹ Hòa Hưng, thành phố Long Xuyên, là tỉnh An Giang). 

Suốt cuộc đời cách mạng đồng chí Tôn Đức Thắng trải qua nhiều chức vụ quan trọng khác nhau song đều tận tụy, cống hiến suốt đời vì mục tiêu độc lập tự do của đất nước, vì hạnh phúc của Nhân dân.

Nhà lưu niệm Chủ tịch Tôn Đức Thắng được xây dựng tại xã Tiên Cường, Tiên Lãng, Hải Phòng trên khu vực là Nông trang Nam Bộ (sau là Nông trường Quý Cao), là di tích lưu niệm duy nhất ở Hải Phòng cũng như ở miền Bắc để lưu lại hình ảnh, hoạt động của Chủ tịch với Nhân dân địa phương.

Thời kỳ năm 1957 đến khoảng 1968, nông trang Nam Bộ là nơi lao động, làm việc, sản xuất của cán bộ, con em người miền Nam ra Bắc tập kết.

Năm 1958, Phó Chủ tịch nước Tôn Đức Thắng về thăm nông trang Nam Bộ. Đến đây ông rất xúc động trước mảnh đất và con người rất gần gũi với quê hương Nam Bộ.

Với nguyện vọng được xây cất một ngôi nhà trên mảnh đất này để tiện đi về thăm bà con quê hương, Trung ương Đảng chấp thuận để ông chọn địa điểm xây ngôi nhà cạnh bến phà Quý Cao, bên dòng sông Thái Bình (nay là thôn Đại Độ, xã Tiên Cường) và dành trọn số tiền thưởng 24.000 rúp từ Giải thưởng Quốc tế Hoà bình Lênin do Đảng và Nhà nước Liên Xô trao tặng để xây dựng ngôi nhà theo kiến trúc Nam Bộ.

Trong những năm 1958-1960, Chủ tịch Tôn Đức Thắng nhiều lần về đây động viên, thăm hỏi đồng bào miền Nam trong nông trang Nam Bộ.

Sau khi ông mất, nơi ở và sinh hoạt của được xác định là công trình lịch sử văn hóa, nơi tưởng niệm công lao, cuộc đời và sự nghiệp cách mạng của Chủ tịch Tôn Đức Thắng đối với Đảng và dân tộc, có ý nghĩa to lớn trong việc giáo dục truyền thống cách mạng, lòng yêu quê hương đất nước cho thế hệ trẻ.

Nhà lưu niệm Chủ tịch Tôn Đức Thắng là công trình có giá trị lịch sử, văn hoá sâu sắc. Khởi dựng từ những năm cuối thập niên 50 thế kỷ XX, là nơi Chủ tịch về nghỉ ngơi, thăm hỏi, động viên, khích lệ Nhân dân và đồng bào, con em miền Nam ra tập kết, yên tâm lao động sản xuất tại nông trang Nam Bộ.

Với giá trị di sản tiêu biểu, Nhà lưu niệm Chủ tịch Tôn Đức Thắng, huyện Tiên Lãng, thành phố Hải Phòng đã được Bộ trưởng Bộ Văn hoá, Thể thao và Du lịch xếp hạng Di tích lịch sử tại Quyết định số 3547/QĐ-BVHTTDL ngày 20/11/2024.

Không gian nhà lưu niệm hiện nay lưu giữ nhiều hình ảnh, tài liệu, hiện vật về Chủ tịch Tôn Đức Thắng. Nhà lưu niệm là địa chỉ đỏ giáo dục truyền thống “uống nước nhớ nguồn” của dân tộc, nêu cao tinh thần phấn đấu học tập, tu dưỡng, rèn luyện theo gương vĩ đại của Chủ tịch Tôn Đức Thắng. 

Quang cảnh tại lễ đón nhận quyết định Di tích. Ảnh: KT

Tại lễ đón nhận di tích, Bộ Văn hoá, Thể thao và Du lịch đề nghị thành phố Hải Phòng, UBND huyện Tiên Lãng thành lập Ban Quản lý di tích theo quy định; nghiên cứu lập dự án trùng tu, tôn tạo di tích, đảm bảo hoàn thiện các công trình khang trang, sạch đẹp.

Quá trình thực hiện phải theo đúng quy trình, thủ tục của Luật Di sản văn hóa; hồ sơ tu bổ phải được cấp có thẩm quyền phê duyệt. Tránh tình trạng tu bổ tự phát, manh mún, chắp vá, phá vỡ cảnh quan di tích, làm mất giá trị của di tích.

Chính quyền địa phương cần phối hợp với các tổ chức chính trị, chính trị - xã hội và các đoàn thể, tăng cường công tác tuyên truyền, tới mọi tầng lớp Nhân dân để Nhân dân có ý thức giữ gìn, phát huy giá trị di tích nói riêng và di sản văn hóa nói chung.