Bộ trưởng Ngoại giao Vương Nghị tại hội nghị cấp cao Đông Á. Ảnh: THX

Báo chí quốc tế ghi nhận hoạt động cải tạo đất trên biển Đông của Trung Quốc đã bị chỉ trích liên tục tại hội nghị bộ trưởng Ngoại giao ASEAN và các hội nghị liên quan ở Malaysia.

Hãng tin AFP (Pháp) đăng bài viết“John Kerry quở trách Bắc Kinh vì gây hấn ở Nam Hải”.

Bài viết nhận định tuyên bố chung của hội nghị bộ trưởng Ngoại giao ASEAN nêu rõ các yêu sách lãnh thổ ở biển Đông của Trung Quốc có thể đe dọa hòa bình trong khu vực.

hãng tin BBC (Anh) cũng đăng bài viết “ASEAN: “Trung Quốc đe dọa hòa bình”. Trong khi đó, bài “Mỹ đề nghị dừng các hoạt động khiêu khích ở Nam Hải” đăng trên trang tin MSN nhắc đến phát biểu thẳng thắn của Bộ trưởng Ngoại giao Mỹ John Kerry tại hội nghị ASEAN: “Mỹ và các nước bày tỏ lo ngại đối với Trung Quốc về tốc độ và quy mô của hoạt động cải tạo đất… Việc xây dựng các cơ sở vì mục đích quân sự đã làm dấy lên căng thẳng và nguy cơ gây bất ổn vì chính sách quân sự hóa của các nước tranh chấp”.

Phía Trung Quốc, gần nửa đêm ngày 6-8, đã công bố phát biểu của Bộ trưởng Ngoại giao Vương Nghị tại hội nghị bộ trưởng Ngoại giao Diễn đàn Khu vực ASEAN hôm 6-8 ở Malaysia.

Theo đó, ông Vương Nghị đưa ra lập luận như sau:

- Tình hình chung ở biển Đông là ổn định. Khả năng xảy ra xung đột lớn không có. Bởi thế Trung Quốc phản đối mọi lời nói và hành động nêu quá đáng gây căng thẳng. Trung Quốc ủng hộ tự do hàng hải và bay qua ở biển Đông phù hợp luật pháp quốc tế.

- Về vấn đề tranh chấp ở biển Đông, ông Vương Nghị khăng khăng cho rằng Trung Quốc có chủ quyền, Trung Quốc và ASEAN đã đạt được quy trình hai bước: Một là các nước trực tiếp liên quan sẽ giải quyết tranh chấp thông qua đàm phán và tham vấn; hai là Trung Quốc và ASEAN cùng tôn trọng hòa bình và ổn định ở biển Đông.

- Đến nay Tuyên bố về ứng xử của các bên ở biển Đông được thực hiện êm đẹp. Một số thành tựu đã đạt được trong tham vấn về thiết lập Bộ Quy tắc ứng xử trên biển Đông (COC).

- Đề nghị “ba dừng” do Mỹ đưa ra là không khả thi. Ví dụ: Nội dung cần phải dừng là gì? Tiêu chuẩn nào xác định? Ai xác định tiêu chuẩn?

- Về cải tạo đất trên biển Đông, vấn đề này không phải mới xảy ra và không do Trung Quốc khởi đầu. Nói tóm lại nguyên trạng ở biển Đông đã bị thay đổi từ lâu.

Ông Vương Nghị thông báo đến cuối tháng 6, Trung Quốc đã hoàn thành cải tạo đất và giai đoạn tới là xây dựng các cơ sở. Khi giai đoạn xây dựng hoàn tất thì Trung Quốc mở cửa các cơ sở cho các nước trong khu vực sử dụng.

Theo Dạ Thảo/PLO