Dàn lãnh đạo Cenco 1 đã mắc nhiều sai phạm trong quá trình định giá tài sản cổ phần hóa. Ảnh: CTV

Trong vụ án “vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản Nhà nước gây thất thoát, lãng phí” xảy ra tại Tổng Công ty Xây dựng công trình giao thông 1, nay là công ty cổ phần (Cienco 1 - CTCP), Cơ quan Cảnh sát điều tra, Bộ Công an đã ban hành kết luận điều tra và đề nghị truy tố 7 bị can.

Các bị can bị đề nghị truy tố gồm: Cấn Hồng Lai (SN 1955, nguyên Tổng Giám đốc Cienco 1); Phạm Dũng (SN 1961, nguyên Chủ tịch Hội đồng Thành viên Cienco 1); Nguyễn Ngọc Tuyển (nguyên Kiểm toán viên Công ty Kiểm toán A&C - nay là Phó Tổng Giám đốc Công ty Kiểm toán và Định giá ASCO) và 4 người khác.

Kết luận điều tra nêu rõ, Cienco 1 ban đầu thuộc Bộ GTVT, đến năm 2013 có chủ trương cổ phần hóa nên Bộ GTVT quyết định thành lập Ban Chỉ đạo Cổ phần hóa do bị can Phạm Dũng, Chủ tịch Cienco 1 làm Trưởng ban; bị can Cấn Hồng Lai, Tổng Giám đốc Cienco 1 làm Phó Ban Thường trực.

Tháng 6/2014, Cienco 1 cổ phần hóa thành công với vốn điều lệ là 700 tỷ đồng, trong đó sở hữu Nhà nước là 35%. Tuy nhiên, đến cuối năm, Bộ GTVT thoái toàn bộ số 35% vốn này.

Khi Cienco 1 thực hiện cổ phần hóa, các bị can còn không tính giá trị quyền sử dụng 4 khu đất vào giá trị doanh nghiệp. Các khu đất gồm: 422m2 tại số 135 Nguyễn Văn Đậu, TP Hồ Chí Minh; 916m2 tại TP Tân An, tỉnh Long An; 16.706m2 tại huyện Châu Thành, tỉnh Tiền Giang và 852m2 tại TP Pleiku, tỉnh Gia Lai.

Cụ thể, năm 2013, bị can Cấn Hồng Lai khi đó đang giữ chức vụ Tổng Giám đốc Cienco 1 làm Phó Ban Thường trực ký với Công ty Tư vấn Việt hợp đồng thẩm định giá trị 4 khu đất trên. Tư vấn Việt sau đó ban hành chứng thư, thể hiện số bất động sản này có giá trị hơn 24 tỷ đồng.

Tiếp đó, ông Lai ký công văn đề nghị UBND các tỉnh Long An, Gia Lai, Tiền Giang và TP Hồ Chí Minh xác nhận giá trị các khu đất theo số liệu của Công ty Tư vấn Việt. Tuy nhiên, UBND các tỉnh Tiền Giang và Gia Lai không trả lời. Còn UBND TP Hồ Chí Minh và UBND tỉnh Long An thì đề nghị cung cấp thêm tài liệu hoặc phương án sử dụng đất để có thể trả lời nhưng Cienco 1 bỏ qua việc này.

Thay vào đó, Ban Chỉ đạo Cổ phần hóa của Cienco 1 lại ký biên bản xác định giá trị doanh nghiệp với nội dung 4 khu đất trên là “tài sản cố định vô hình” với tổng giá trị 12,6 tỷ đồng và làm văn bản báo cáo việc này với Bộ GTVT.

Tháng 10/2013, ông Nguyễn Hồng Trường khi đó là Thứ trưởng Bộ GTVT ký quyết định phê duyệt giá trị doanh nghiệp cổ phần hóa Cienco 1 trong đó có nội dung: “Thực hiện các công việc tiếp theo để cổ phần hóa, chỉ đạo hoàn thiện hồ sơ pháp lý về nhà, đất trước khi cổ phần hóa lần đầu”.

Một tháng sau, bị can Phạm Dũng khi đó giữ chức vụ Chủ tịch Cienco 1 đã ký phương án cổ phần hóa kèm tờ trình gửi Bộ GTVT với đề nghị “chuyển nguyên trạng” 4 khu đất trên sang công ty cổ phần (chuyển từ Cienco 1 của Nhà nước sang Cienco 1 cổ phần).

Cơ quan điều tra cho rằng, trên thực tế, các ông Phạm Dũng và Cấn Hồng Lai đã không xác định lại giá trị quyền sử dụng 4 khu đất theo giá trị trường, không làm thủ tục chuyển sang thuê đất gửi Bộ GTVT mà chỉ chuyển nguyên trạng cho Cienco 1 cổ phần.

Theo quy định của Chính phủ, khi doanh nghiệp cổ phần hóa, UBND cấp tỉnh sẽ có ý kiến chính thức để làm căn cứ xác định giá trị đất. Tuy nhiên, nhóm lãnh đạo Cienco 1 và các bị can thuộc Công ty A&C đã xác định 4 khu đất trên là “tài sản cố định vô hình” với tổng giá trị 12,6 tỷ đồng.

Trong khi đó, Hội đồng Định giá tài sản trong tố tụng hình sự tại 4 tỉnh thành nói trên xác định năm 2013, tổng giá trị 4 khu đất của Cienco 1 là hơn 67,4 tỷ đồng. Do vậy, hành vi của các bị can gây thiệt hại cho Nhà nước hơn 54,7 tỷ đồng (67,4 tỷ trừ 12,6 tỷ “tài sản cố định vô hình”).

Các bị can Phạm Dũng và Cấn Hồng Lai chịu trách nhiệm trong việc gây thất thoát này, theo kết luận điều tra.

Ngoài ra, hậu quả việc chuyển 4 khu đất từ doanh nghiệp Nhà nước sang cổ phần còn có trách nhiệm của Bộ GTVT và UBND các tỉnh Gia Lai, Long An, Tiền Giang, TP Hồ Chí Minh.

Cơ quan điều tra Bộ Công an đã tách 4 vụ việc liên quan 4 khu đất, chuyển cho cơ quan điều tra công an 4 tỉnh, thành nói trên để điều tra, xử lý theo thẩm quyền.