Dự án Viet Duc Complex: Vì sao khó thực hiện kết luận thanh tra?

Dự án khu văn phòng - dịch vụ và nhà ở Viet Duc Complex được Cục Giám định Nhà nước về chất lượng công trình xây dựng, Bộ Xây dựng, chấp thuận kết quả nghiệm thu hoàn thành công trình xây dựng của chủ đầu tư (không bao gồm tầng kỹ thuật 1, tầng kỹ thuật 2) tháng 7/2020. Lý do 2 tầng kỹ thuật 1 và 2 không được nghiệm thu vì trước đó đã được Thanh tra Chính phủ chỉ ra vi phạm.

Kết luận thanh tra số 1468/KLTT ngày 4/9/2018 về thanh tra một số dự án đầu tư xây dựng từ nguồn vốn ngân sách, nguồn vốn vay; việc chuyển đổi, chuyển nhượng nhà đất của cơ quan Nhà nước, doanh nghiệp Nhà nước, nhà đất có vị trí đắc địa sang mục đích khác tại thành phố Hà Nội (giai đoạn 2003-2016), Thanh tra Chính phủ đã chỉ rõ: Đối với 2 tầng kỹ thuật, chủ đầu tư không sử dụng vào công năng kỹ thuật. Trên cơ sở giải trình của chủ đầu tư, tầng kỹ thuật 1 diện tích 3.000m² trong đó có 2.000m² sử dụng vào mục đích làm văn phòng thương mại dịch vụ cho thuê và 1.000m² sử dụng vào mục đích làm dịch vụ công cộng cho thuê); tầng kỹ thuật 2 diện tích 2.010m² sử dụng vào mục đích làm dịch vụ công cộng cho thuê. Thanh tra Chính phủ tạm xác định tiền sử dụng đất phải nộp bổ sung là 58,619 tỷ đồng.

Trao đổi với phóng viên Báo Thanh tra, ông Lê Xuân Thắng, Giám đốc Ban Điều phối tòa nhà Viet Duc Complex cho biết: Liên quan đến nội dung này, trong nhiều năm qua, dù công ty không được nhận kết luận thanh tra và các văn bản yêu cầu thực hiện nhưng chủ đầu tư đã có rất nhiều đề nghị gửi đến UBND TP Hà Nội và Thanh tra Chính phủ để được thực hiện dứt điểm. Đáng tiếc là đến nay vẫn bị ách tắc.

Ông Lê Xuân Thắng, Giám đốc Ban Điều phối tòa nhà Viet Duc Complex trao đổi với phóng viên Báo Thanh tra

Ông Thắng cho biết, tháng 5/2017, đoàn kiểm tra của Thanh tra Chính phủ kiểm tra việc thực hiện dự án đã ghi nhận một số nội dung, trong đó có hiện trạng thi công công trình, cụ thể: Dự án thực hiện đạt khoảng 35%, đã hoàn thành toàn bộ 03 tầng hầm, đang thi công phần thân công trình đến tầng 16, trong đó có 02 tầng kỹ thuật. Tầng kỹ thuật 1 (nằm trên tầng 3 khối đế bằng diện tích khối đế) có chiều cao tầng là 4,6m; diện tích sàn xây dựng 4.645m²; diện tích sàn sử dụng 4.645m2 x 72% = 3.344m²; diện tích sàn sử dụng xác định trên bản vẽ gồm 03 phòng (tất cả các phòng đều có cửa) là 3,690m² tương dương với tỷ lệ 79%, thực tế đã xây dựng xong và có kết cấu như tầng 3 thương mại dịch vụ. Tầng kỹ thuật 2 (nằm trên tầng 12, dưới tầng 13 khối tháp), chiều cao tầng là 3,3m; diện tích sàn xây dựng 4.244m²; diện tích thông thủy sử dụng của 11 phòng là 3.072m² tương đương với tỷ lệ 72% (tất cả các phòng đều có cửa), không thể hiện thiết bị kỹ thuật đặt tại các phòng; hiện tại các phòng đang để trống, không có hệ thống kỹ thuật, thực tế đã xây dựng xong.

Sau đó, ngày 18/12/2017, Thanh tra Chính phủ đã có Quyết định số 3124/QĐ-TTCP về việc thu hồi số tiền là 58,691 tỷ đồng với lý do chủ đầu tư sử dụng một phần diện tích tầng kỹ thuật vào mục đích kinh doanh. 

Ông Thắng khẳng định, khi đoàn công tác xuống làm việc và chỉ ra việc công năng của tầng kỹ thuật sẽ được sử dụng vào mục đích khác và áp dụng biện pháp ngăn chặn ngay khi dự án đang được xây dựng phần thô, chủ đầu tư đã tự giác phối hợp thực hiện. Chủ đầu tư đã có văn bản đề nghị được chuyển đổi mục đích sử dụng một phần của tầng kỹ thuật vào mục đích kinh doanh, cho thuê văn phòng. Đề nghị này được đoàn thanh tra chấp thuận. Và, số tiền hơn 58,6 tỷ đồng mà Thanh tra Chính phủ thu hồi là tiền thu bổ sung quyền sử dụng đất của chủ đầu tư để chuyển đổi công năng một phần của tầng kỹ thuật sang sử dụng vào mục đích kinh doanh, thương mại, chứ không phải là tiền xử phạt đối với chủ đầu tư.

Đến thời điểm hiện nay, mặc dù đã nộp bổ sung 30 tỷ tiền sử dụng đất theo Quyết định số 3124/QĐ-TTCP của Thanh tra Chính phủ nhưng chủ đầu tư vẫn không thực hiện được các thủ tục liên quan để xin thẩm duyệt hồ sơ và nghiệm thu về phòng cháy chữa cháy do chưa đủ điều kiện về quyền sử dụng, công năng sử dụng. Trước thông tin đó, toàn bộ hồ sơ xây dựng, thiết kế của tòa nhà đã được phê duyệt, cấp phép theo đúng trình tự thủ tục trước khi chủ đầu tư xây dựng đều bị hiểu nhầm thành 2 tầng kỹ thuật được xây dựng không phép, cần phải đập bỏ. Đây chính là nguyên nhân dẫn đến mâu thuẫn không đáng có giữa chủ đầu tư và cư dân, gây rất nhiều khó khăn cho chủ đầu tư. Điều đáng tiếc nhất, theo ông Thắng, đó là 2 tầng kỹ thuật đứng trước thực tế bị bỏ hoang hóa, gây lãng phí và có nguy cơ mất an toàn.

Các phòng ốc tại tầng kỹ thuật 2 được cải tạo thành căn hộ, văn phòng sạch đẹp. Ảnh: Hoàng Nam

Theo ghi nhận của chúng tôi, tầng kỹ thuật 2 (giữa tầng 12 và 13) đã được chủ đầu tư cải tạo tương đối hoàn chỉnh. Các phòng ốc được cải tạo thành căn hộ, văn phòng sạch đẹp. Tuy nhiên, vào ngày hành chính, chúng tôi gõ cửa phòng nào cũng không có người sử dụng.

Ông Thắng giải thích, phần lớn các phòng đều đóng cửa để đảm bảo an toàn, một số phòng được 3 nhà đầu tư hợp tác là Công ty Cổ phần Tập đoàn Xây dựng và Thiết bị công nghiệp, Công ty Cổ phần Kinh doanh và Xây dựng và Công ty Cổ phần Đầu tư xây dựng Vinaconex sử dụng làm văn phòng giao dịch.

Trần nhựa được thi công dở dang tụt, sạt ngổn ngang tại tầng kỹ thuật 1 của tòa nhà. Ảnh: Hoàng Nam

Toàn bộ tầng kỹ thuật 1 (giữa tầng 3 và tầng 4) đều được bỏ không; trần nhựa được thi công dở dang tụt, sạt ngổn ngang; phơi lộ ra các đường ống dẫn khí, dẫn ga, dẫn nước vào tòa nhà. Chạy dọc chiều dài của tòa nhà lác đác có 2 ô xây kín để đặt cục nóng điều hòa. Toàn bộ mặt sàn ngồn ngang bụi bẩn, rác xây dựng; toát lên sự không an toàn về tài sản và mất thẩm mỹ.

Trả lời câu hỏi của chúng tôi về việc có đảm bảo 100% an toàn cho tầng kỹ thuật đang bỏ hoang này không? Đại diện chủ đầu tư bày tỏ nỗi lo ngại về việc cả diện tích lớn có thể bị sử dụng vào mục đích không trong sáng, thậm chí có thể trở thành điểm tụ tập, hút chích bởi cầu thang bộ của tầng này không được phép khóa cửa. Chủ đầu tư luôn cố gắng dọn dẹp cho sạch sẽ nhưng không xuể vì diện tích lớn, lại thuần túy bỏ không nên không thể chi trả tiền, nhân công nhiều.

Giải thích thêm, ông Lê Xuân Thắng cho biết, các đường ống dẫn ga, nước và thoát thải đều phải có các đoạn/khúc cong để hạ áp, đảm bảo an toàn cho tòa nhà. Đây là lý do vì sao các tòa chung cư đều được cấp phép tầng kỹ thuật. Trong thực tế, việc sử dụng vào mục đích kỹ thuật là không hết toàn bộ diện tích hay của tầng. Tuy nhiên, vì lý do thẩm mỹ, kỹ thuật, tại tất cả các dự án tầng kỹ thuật đều có chiều cao tương đương các tầng bình thường. Và việc điều chuyển mục đích, công năng diễn ra ở 100% các dự án.

Chủ đầu tư dự án khu văn phòng - dịch vụ và nhà ở Viet Duc Complex xác định rất rõ được điều này nên luôn chủ động phối hợp với cơ quan chức năng để được chuyển đổi công năng sử dụng một cách hợp pháp, đúng qui định, tránh gây lãng phí trong sử dụng tài sản nhưng nhiều năm qua vẫn không thực hiện được.

Theo tìm hiểu của phóng viên, với mức giá thuê mặt bằng tại khu vực, thì 5.000 m² bị đình chỉ, không được đưa vào sử dụng trong thời gian qua đã khiến hàng tỷ đồng bị lãng phí.

Và trách nhiệm này thuộc về UBND TP Hà Nội.

Chúng tôi sẽ tiếp tục trở lại vấn đề để bạn đọc theo dõi.