(Thanh tra) - Và hiện nay, có các ca khúc sáng tác nhờ AI đang gây sốt trong giới trẻ, “chiếm sóng” trên mọi nền tảng mạng xã hội và khó có thể phủ nhận các giai điệu hấp dẫn đem đến màu sắc tươi mới cho nhạc Việt.
Trong dòng chảy âm nhạc đương đại, trí tuệ nhân tạo (AI) đang trở thành “đôi cánh” mới cho nghệ sĩ Việt Nam trên hành trình sáng tạo. Việc ứng dụng AI vào sáng tác âm nhạc đương đại là xu thế tất yếu theo sự phát triển của thời đại.
Trong âm nhạc, không chỉ những người trẻ, hiện nay ở Hà Nội, các nhạc sĩ mọi lứa tuổi đã và đang hào hứng tiếp cận AI, ứng dụng công cụ này để hỗ trợ sáng tác, góp phần tạo nên những tác phẩm hay, mới lạ, hợp với xu thế thời đại. Tuy nhiên, giữa kỷ nguyên của thuật toán và dữ liệu, cảm xúc con người vẫn là mạch nguồn không thể thay thế - nơi quyết định một MV (ca khúc âm nhạc) chỉ dừng lại ở kỹ xảo hay thực sự chạm đến trái tim người xem.
"Đào tạo để sử dụng AI làm phương tiện để sáng tạo âm nhạc hiện nay giúp thuận lợi hơn, phong phú hơn", PGS-TS Trương Ngọc Thắng, Trường ĐH Văn Lang thừa nhận.
Từ những thử nghiệm ban đầu đến quá trình ứng dụng rộng rãi trong công nghiệp âm nhạc, AI không chỉ dừng lại ở vai trò công cụ hỗ trợ mà đang dần trở thành “nhà đồng sáng tạo”, thay đổi căn bản cách thức sản xuất MV. Trên thế giới, việc ứng dụng AI trong thực hiện MV đã và đang được nhiều nghệ sĩ, nhà sản xuất khai thác triệt để, tạo nên những sản phẩm gây chú ý và mở ra hướng đi mới cho nghệ thuật nghe nhìn.
Tại Việt Nam, giữa làn sóng công nghệ AI bùng nổ, MV “Khúc ca hòa bình” của nhạc sĩ Thái Nguyên mang đến làn gió mới khi kết hợp âm nhạc với công nghệ hiện đại. Toàn bộ MV này được thực hiện bằng AI, với nhân vật chính là ca sĩ ảo AI/T (Ái Trinh) - hình tượng được Thái Nguyên xây dựng trong nhiều tháng. Trong MV, AI/T hóa thân thành nàng công chúa giữa thời binh biến, biểu tượng cho khát vọng hòa bình và tình yêu nhân loại.
Hay như ca sĩ trẻ Thoại Nghi cũng vừa ra mắt MV “Đầu hàng đi”, đánh dấu bước trưởng thành trong phong cách âm nhạc sau thành công của bản hit “Dắt anh về nhà đầu năm nay". Tác phẩm gây chú ý khi được đạo diễn Phạm Vĩnh Khương thực hiện hoàn toàn bằng điện thoại - một bước thử nghiệm táo bạo.
Ứng dụng AI thế hệ mới, anh tạo nên những khung hình siêu thực, đậm chất điện ảnh. Nhân vật AI trong MV được xây dựng lấy cảm hứng từ ca sĩ Thoại Nghi, song không sao chép nguyên mẫu nhằm tôn trọng quyền hình ảnh. Sự kết hợp giữa yếu tố thời trang và không gian kỳ ảo mang đến cho khán giả một trải nghiệm thị giác mới lạ.
Nhạc sĩ Nguyễn Tiến Mạnh, Phó Chủ tịch Hội Âm nhạc Hà Nội cho biết, hiện nay, các phần mềm AI hỗ trợ sáng tác âm nhạc rất phổ biến và hữu ích. Người sử dụng có thể dùng AI để viết lời theo yêu cầu; tạo các bản nhạc với nhiều phong cách khác nhau như thính phòng, pop, rock, nhạc điện tử…; hòa âm, phối khí cho tác phẩm với những nhạc cụ, biên chế dàn nhạc đa dạng…
“AI có thể hỗ trợ các nhạc sĩ rất nhiều, giúp họ rút ngắn thời gian, công đoạn trong sáng tác và lựa chọn những phiên bản tốt nhất, ưng ý nhất cho sáng tác của mình”, nhạc sĩ Nguyễn Tiến Mạnh nhận định.
Nhiều sản phẩm âm nhạc Việt Nam gần đây cũng ghi nhận dấu ấn công nghệ AI. Trong đó, MV “Em ơi ví dầu” của ca sĩ Đan Trường được xem là MV đầu tiên tại Việt Nam thực hiện toàn bộ bằng AI - đánh dấu bước chuyển mình mạnh mẽ, đưa công nghệ này vào dòng chảy âm nhạc chính thống. Tiếp nối, nghệ sĩ Nguyên Vũ ra mắt MV “Việt Nam hành trình xanh” được thực hiện 100% bằng AI, tái hiện sinh động các địa danh và hình ảnh con người Việt Nam…
Có thể thấy, ngày càng nhiều MV Việt Nam được thực hiện hoặc ứng dụng AI trong một hay nhiều công đoạn sản xuất, khẳng định xu thế hội nhập mạnh mẽ của âm nhạc Việt trên bản đồ sáng tạo toàn cầu. Đạo diễn Phạm Vĩnh Khương, người tiên phong trong phong trào điện ảnh AI tại Việt Nam, từng thực hiện nhiều MV ứng dụng công nghệ như: Chèo mở lái ra, Bức tranh Đại Việt, Tiệc trắng, Mắt bão, đặc biệt là Đầu hàng đi, anh mất hai tháng để hoàn thiện.
Anh cho biết, dù công nghệ ngày càng phát triển, AI có thể tạo ra nội dung theo mẫu, nhưng chưa thể thay thế khả năng sáng tạo, cảm xúc và chiều sâu nghệ thuật của con người.
Nhạc sĩ Nguyễn Quý Lăng cho rằng, nếu không tiếp cận và ứng dụng AI trong sáng tác ở một mức độ nhất định thì nhạc sĩ sẽ bị tụt hậu. Bên cạnh đó, giới âm nhạc nước nhà nên nghĩ tới việc xây dựng kho dữ liệu riêng về âm nhạc Việt Nam cho AI để hỗ trợ đắc lực hơn đối với người sáng tác…
Đồng thuận, với nhạc sĩ Thái Nguyên, AI là “trợ lý sáng tạo” giúp hiện thực hóa ý tưởng, song cảm xúc và thông điệp vẫn luôn thuộc về con người. Dù còn nhiều rào cản kỹ thuật, anh tin rằng công nghệ sẽ mở ra không gian sáng tạo mới cho nghệ sĩ.
