(Thanh tra) - Trong quá trình cải cách hành chính và xây dựng nền công vụ hiện đại, minh bạch của nước ta hiện nay, tình trạng nhũng nhiễu, gây phiền hà cho người dân, doanh nghiệp đã được các cấp, các ngành áp dụng nhiều biện pháp khắc phục, nhằm tạo chuyển biến trong bộ máy hành chính Nhà nước.
Tuy nhiên, trong nhiều lĩnh vực của đời sống xã hội, ở nhiều ngành, nhiều cấp vẫn còn tình trạng cán bộ, công chức, viên chức vì động cơ vụ lợi đã lợi dụng vị trí công tác, lợi dụng kẽ hở về cơ chế, chính sách, pháp luật, lợi dụng lòng tin, sự thiếu hiểu biết về chính sách, pháp luật của một bộ phận người dân để sách nhiễu, gây phiền hà khi giải quyết công việc liên quan đến người dân, doanh nghiệp. Dù chỉ chiếm một bộ phận nhỏ, nhưng những “con sâu làm rầu nồi canh” này đang gây ra hậu quả nghiêm trọng, làm xói mòn niềm tin của người dân và doanh nghiệp vào bộ máy Nhà nước, làm méo mó môi trường đầu tư - kinh doanh, cản trở sự phát triển kinh tế - xã hội của đất nước.
Tạm đình chỉ đối với công chức nhũng nhiễu người dân, doanh nghiệp
Thực tế cho thấy, tại nhiều địa phương, không ít công chức lợi dụng chức vụ để gây khó dễ trong giải quyết thủ tục hành chính như cấp phép xây dựng, đăng ký kinh doanh, chứng nhận quyền sử dụng đất… Những biểu hiện thường thấy là cố tình kéo dài thời gian giải quyết hồ sơ, yêu cầu bổ sung giấy tờ không cần thiết hoặc “gợi ý” chi phí không chính thức. Điều này khiến người dân và doanh nghiệp rơi vào thế bị động, buộc phải "chạy chọt", gây thiệt hại về thời gian, chi phí, đồng thời tạo môi trường thuận lợi cho “tham nhũng vặt” tồn tại.
Nhằm ngăn chặn tình trạng đó, Bộ Nội vụ vừa ban hành Quyết định số 727/QĐ-BNV ngày 09/7/2025 về việc công bố thủ tục hành chính nội bộ giữa các cơ quan hành chính Nhà nước mới ban hành, được sửa đổi, bổ sung và bãi bỏ lĩnh vực công chức, viên chức thuộc phạm vi chức năng quản lý của Bộ Nội vụ, trong đó có nội dung về thủ tục hành chính liên quan đến việc tạm đình chỉ đối với công chức, viên chức nhằm đảm bảo tính liêm chính và hiệu quả trong thực thi công vụ.
Theo quyết định này, công chức có thể bị tạm đình chỉ công tác nếu có hành vi vi phạm về phẩm chất đạo đức, lối sống gây ảnh hưởng tiêu cực, bức xúc trong dư luận, ảnh hưởng xấu đến uy tín tổ chức, cá nhân. Ngoài ra, các hành vi nhũng nhiễu, tiêu cực, gây phiền hà cho người dân, doanh nghiệp, cơ quan, tổ chức trong quá trình thực thi công vụ; cố tình trì hoãn, đùn đẩy, né tránh trách nhiệm hoặc không thực hiện nhiệm vụ được giao cũng thuộc diện xem xét tạm đình chỉ công tác. Đây có thể coi là mốc đánh dấu bước tiến quan trọng trong việc xây dựng bộ máy Nhà nước tinh gọn, kỷ cương và hiện đại.
Trị tận gốc tình trạng nhũng nhiễu người dân, doanh nghiệp
Bên cạnh hình thức tạm đình chỉ công tác nêu trên, để trị tận gốc tình trạng công chức nhũng nhiễu người dân và doanh nghiệp thì trước hết các cơ quan chức năng và các địa phương cần thường xuyên rà soát hệ thống văn bản pháp luật, loại bỏ sự chồng chéo trong cấp phép, tạo sự thông thoáng cho người dân và doanh nghiệp.
Đồng thời, cần đẩy mạnh cải cách hành chính; ứng dụng chuyển đổi số; công khai, minh bạch thủ tục; xây dựng cơ chế giám sát độc lập và có biện pháp xử phạt nghiêm minh. Cơ quan chức năng cần thúc đẩy và mở rộng dân chủ trong giám sát cán bộ, công chức thực thi công vụ; kiên quyết xử lý nghiêm theo quy định của pháp luật với những trường hợp, cá nhân có biểu hiện sách nhiễu, vòi vĩnh trong thực thi công vụ. Cấp ủy Đảng các cấp cần tăng cường công tác kiểm tra, giám sát cán bộ, đảng viên, nhất là những cán bộ, đảng viên phụ trách mảng công tác dễ phát sinh tiêu cực, nhằm ngăn ngừa hiện tượng thông đồng trong thực thi công vụ để trục lợi.
Ngoài ra, cần nâng cao đạo đức công vụ, khơi dậy tinh thần phục vụ Nhân dân trong đội ngũ cán bộ. Việc xây dựng một nền hành chính phục vụ, minh bạch và liêm chính không thể đạt được nếu còn tình trạng công chức nhũng nhiễu. Mỗi cán bộ, công chức cần nhận thức rõ vai trò phục vụ Nhân dân, lấy sự hài lòng của người dân và doanh nghiệp làm thước đo đánh giá hiệu quả công việc, từ đó góp phần xây dựng bộ máy Nhà nước trong sạch, vững mạnh.
Và quan trọng hơn cả, chống nhũng nhiễu không chỉ là trách nhiệm của chính quyền mà còn cần sự tham gia của toàn xã hội. Mỗi người dân, mỗi doanh nghiệp hãy lên tiếng, góp phần xây dựng một nền hành chính phục vụ thực chất, trong sạch và văn minh.
Theo TS Cao Thị Hà, Học viện Chính trị Quốc gia Hồ Chí Minh, Quyết định 727/QĐ-BNV của Bộ Nội vụ là một bước tiến đáng kể trong việc siết chặt kỷ luật công vụ, đặc biệt là đối với những hành vi nhũng nhiễu người dân, doanh nghiệp. Quy định về tạm đình chỉ công chức có dấu hiệu sai phạm là thông điệp rõ ràng của Bộ Nội vụ: Nền công vụ không chấp nhận những kẻ lợi dụng quyền lực để trục lợi. Chỉ khi đó, bộ máy Nhà nước mới thực sự “của Nhân dân, do Nhân dân và vì Nhân dân”.
