(Thanh tra) - Kiểm soát, siết chặt hoạt động kinh doanh đa cấp, biến tướng đã từng khiến nhiều người mất tài sản, gia đình tan nát. Tình trạng này đã được thông qua các hội nghị tuyên truyền về chế tài xử lý của Sở Công Thương Thanh Hoá về hoạt động bán hành đa cấp trên địa bàn tỉnh Thanh Hoá.
Hoạt động kinh doanh đa cấp dưới vỏ bọc mời chào làm giàu nhanh chóng, các đối tượng lừa đảo đang tiếp tục “vận dụng” mô hình đa cấp để tổ chức các hội thảo bán hàng trá hình, huy động vốn trái phép, dụ dỗ người tham gia đầu tư vào các sàn chứng khoán ảo, tiền điện tử không rõ nguồn gốc. Không ít người mất hàng chục, thậm chí hàng trăm triệu đồng, để rồi phát hiện mình bị cuốn vào một “mạng nhện” lừa đảo khép kín, không có cơ hội lấy lại số tiền đã mất. Theo thống kê của cơ quan chức năng tỉnh Thanh Hoá lừa đảo đầu tư là hình thức lừa đảo trực tuyến tinh vi nhất hiện nay với số tiền thu về từ các nạn nhân lên tới hàng nghìn tỷ đồng.
Điển hình như trong tháng 2/2025, tại Thanh Hóa, Công an huyện Như Xuân đã bắt giữ 9 đối tượng trong đường dây lừa đảo và rửa tiền qua sàn giao dịch ngoại hối Fnory.com. Đây là sàn chứng khoán do nhóm đối tượng tự lập nên rồi tự quảng cáo là sàn của Anh Quốc, thu lợi nhuận cao để thu hút nạn nhân đầu tư, đặt lệnh mua bán các mã chứng khoán niêm yết trên sàn. Tiền thu lời từ nạn nhân, nhóm đối tượng chia ra nhiều tài khoản hoặc tiêu dùng để mua biệt thự, xe sang. Tổng giá trị các giao dịch bất hợp pháp khoảng 200 tỷ đồng.
Hiện tại, trên địa bàn tỉnh Thanh Hoá có 15 doanh nghiệp được cấp phép hoạt động theo phương thức đa cấp. Đây đều là những đơn vị có đầy đủ hồ sơ pháp lý, thực hiện nghĩa vụ báo cáo và giám sát theo quy định. Tuy nhiên, theo ghi nhận từ các cơ quan chức năng, bên cạnh những đơn vị hoạt động đúng quy định, vẫn tồn tại không ít tổ chức trá hình núp bóng mô hình này để lôi kéo người dân tham gia vào các hoạt động phi pháp như bán hàng kém chất lượng, đầu tư tài chính không minh bạch, huy động vốn theo kiểu “lấy tiền người sau trả cho người trước”.
Nhằm siết chặt quản lý, bảo vệ người dân trước những diễn biến phức tạp của hoạt động đa cấp biến tướng, Bộ Công Thương đã ban hành Công văn số 2624/BCT-CT thông báo ý kiến chỉ đạo của Bộ trưởng Bộ Công Thương về việc tăng cường kiểm tra, giám sát hoạt động kinh doanh theo phương thức đa cấp trên phạm vi toàn quốc. Theo đó, yêu cầu sở công thương các tỉnh, thành phố chủ động phối hợp với lực lượng công an, quản lý thị trường và các cơ quan liên quan để phát hiện, xử lý nghiêm các vi phạm, đặc biệt là các hành vi tổ chức hội thảo, hội nghị trá hình để bán hàng hoặc huy động tài chính.
Đáng chú ý, công văn cũng yêu cầu rà soát, đánh giá toàn bộ các doanh nghiệp đa cấp đang hoạt động, kiên quyết đình chỉ hoạt động hoặc thu hồi giấy phép đối với các doanh nghiệp vi phạm; đồng thời đề nghị cơ quan tư pháp nghiên cứu, đề xuất hình sự hóa các hành vi lừa đảo thông qua hình thức đa cấp biến tướng. Đây là động thái cứng rắn, thể hiện quyết tâm của cơ quan quản lý trong việc làm sạch môi trường kinh doanh, bảo vệ quyền lợi hợp pháp của người dân.
Tuy nhiên, từ các vụ việc đã xảy ra cho thấy các đối tượng tội phạm hoạt động rất tinh vi, có kiến thức, kỹ năng sử dụng công nghệ cao. Do đó, bên cạnh sự vào cuộc quyết liệt của các cơ quan chức năng, rất cần sự tỉnh táo và chủ động phòng ngừa từ người dân.
Nâng cao tinh thần cảnh giác về bán hàng đa cấp
Ông Nguyễn Vũ Thắng - Phó Trưởng phòng Quản lý Thương mại, Sở Công Thương Thanh Hóa, bán hàng đa cấp vốn là phương thức kinh doanh hợp pháp, được pháp luật Việt Nam thừa nhận và quản lý. Đây là mô hình có thể phát huy hiệu quả nếu được vận hành minh bạch, đúng quy định.
Tuy nhiên, thực tế hiện nay, tại nhiều địa phương trên cả nước, trong đó có Thanh Hóa, các hoạt động đa cấp biến tướng vẫn len lỏi, sử dụng chiêu trò quảng bá sai sự thật, cam kết lợi nhuận “ảo” để lôi kéo người tham gia. Những hành vi này đã gây thiệt hại về kinh tế, tiềm ẩn nguy cơ ảnh hưởng đến an ninh, trật tự xã hội.
Để tăng cường phòng ngừa, Sở Công Thương Thanh Hóa sẽ tiếp tục phối hợp với chính quyền các địa phương triển khai Đề án “Nâng cao hiệu quả công tác quản lý nhà nước trong hoạt động kinh doanh theo phương thức đa cấp giai đoạn 2021 - 2025”.
Các hoạt động tuyên truyền, phổ biến pháp luật sẽ được đẩy mạnh, giúp đội ngũ cán bộ quản lý và người dân nâng cao nhận thức, chủ động phát hiện và ngăn chặn kịp thời những hành vi vi phạm.
