Nhằm ngăn ngừa khai thác IUU, tỉnh Quảng Ninh đã sớm hoàn thiện, hiệu chỉnh quy hoạch ngành nông, lâm, ngư nghiệp theo quy hoạch tỉnh thời kỳ 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2050.

Đồng thời, tỉnh cũng triển khai hàng loạt giải pháp như: Thiết lập điểm kiểm soát tàu cá, sản lượng thủy sản tại các địa phương trọng điểm nghề cá; đăng ký, cấp phép tạm thời đối với tàu cá chưa đủ điều kiện đăng ký chính thức để đưa vào quản lý; triển khai ứng dụng công nghệ thông tin trong quản lý tàu cá và khai thác thủy sản; đẩy mạnh thông tin, tuyên truyền, xử lý vi phạm trong khai thác và bảo vệ nguồn lợi thủy sản...

Ngoài ra, tỉnh đã ký kết chương trình phối hợp với 6 tỉnh, thành phố trong kiểm tra, kiểm soát tàu cá, sản lượng thủy sản khai thác và chống khai thác IUU.

Trên địa bàn Quảng Ninh hiện có 5.556 tàu cá hoạt động ở cả vùng khơi, lộng, ven bờ, ngư trường khai thác thủy sản rộng lớn, có vùng tiếp giáp với vịnh Bắc Bộ và vùng đánh cá chung với nước ngoài. Để khắc phục những khuyến nghị của Ủy ban châu Âu (EC) trong khai thác thủy sản, Quảng Ninh đã tập trung khắc phục những tồn tại EC đưa ra, nhằm cùng cả nước gỡ “thẻ vàng”.

Hiện, hơn 4.000 tàu cá có chiều dài từ 6m trở lên được cập nhật thông tin vào phần mềm cơ sở dữ liệu nghề cá quốc gia (Vnfishbase); tất cả tàu cá có chiều dài lớn nhất từ 15m trở lên đều lắp đặt thiết bị giám sát hành trình; 100% tàu cá có chiều dài từ 12m đến dưới 15m đã ký cam kết an toàn thực phẩm…

Thời gian qua, cùng với việc tích cực tuyên truyền nâng cao nhận thức của ngư dân trong hoạt động khai thác thủy hải sản, lực lượng chức năng, các địa phương có biển của tỉnh Quảng Ninh cũng đã tăng cường kiểm tra, kiểm soát, kiên quyết xử lý nghiêm những vi phạm về khai thác thủy sản.

Với sự vào cuộc quyết liệt, năm 2023, lực lượng chức năng tỉnh Quảng Ninh đã phát hiện và xử lý 696 trường hợp vi phạm, thu nộp ngân sách Nhà nước trên 9,1 tỷ đồng.

Trong 2 tháng đầu năm 2024, đã phát hiện và xử lý 23 trường hợp, xử phạt 172,5 triệu đồng. Riêng tháng 2/2024 đã phát hiện, xử lý 13 trường hợp; trong đó, Công an tỉnh Quảng Ninh đang củng cố hồ sơ, tài liệu để khởi tố 1 vụ/1 bị can về tội “hủy hoại nguồn lợi thủy sản”.

Thông qua công tác phối hợp và tuần tra kiểm soát, quý I/2024, Bộ Chỉ huy Bộ đội Biên phòng tỉnh Quảng Ninh đã phát hiện xử lý 21 vụ với 23 phương tiện tàu cá vi phạm. Tuy nhiên, không có trường hợp nào vi phạm IUU; toàn tỉnh không có tàu cá vi phạm vùng biển nước ngoài bị lực lượng nước ngoài bắt giữ, xử lý.

Nhằm đẩy mạnh tuyên truyền, nâng cao nhận thức của ngư dân và phòng chống khai thác IUU, từ ngày 15/3 đến 15/4/2024, Chi cục Thuỷ sản và Thanh tra Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Quảng Ninh đã tổ chức 5 đoàn tuần tra, kiểm tra, kiểm soát trên biển.

Các đoàn đã tiếp xúc trực tiếp 136 lượt tàu cá, phát hiện 25 vụ vi phạm. Đã ra quyết định xử phạt 24 vụ với số tiền 277,5 triệu đồng. Trong đó, Chi cục Thuỷ sản tổ chức 4 đoàn, phát hiện 15 vụ vi phạm, lập biên bản chuyển Thanh tra Sở xử phạt 179,5 triệu đồng; Thanh tra Sở tổ chức 1 đoàn, phát hiện 10 vụ vi phạm, xử phạt 98 triệu đồng, tạm giữ 1 tàu cá để xác minh nguồn gốc do thuyền trưởng không xuất trình được bản chính giấy chứng nhận đăng ký tàu cá.

Chánh Thanh tra Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Quảng Ninh Trần Trọng Tường cho biết: Trong quá trình tuần tra, kiểm soát, cùng với xử lý nghiêm trường hợp vi phạm, các đoàn còn tuyên truyền, phổ biến cho ngư dân các quy định của pháp luật về khai thác thủy sản; qua đó, góp phần nâng cao ý thức chấp hành, chung tay bảo vệ nguồn tài nguyên thủy sản.

Ngoài việc kiểm tra đột xuất, việc kiểm soát thực hiện các quy định đối với tàu cá đã được các lực lượng chức năng tăng cường thực hiện nghiêm.

Tại trạm liên ngành kiểm soát tàu cá ra vào cảng Cái Rồng đặt tại khu neo đậu tránh trú bão cấp vùng kết hợp cảng cá tại thị trấn Cái Rồng (huyện Vân Đồn), lực lượng tại đây duy trì trực 24/24h để kiểm tra, kiểm soát tàu cá, cấp phát mẫu, thu hồi nhật ký khai thác, giám sát sản lượng thủy sản bốc dỡ qua cảng.

Trước khi ngư dân đưa tàu cá ra khơi khai thác, cơ quan chức năng kiểm soát chặt chẽ về con người và phương tiện; thông qua hệ thống giám sát hành trình, phân công cán bộ trực giám sát, theo dõi chặt chẽ tàu cá hoạt động trên biển. Ngoài ra, nội dung thu nộp, nhật ký khai thác thủy sản của các thuyền trưởng tàu cá có chiều dài từ 15m trở lên tại cảng cá được thực hiện nghiêm túc…

Phát triển nghề biển theo hướng bền vững, bảo vệ nguồn lợi thủy sản và kiên quyết ngăn chặn tình trạng khai thác IUU được coi là nhiệm vụ trọng tâm đối với Quảng Ninh trong chiến lược phát triển kinh tế biển. Xác định rõ điều đó, tỉnh đã và đang quyết liệt triển khai đồng bộ các giải pháp, qua đó, từng bước đưa hoạt động khai thác thủy sản đi vào nền nếp.

Trọng Tài