Thanh tra tỉnh Bạc Liêu đã chỉ ra sai phạm nghiêm trọng, có dấu hiệu cố ý làm trái quy định pháp luật về đất đai tại huyện Hòa Bình. Ảnh: C.T

Quyết định cấp sai nhưng chưa được thu hồi, hủy bỏ

Ngày 16/2/2024, Chánh Thanh tra tỉnh Bạc Liêu Bùi Thanh Nguyên đã ký ban hành Kết luận thanh tra số 08/KL-TTT về thanh tra đột xuất việc chấp hành pháp luật tại UBND huyện Hòa Bình. Qua thanh tra đã phát hiện nhiều sai phạm nghiêm trọng…

Đối với việc giao đất cho 34 hộ gia đình tại ấp Vĩnh Lạc, xã Vĩnh Thịnh theo Quyết định số 01/QĐ.CT ngày 17/1/2006 của Chủ tịch UBND huyện Hòa Bình, qua thanh tra cho thấy có dấu hiệu cố ý làm trái quy định pháp luật về đất đai.

Theo đó, thực hiện sự chỉ đạo của UBND tỉnh và ý kiến thống nhất của Ban Thường vụ Huyện ủy, ngày 23/12/2003, UBND huyện Vĩnh Lợi (năm 2005 huyện Vĩnh Lợi được tách thành huyện Vĩnh Lợi và huyện Hòa Bình - PV) đã lập, xây dựng Phương án số 147/PA.UB nhằm giải quyết các phần đất của các ngành, các xã trên địa bàn huyện quản lý, sử dụng để điều chỉnh, cấp lại cho hộ dân nghèo thiếu đất hoặc không đất sản xuất.

Theo phương án này, tổng diện tích đất do UBND xã Vĩnh Thịnh quản lý là 194,5ha, trong đó diện tích giao UBND xã giao đất cho hộ dân 62,5ha đất… Căn cứ theo phương án, UBND xã Vĩnh Thịnh có tờ trình và được UBND huyện đồng ý bằng văn bản với nội dung: “UBND huyện đồng ý cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (GCNQSDĐ) cho 52 hộ, với diện tích là 62,5ha, tọa lạc tại ấp Vĩnh Lạc, xã Vĩnh Thịnh. Giao Phòng Tài nguyên và Môi trường (TN&MT) khẩn trương hoàn thành các thủ tục trình UBND huyện quyết định cấp GCNQSDĐ cho các hộ nêu trên đúng theo danh sách xét duyệt của xã”.

Việc giao đất theo phương án trên đã có nhiều hạn chế, thiếu sót, vi phạm như: Giao đất cho một số đối tượng là cán bộ đang công tác ở xã, huyện, tỉnh không đảm bảo tiêu chí nên tại thời điểm đó cán bộ và nhân dân trên địa bàn huyện chưa đồng tình và được các phương tiện thông tin đại chúng phản ánh việc giao đất trên đối với UBND huyện cho một số trường hợp sai đối tượng...

Qua nhiều cuộc họp nhằm chấn chỉnh, xem xét lại đối tượng được giao đất, UBND huyện đã xét duyệt lại từ 52 hộ xuống còn 34 hộ tại Quyết định số 01/QĐ.CT ngày 17/1/2006 của Chủ tịch UBND huyện Hòa Bình nhưng không ra quyết định thu hồi hay hủy bỏ các quyết định cấp sai trước đây…

Phát hiện hàng loạt trường hợp cấp đất sai quy định

Kết luận thanh tra khẳng định, việc Chủ tịch UBND huyện Hòa Bình ban hành Quyết định số 01/QĐ.CT ngày 17/1/2006 về việc giao đất cho 34 hộ gia đình tại ấp Vĩnh Lạc, xã Vĩnh Thịnh là sai thẩm quyền quy định tại Khoản 2 Điều 37 Luật Đất đai năm 2003.

Trong số 34 hộ được giao đất không thu tiền sử dụng đất theo Quyết định số 01/QĐ.CT, có 20 hộ được giao đất là những đối tượng hợp thức hóa từ việc giao đất sai quy định cho một số cán bộ chủ chốt, cấp ủy của xã Vĩnh Thịnh.

Cụ thể là 13 cán bộ, công chức xã được giao đất năm 1997 - 1998, trong đó có 4 cán bộ nhận đất sản xuất đến ngày được xét giao đất năm 2005 theo hình thức hợp thức hóa và hiện còn đang sản xuất (ông Huỳnh Ngọc Náo - nguyên Chủ tịch Hội Nông dân xã, ông Nguyễn Thanh Hoàng - nguyên cán bộ tư pháp xã, ông Nguyễn Thanh Dũng (Nguyễn Văn Dũng) - nguyên cán bộ Uỷ ban Mặt trận Tổ quốc xã, ông Nguyễn Việt Hùng - nguyên Chủ nhiệm Ủy ban Kiểm tra Đảng ủy xã).

Cùng với đó là 9 cán bộ chuyển nhượng phần đất cho người khác, hộ nhận chuyển nhượng được xét giao đất năm 2005 theo hình thức hợp thức hóa (ông Mã Quốc Thắng - Công an xã được giao 3,05ha đất, ông Lưu Văn Hồng - Phó Chủ tịch UBND xã được giao 3,26ha đất, ông Lê Đình Tám - cán bộ Đội Thuế xã được giao 3,57ha đất, ông Lê Văn Xinh - Công an xã được giao 3ha đất, ông Lê Văn Khương - Chủ tịch Hội Nông dân xã được giao 3ha đất; các ông Trần Thanh Hùng - cán bộ Ủy ban Mặt trận Tổ quốc xã, Trần Việt Thắng - Chủ tịch UBND xã, Trần Văn Huy - Phó Bí thư Đảng ủy xã, Nguyễn Thanh Kỳ - cán bộ Đội Thuế xã được giao 11,44 ha đất)…

Kết luận cho biết, một số hộ đã bỏ ra một khoản tiền khá lớn để chuyển nhượng đất được giao của một số cán bộ xã (trước năm 2005), là nạn nhân của việc chuyển nhượng đất trái pháp luật qua nhiều trung gian và hiện nay sau khi được giao đất năm 2005 theo phương án được duyệt, nhiều hộ đã chuyển nhượng đất cho người khác và đi khỏi địa phương nên khó xử lý, thu hồi.

Kết luận cũng chỉ ra, công tác quản lý, lưu trữ hồ sơ, tài liệu không thực hiện theo quy định. Trong quá trình thanh tra, đoàn thanh tra đã nhiều lần yêu cầu UBND xã Vĩnh Thịnh, Phòng TN&MT cung cấp hồ sơ, tài liệu liên quan đến việc giao đất cho 34 hộ gia đình nhưng các đơn vị đã không cung cấp được bản chính hồ sơ... 2 đơn vị này cũng không cung cấp các hồ sơ theo trình tự, thủ tục, hồ sơ giao đất như: Đơn xin giao đất của hộ gia đình; thẩm tra, ý kiến xác nhận vào đơn giao đất của UBND xã, thẩm tra của Phòng TN&MT...

Sai phạm nghiêm trọng, khắc phục hậu quả như thế nào?

Những vi phạm trên cho thấy việc quản lý đất đai tại UBND huyện Hòa Bình, UBND xã Vĩnh Thịnh và các cơ quan chuyên môn tham mưu trong xét duyệt giao đất đã để xảy ra sai phạm nghiêm trọng, có dấu hiệu cố ý làm trái quy định pháp luật về đất đai, cần phải điều tra, xử lý trách nhiệm theo quy định pháp luật.

Tuy việc truy cứu trách nhiệm hình sự đã hết thời hiệu theo quy định tại điểm d khoản 2 Điều 27 Bộ luật Hình sự 2015 (sửa đổi, bổ sung năm 2017), nhiều hộ không thuộc đối tượng được giao đất đã chuyển nhượng đất cho người khác và đi khỏi địa phương nên việc xử lý, thu hồi đất khó thực hiện nhưng UBND huyện Hòa Bình cần kiểm điểm xử lý kỷ luật, truy thu tiền sử dụng đất đối với cán bộ chủ chốt của xã Vĩnh Thịnh, cá nhân được cấp đất, cho thuê đất sai quy định (giai đoạn 1997 - 1998) liên quan đến diện tích giao đất cho 20/34 hộ để khắc phục hậu quả đã xảy ra, tránh thất thoát tài sản nhà nước trong quản lý, sử dụng đất.

Chánh Thanh tra tỉnh kiến nghị Chủ tịch UBND tỉnh chỉ đạo, giao Chủ tịch UBND huyện Hòa Bình truy thu tiền sử dụng đất đối với những cán bộ chủ chốt của xã Vĩnh Thịnh được cấp đất và cá nhân thuê đất sai quy định liên quan đến diện tích giao đất cho 20/34 hộ nộp vào ngân sách Nhà nước, tránh thất thoát tài sản nhà nước trong quản lý, sử dụng đất…

Đồng thời, giao UBND huyện Hòa Bình tổ chức kiểm điểm có hình thức đối với tập thể và các cá nhân có liên quan đến việc giao đất cho 34 hộ gia đình tại ấp Vĩnh Lạc, xã Vĩnh Thịnh…

Bên cạnh những sai phạm nghiêm trọng trên, kết luận thanh tra còn chỉ ra những sai phạm trong dự án đầu tư xây dựng kè chống sạt lở khu dân cư thị trấn Hòa Bình và 10 hạng mục, công trình được UBND huyện Hòa Bình chỉ đạo, thực hiện thi công chưa thanh toán cho Doanh nghiệp Tư nhân Xây dựng Nhật Tâm.

Báo Thanh tra sẽ tiếp tục thông tin vụ việc.