Công dân lấn chiếm, sử dụng đất trái phép

Thực hiện chỉ đạo của UBND tỉnh Quảng Ninh, ngày 3/10/2023, Chánh Thanh tra Sở TN&MT đã ban hành quyết định về việc thanh tra nguồn gốc, quá trình SDĐ của ông Cao Xuân Quốc đối với thửa đất thuộc diện thu hồi để giải phóng mặt bằng (GPMB) thực hiện Dự án (D.A) Khu Công nghiệp Việt Hưng (giai đoạn 2) tại phường Việt Hưng và phường Hà Khẩu, TP Hạ Long.

Theo kết luận thanh tra, vị trí khu đất của hộ ông (bà) Cao Xuân Quốc - Đồng Thị Hồng (trú tại tổ 9, khu 9B, phường Bãi Cháy, TP Hạ Long) khiếu nại (KN) thuộc địa giới hành chính phường Hà Khẩu và phường Việt Hưng, TP Hạ Long.

Thực hiện D.A Khu Công nghiệp Việt Hưng (giai đoạn 2), hộ gia đình ông Quốc, bà Hồng bị thu hồi 16.721,1m2 đất để GPMB thể hiện tại thửa đất số 36, tờ bản đồ GPMB số 8 phường Việt Hưng.

Không đồng ý với phương án bồi thường, GPMB, ông Cao Xuân Quốc đã KN và được Chủ tịch UBND TP Hạ Long giải quyết tại Quyết định số 5133/QĐ-UBND ngày 22/6/2020. Theo quyết định, UBND TP Hạ Long không chấp nhận nội dung KN của ông Quốc.

Không đồng ý với kết quả giải quyết trên, ông Cao Xuân Quốc tiếp tục có đơn KN gửi Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Ninh.

Ngày 30/9/2020, Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Ninh ban hành Quyết định số 3761/QĐ-UBND về việc giải quyết KN của ông Cao Xuân Quốc. Để làm rõ nguồn gốc, quá trình SDĐ của ông Quốc, UBND tỉnh đã có văn bản giao Sở TN&MT chỉ đạo, tiến hành thanh tra để làm cơ sở giải quyết KN.

Tiến hành thanh tra, Thanh tra Sở TN&MT Quảng Ninh chỉ rõ, về nguồn gốc khu đất, ngày 20/5/2002, ông Cao Xuân Quốc có đơn xin địa điểm để làm mặt bằng đóng gạch bê tông; sản xuất kinh doanh vật liệu xây dựng cát, đá, sỏi và được UBND xã Việt Hưng (nay là phường Việt Hưng) xác nhận ngày 26/5/2002, thể hiện là đất bãi triều do Nhà nước quản lý.

Sau khi được UBND xã Việt Hưng xác nhận, ông Quốc đã tôn tạo mặt bằng theo từng thời điểm và sử dụng vào mục đích sản xuất kinh doanh kết hợp với trồng trọt, chăn nuôi.

Về vị trí khu đất, theo đơn xin địa điểm được UBND xã Việt Hưng xác nhận ngày 26/5/2002 thể hiện, vị trí và diện tích khu đất của ông Cao Xuân Quốc không bao gồm diện tích, ranh giới khu đất đã giao cho Xí nghiệp Khoáng sản thuộc Công ty Khoáng sản Quảng Ninh và ranh giới thuộc phường Hà Khẩu.

Để làm rõ nguồn gốc, quá trình SDĐ của ông Cao Xuân Quốc, đoàn thanh tra đã lồng ghép thửa đất số 36 tờ GPMB số 8 với bản đồ địa chính năm 2003, 2010, 2017 và Văn bản số 98/UBND ngày 15/3/2021 của UBND phường Việt Hưng thể hiện: Trong tổng diện tích 16.724,1m2 thuộc thửa đất số 36 tờ GPMB số 8 có 12.245,3m2 thuộc địa giới hành chính phường Việt Hưng; 4.478,8m2 thuộc địa giới hành chính phường Hà Khẩu.

Đối với 12.245,3m2 thuộc địa giới hành chính phường Việt Hưng, có 1.632m2 là đất của Công ty Khoáng sản Quảng Ninh đã được UBND tỉnh giao tại Quyết định số 3319/QĐ-UB ngày 27/8/2001; ông Quốc đã lấn, chiếm sử dụng vào mục đích sản xuất kinh doanh vật liệu xây dựng kết hợp trồng trọt và chăn nuôi gia cầm đến thời điểm thu hồi đất.

4.566,7m² ông Quốc đổ đất tôn tạo từ năm 2002 đến năm 2003; 6.867,1m2 tôn tạo từ năm 2005 đến năm 2012; 523,2m² tôn tạo từ năm 2012 đến năm 2017; 288,3m² tôn tạo từ năm 2018.

Đối với 4.478,8m2 thuộc địa giới hành chính phường Hà Khẩu, là đất do UBND phường Hà Khẩu quản lý, ông Cao Xuân Quốc đã lấn, chiếm sử dụng vào mục đích sản xuất kinh doanh vật liệu xây dựng kết hợp trồng trọt và chăn nuôi gia cầm đến thời điểm thu hồi đất.

Tuy nhiên, hành vi vi phạm của ông Quốc đã kết thúc từ tháng 10/2019, đến nay, đã hơn 4 năm; do vậy, đã hết thời hiệu xử phạt vi phạm hành chính và không thuộc trường hợp buộc nộp số lợi bất hợp pháp có được do thực hiện hành vi vi phạm theo quy định.

Tại buổi làm việc với đoàn thanh tra ngày 20/2/2024, UBND TP Hạ Long, UBND phường Việt Hưng, UBND phường Hà Khẩu và ông Cao Xuân Quốc đã thống nhất với kết quả xác minh nguồn gốc, quá trình SDĐ nêu trên…

Chính quyền không kiểm tra, xử lý vi phạm

Căn cứ kết quả xác minh, Thanh tra Sở TN&MT Quảng Ninh chỉ ra nhiều tồn tại, hạn chế. 

Đối với UBND phường Việt Hưng, đơn xin địa điểm làm mặt bằng đóng gạch bê tông và sản xuất kinh doanh vật liệu xây dựng cát, đá, sỏi được UBND xã Việt Hưng xác nhận ngày 26/5/2002 không có sơ đồ thể hiện kích thước, ranh giới thửa đất; không có tọa độ các điểm mốc ranh giới khu đất.

Trong thời gian ông Cao Xuân Quốc SDĐ, UBND xã Việt Hưng (nay là phường Việt Hưng) không kiểm tra, đôn đốc hướng dẫn công dân đăng ký đất đai theo quy định; không kiểm tra, xử lý vi phạm đối với ông Quốc khi có hành vi lấn, chiếm 1.632m2 đất của Công ty Khoáng sản Quảng Ninh.

Ký xác nhận đồng ý vào đơn đề nghị của ông Cao Xuân Quốc trong khi vị trí khu đất không phù hợp với quy hoạch, kế hoạch SDĐ…

Đối với UBND phường Hà Khẩu, không kiểm tra, xử lý vi phạm đối với ông Cao Xuân Quốc đã có hành vi lấn, chiếm 4.478,8m2 đất thuộc địa giới hành chính do UBND phường quản lý.

Đối với ông Cao Xuân Quốc, trong thời gian SDĐ, không chủ động liên hệ với chính quyền địa phương kê khai đăng ký đất đai, thực hiện đầy đủ nghĩa vụ tài chính về đất đối với Nhà nước.

Lấn, chiếm 1.632m2 đất của Công ty Khoáng sản Quảng Ninh và 4.478,8m2 đất do UBND phường Hà Khẩu quản lý, sử dụng vào mục đích sản xuất kinh doanh kết hợp trồng trọt và chăn nuôi đến thời điểm thu hồi đất.

Đối với Trung tâm Phát triển quỹ đất TP Hạ Long, trong quá trình thực hiện công tác bồi thường, GPMB đã không đo đạc xác định rõ ranh giới phần diện tích ông Cao Xuân Quốc sử dụng vào mục đích sản xuất kinh doanh, phần diện tích sử dụng vào mục đích trồng trọt chăn nuôi. Hiện nay, hiện trạng khu đất của ông Quốc đã bị san lấp mặt bằng để thực hiện D.A; do đó, đoàn thanh tra không có cơ sở xác định phần diện tích này.

Trên cơ sở kết quả thanh tra, căn cứ theo quy định của pháp luật, cùng với một số kiến nghị về công tác quản lý Nhà nước để khắc phục các tồn tại, vi phạm, Thanh tra Sở TN&MT Quảng Ninh cũng đề nghị, UBND phường Việt Hưng, UBND phường Hà Khẩu tổ chức kiểm điểm, làm rõ trách nhiệm của tập thể, cá nhân có liên quan và có biện pháp xử lý theo quy định.

Trọng Tài