Hè thoáng? Nếu không có vỉa hè thì phải đi bộ xuống lòng đường, vi phạm Luật Giao thông đường bộ, nơi ô tô, xe máy, xe đạp và đủ loại phương tiện đang chen chúc nhau… Thực tế, có nhiều người đã bị tai nạn, mang thương tật suốt đời, thậm chí mất cả mạng.
Rất nhiều người đến Hà Nội, TP Hồ Chí Minh là sợ tai nạn. Nhiều chỗ, đường phố tắc vì vỉa hè bị chiếm dụng, hàng rong lấn cả ra đường, rồi xe ôm, rồi taxi… Ai cũng cần chỗ đậu, chỗ làm ăn? Còi xe inh ỏi trong ngõ ngách, ngoài đường lớn, chỗ đèn xanh đèn đỏ. Thật hỗn loạn, bát nháo, không ai bảo được ai, chửi thề cũng không xong, nín lặng bươn qua một đi không trở lại…
Có điều, hè đường là của người đi bộ, của chung, không của riêng ai! Vậy chủ yếu là do hàng quán? Hàng quán có quy định riêng nhưng ai cho phép họ chiếm dụng vỉa hè? Không ai cả!
Nhiều khu dân cư biến thành khu ổ chuột, bãi rác tự nhiên chỉ vì thiếu sự quản lý đồng bộ, nhất quán. Hãy cứ ngắm xem các khu đô thị cao cấp đã mọc, đang mọc lên: Vỉa hè là của người đi bộ thong dong dưới hàng cây óng mượt, muôn sắc hoa… Xe cộ có nơi dừng đậu, có biển báo, có người bảo vệ đàng hoàng… Hàng quán được sắp xếp có chỗ, có nơi thật hợp lý khoa học.
Nếu cứ tuỳ tiện mở quán, dựng lều, sửa xe, bán bia, bán phở, bán tạp hoá, bán cây cảnh, hoa trái… thì nơi đâu cũng biến thành chợ và lực lượng trật tự sẽ phải nhiều hơn hàng quán! Không ai quản lý được là đương nhiên.
Hãy nghiêm túc nhìn nhận mới thấy rằng, chúng ta đã rất tệ với cháu con và các thế hệ tương lai vì thấy rõ việc cần làm ngay, nhưng mãi vẫn không làm hoặc làm nửa vời!
Ai phản đối việc “đường thông, hè thoáng”. Có lẽ không có ai vì việc này cần cho số đông dân cư. Nó đẹp cho hè phố. Thuận lợi cho giao lưu. Khách du lịch càng sướng. Có nơi vỉa hè thênh thang như đại lộ nên bố trí hợp lý việc bán hàng, việc để xe… Có nơi không có hoặc có không đáng kể, tuyệt đối cấm bán hàng.
Cần có những quy định dài hơi và một ban quản lý thống nhất để việc kiểm tra, thanh tra, kiểm soát rõ ràng minh bạch. Đã cấm là phải xử lý nghiêm giống như việc đã uống rượu, bia không lái xe! Dĩ nhiên là mỗi khu vực phải có quy định riêng: Phố cổ, phố đi bộ, chợ búa, huyện, xã phải khác phố xá… nhưng không thể tuỳ tiện như hiện nay: Bắt hay tha do một nhóm nào đó tự thu chi dẫn đến việc nói không ai nghe! Các quán sợ nhất là việc thu hồi giấy phép, đóng quán… Báo chí truyền thông cần vào cuộc mạnh mẽ. Việc giăng dây, kẻ chỉ, cắm biển là rất cần thiết. Phải xử lý nghiêm những kẻ gây rối, các loại "cò" ăn theo quán xá, chặn xe, giữ xe… Các cơ quan chức năng phải phối hợp đồng bộ: Trật tự đô thị, cảnh sát giao thông, thu thuế… không để xảy ra cảnh “trống đánh xuôi, kèn thổi ngược” và nạn “đánh trống bỏ dùi”.
Phải làm thường xuyên, ráo riết, chặt chẽ, không có vùng cấm, không khoan nhượng nể nang. Niêm yết rõ ràng: Phố không kinh doanh! Vỉa hè sạch đẹp!
Hoàng Trí