Ngoại trưởng Trung Quốc Vương Nghị phát biểu tại Hội nghị đặc biệt Bộ trưởng Ngoại giao ASEAN – Trung Quốc hôm 14/6. Ảnh: Reuters

Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Lê Hải Bình hôm nay cho hay tại Hội nghị đặc biệt Bộ trưởng Ngoại giao ASEAN – Trung Quốc diễn ra hôm 14/6 tại Côn Minh, Trung Quốc, các nước ASEAN đã đồng thuận về nội dung tuyên bố báo chí của các Ngoại trưởng ASEAN.

Tuyên bố thể hiện những đánh giá của ASEAN về kết quả hội nghị và các vấn đề quan trọng được trao đổi, trong đó có lập trường chung của các nước ASEAN về vấn đề Biển Đông.

Các nước ASEAN đã nhất trí một trong các hình thức công bố tuyên bố này là Ngoại trưởng Singapore, nước điều phối quan hệ ASEAN - Trung Quốc, sẽ sử dụng khi họp báo chung với Ngoại trưởng Trung Quốc sau hội nghị.

Các nước ASEAN đang trao đổi về việc công bố tuyên bố báo chí này.

Ông Lê Hải Bình cho biết hội nghị đặc biệt Bộ trưởng Ngoại giao ASEAN – Trung Quốc được tổ chức nhằm thảo luận về tình hình Biển Đông và quan hệ giữa hai bên, đồng thời chuẩn bị cho Hội nghị Cấp cao kỷ niệm 25 năm quan hệ ASEAN – Trung Quốc, dự kiến vào tháng 9 tại Lào.

Tại hội nghị, hai bên đã nhất trí tăng cường quan hệ Đối tác chiến lược ASEAN – Trung Quốc, nhất là trong các lĩnh vực kinh tế, thương mại, đầu tư, kết nối, giáo dục và giao lưu nhân dân.

Đối với vấn đề Biển Đông, các nước ASEAN đã trực tiếp nêu quan ngại về những diễn biến phức tạp thời gian qua.

ASEAN khẳng định lập trường chung và các nguyên tắc của hiệp hội, nhấn mạnh tầm quan trọng của việc duy trì hoà bình, ổn định, an ninh an toàn hàng hải và hàng không ở Biển Đông, giải quyết hoà bình các tranh chấp trên cơ sở luật pháp quốc tế và Công ước Liên Hợp Quốc về Luật Biển 1982, tôn trọng đầy đủ các tiến trình pháp lý và ngoại giao, không sử dụng và đe doạ sử dụng vũ lực, kiềm chế, thực hiện đầy đủ và hiệu quả DOC và sớm thông qua COC.

Hai bên cũng thống nhất sẽ hoàn tất việc chuẩn bị để sớm triển khai đường dây nóng giữa các quan chức ngoại giao ASEAN – Trung Quốc về các sự cố trên biển và ra Tuyên bố ASEAN – Trung Quốc về thực hiện Bộ quy tắc để tránh va chạm bất ngờ trên biển ở Biển Đông trong dịp hội nghị cấp cao.

Trước đó, các ngoại trưởng ASEAN từng đưa ra một văn kiện mà phía Malaysia gọi là "tuyên bố chung" bày tỏ "quan ngại sâu sắc" về căng thẳng đang gia tăng ở Biển Đông. Tuy nhiên, chỉ vài giờ sau đó, Ban Thư ký ASEAN đã quyết định rút lại tuyên bố này.

Trong khi Malaysia nói rằng văn kiện được rút lại để "chỉnh sửa khẩn cấp", Indonesia lại nói rằng đã có sự "nhầm lẫn" và văn bản này không phải là tuyên bố chung của ASEAN sau hội nghị. Ban Thư ký ASEAN ở Jakarta cũng nói rằng không có tuyên bố chính thức được đưa ra sau cuộc họp.

Giới chuyên gia nhận định có thể ASEAN rút lại tuyên bố do chịu áp lực từ Trung Quốc.

Theo Anh Ngọc/VnExpress